Láithreán feirm mainistreach i gContae Thiobraid Árann is ea Gráinseach Eoin Baiste[1] agus í gar do shráidbhaile Lios Ruanach. Is minic a dtugtar “Achadfada” or “Achfada” (i.e. Achadh Fada) uirthi sna foinsí stairiúla.

WD Bosca Sonraí Foirgneamh
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
Gráinseach Eoin Baiste

Sholáthraíodh sí bia agus ábhar eile do mhainistir Agaistíneach Eoin Baiste i mBaile Átha Cliath.[2] Tá fothrach eaglais na gráinsí i lár reilige: bhí baint aici le sráidbhaile thiar thuaidh (atá tréigthe anois) agus le caisleán thiar. Luaitear é siúd sa Civil Survey (1654-6) mar "an old broken stump of a Castle with an old broken Bawne".[3]

Tar éis dhíscaoileadh na mainistreacha sa 16ú haois cuireadh feirm na gráinsí ar léas agus cuntas ar mar “fortilage or castle, with a hall, etc. 51 acres and 12 cottages, leased in 1541 to the countess of Ormond at £4”.[4]

Eaglais cuir in eagar

Tá trí stua neamhchoitianta idir corp na heaglaise agus an chórlann ach iad tite síos anois. Tá poll solais ar gach taobh den seanaltóir sna taobh-bhallaí thuaidh agus theas. Tá coirbéil ag gobadh amach ó na taobh-bhallaí thiar, agus baineadh feidhm astu sin seachas as puitleoga chun saileanna áiléir a iompar.[2]

Tagairtí cuir in eagar

  1. https://www.logainm.ie/en/2246?s=Baptistgrange
  2. 2.0 2.1 Power P., “Some Old Churches of Decies,” The Journal of the Royal Society of Antiquaries of Ireland, Seventh Series, Vol. 8, No. 1 (Jun. 30, 1938): lgh 55-68
  3. Simington, R.C. (1931). “The Civil survey, AD 1654-1656”. Vol I: County of Tipperary: eastern and southern baronies. Dublin. Irish Manuscripts Commission: lch 193.
  4. Gwynn, A., & Hadcock, R.N. (1970). Medieval Religious Houses of Ireland. Dublin. Irish Academic Press: lch 216