Hibridiú fithiseach

Sa cheimic, is éard is hibridiú fithiseach (nó hibridiú) ann ná coincheap maidir le fithiseáin adamhacha a mheascadh, chun fithiseáin hibrideacha nua a chruthú (le fuinneamh, cruthanna, srl., seachas na fithiseáin adamhacha comhpháirteacha) atá oiriúnach chun leictreoin a phéireáil, agus naisc cheimiceacha a chruthú de réir teoiric an fhiúsnaisc. Mar shampla, in adamh carbóin ina mbíonn ceithre nasc shingil, comhcheanglaíonn an fiús-sceall (fithiseán s) le trí fhiús-sceall (fithiseáin p) chun ceithre mheascán coibhéiseach sp³ a chruthú, leagtha amach i socrú teitrihéidreach timpeall an charbóin chun nascadh le ceithre adamh éagsúil a chruthú. Tá fithiseáin hibrideacha úsáideach chun geoiméadracht mhóilíneach agus airíonna an nasctha adamhaigh a mhíniú, agus bíonn siad leagtha amach go siméadrach sa spás. De ghnáth cruthaítear fithiseáin hibrideacha trí fhithiseáin adamhacha d'fhuinneamh inchomparáide a mheascadh.

Taispeánann sé seo céimseata an fhithiseáin sp³, mar shampla adamh carbóin.

Stair agus úsáidí

D’fhorbair an ceimiceoir Linus Pauling an teoiric hibridithe den chéad uair i 1931 chun struchtúr móilíní simplí mar meatán (CH₄) a mhíniú ag úsáid fithiseán adamhach.

Féach freisin

• Teoiric an chriostalréimse
• Hibridiú den dara hord
• Teoiric an liogannréimse
• Comhcheangal líneach de fhithiseáin adamhacha
• Léaráid na bhfithiseán móilíneach

Naisc Sheachtracha

• Covalent Bonds and Molecular Structure Curtha i gcartlann 2009-02-10 ar an Wayback Machine
• Hybridisation flash movie
• Hybrid orbital 3D preview program in OpenGL
• Understanding Concepts: Molecular Orbitals Curtha i gcartlann 2013-04-11 at Archive.today
• General Chemistry tutorial on orbital hybridization