Jorge Semprún

Jorge Semprún
	; (2009, Montpellier)
Beathaisnéis
Breith	10 Nollaig 1923; Maidrid, An Spáinn
Bás	7 Meitheamh 2011 ; 87 bliana d'aois; Páras, An Fhrainc
Aire Cultúir na Spáinne
	12 Iúil 1988 – 12 Márta 1991 ; ← Javier Solana – Jordi Solé Tura →
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Lycée Henri-IV
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Na taibhealaíona
Gairm	scríbhneoir scripte, polaiteoir, scríbhneoir, fealsamh
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Cumannach na Spáinne (1942–1964)
Ball de	Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung ; Acadamh Mínealaíon na Baváire
Seánra	Úrscéal
Ainm cleite	Federico Sánchez
Teangacha	An Spáinnis agus an Fhraincis
Saothar
	Saothar suntasach (1969) La Deuxième Mort de Ramón Mercader ;
Teaghlach
Céile	Loleh Bellon (1949–); Colette Leloup (1958–2007)
Páiste	Pablo Semprún; ( Colette Leloup); Ricardo Semprun; ( Colette Leloup); Jaime Semprun; ( Loleh Bellon)
Athair	José María Semprún Gurrea agus Susana Maura Gamazo (en)
Siblín	Carlos Semprún
	Gradam a fuarthas (2008) Gold Medal of Merit in the Fine Arts (en) ; (30 Samhain 2007) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Rennes 2; (2006) Austrian State Prize for European Literature (en) ; (2004) prix Ulysse (fr) ; (2003) Bonn Goethe; (2001) Jean Monnet Prize (en) , as a saothar Le Mort qu'il faut (fr) ; (30 Bealtaine 2000) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Paris-Est-Marne-la-Vallée; (1997) Duais Iarúsailéim; (26 Eanáir 1995) Commandeur des Arts et des Lettres; (1995) Louis Guilloux Prize (en) , as a saothar L'Écriture ou la Vie (fr) ; (1995) Cros San Seoirse; (1994) Peace Prize of the German Publishers' and Booksellers' Association (en) ; (1993) Grand Cross of the Order of Charles III (en) ; (1977) Premio Planeta de Novela, as a saothar Autobiographie de Federico Sánchez (fr) ; (1970) Gradam Edgar, as a saothar Z (en) ; (1969) Prix Femina, as a saothar La Deuxième Mort de Ramón Mercader; (1963) Prix Formentor, as a saothar El largo viaje; (1941) Concours général; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Potsdam; Femina Vacaresco award (en) ;
	Ainmnithe do (1970) National Society of Film Critics (en) , as a saothar The Confession (en) ; (1970) Academy Award for Best Writing, Adapted Screenplay (en) , as a saothar Z (en) ; (1969) National Society of Film Critics (en) , as a saothar Z (en) ; (1969) BAFTA Award for Best Screenplay (en) , as a saothar Z (en) ; (1968) Academy Award for Best Writing, Original Screenplay (en) , as a saothar The War Is Over (en) ;

Scríbhneoir Spáinneach a bhí in Jorge Semprún Maura agus é ag scríobh i bhFraincis. Rugadh Semprún i Maidrid, príomhchathair na Spáinne, ar an 10 Mí na Nollag 1923 agus shíothlaigh sé i bPáras, an Fhrainc, ar an 7 Meitheamh 2011.

Polaiteoir liobrálach ab ea athair Semprún agus bhí athair a mháthar ina Phríomh-Aire ar an Spáinn roinnt ócáidí. Teaghlach polaitiúil a bhí iontu mar sin, agus b'éigean dóibh dul ar lorg tearmainn san Fhrainc nuair a chuaigh an deachtóir Francisco Franco i gcumhacht. D'fhreastail Jorge óg ar scoil san Fhrainc agus nuair a thosaigh sé ag scríobh ba í an Fhraincis teanga a chuid saothar cé nach ndearna sé dearmad dá thír dhúchais ná dá theanga dhúchais riamh.

Bhí Semprún an-pháirteach in imeachtaí drámatúla na fichiú haoise. Nuair a d'fhorghabh na Gearmánaigh an Fhrainc, chuaigh sé leis an ngluaiseacht frithbheartaíochta. Chimigh na Gearmánaigh é agus chaith sé cúpla bliain i gcampaí míchlúiteacha géibhinn na Naitsithe. Nuair a tháinig deireadh leis an gcogadh d'fhill Semprún go dtí an Fhrainc agus chuaigh sé sna Cumannaigh, is é sin páirtí rúnda na gCumannach Spáinneach san Fhrainc. Roimhe sin féin bhí sé ag comhoibriú leis na Cumannaigh a bhí an-ghníomhach sa ghluaiseacht frithbheartaíochta.

Ghlac Semprún páirt i ngníomhaíochtaí rúnda an pháirtí sa Spáinn agus bhain sé amach suíochán i gcoiste gnó an pháirtí, ach de réir a chéile d'éirigh idir é agus an páirtí, agus sa bhliain 1964 caitheadh amach as an bpáirtí é. Ón lá sin amach dhírigh sé ar a chuid scríbhneoireachta thar aon rud eile.

Scríbhneoir thar a bheith bisiúil a bhí in Jorge Semprún, agus tá ábhar a chuid scéalta fite fuaite le himeachtaí a shaoil. Chum sé úrscéal dírbheathaisnéisiúil faoi na blianta sa Pháirtí Chumannach, Autobiografía de Federico Sánchez as Spáinnis ("Dírbheathaisnéis Federico Sánchez" - ba é Federico Sánchez an t-ainm rúnda a bhí air sa Pháirtí Chumannach) agus dhá úrscéal Fraincise faoin tréimhse a chaith sé i gcampa géibhinn Buchenwald, Grand Voyage agus Quel beau dimanche. Eisean a scríobh an script don scannán cháiliúil úd Z leis an stiúrthóir Francach-Ghréagach Costa-Gavras fosta.

Beathaisnéis
(2009, Montpellier)
Breith	10 Nollaig 1923 Maidrid, An Spáinn
Bás	7 Meitheamh 2011 87 bliana d'aois Páras, An Fhrainc


Aire Cultúir na Spáinne


12 Iúil 1988 – 12 Márta 1991 ← Javier Solana – Jordi Solé Tura →


Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Lycée Henri-IV
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Na taibhealaíona
Gairm	scríbhneoir scripte, polaiteoir, scríbhneoir, fealsamh
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Cumannach na Spáinne (1942–1964)
Ball de	Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung Acadamh Mínealaíon na Baváire
Seánra	Úrscéal
Ainm cleite	Federico Sánchez
Teangacha	An Spáinnis agus an Fhraincis
Saothar
Saothar suntasach (1969) La Deuxième Mort de Ramón Mercader
Teaghlach
Céile	Loleh Bellon (1949–) Colette Leloup (1958–2007)
Páiste	Pablo Semprún ( Colette Leloup) Ricardo Semprun ( Colette Leloup) Jaime Semprun ( Loleh Bellon)
Athair	José María Semprún Gurrea agus Susana Maura Gamazo ^(en)
Siblín	Carlos Semprún
Gradam a fuarthas (2008) Gold Medal of Merit in the Fine Arts ^(en) (30 Samhain 2007) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Rennes 2 (2006) Austrian State Prize for European Literature ^(en) (2004) prix Ulysse ^(fr) (2003) Bonn Goethe (2001) Jean Monnet Prize ^(en) , as a saothar Le Mort qu'il faut ^(fr) (30 Bealtaine 2000) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Paris-Est-Marne-la-Vallée (1997) Duais Iarúsailéim (26 Eanáir 1995) Commandeur des Arts et des Lettres (1995) Louis Guilloux Prize ^(en) , as a saothar L'Écriture ou la Vie ^(fr) (1995) Cros San Seoirse (1994) Peace Prize of the German Publishers' and Booksellers' Association ^(en) (1993) Grand Cross of the Order of Charles III ^(en) (1977) Premio Planeta de Novela, as a saothar Autobiographie de Federico Sánchez ^(fr) (1970) Gradam Edgar, as a saothar Z ^(en) (1969) Prix Femina, as a saothar La Deuxième Mort de Ramón Mercader (1963) Prix Formentor, as a saothar El largo viaje (1941) Concours général dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Potsdam Femina Vacaresco award ^(en)
Ainmnithe do (1970) National Society of Film Critics ^(en) , as a saothar The Confession ^(en) (1970) Academy Award for Best Writing, Adapted Screenplay ^(en) , as a saothar Z ^(en) (1969) National Society of Film Critics ^(en) , as a saothar Z ^(en) (1969) BAFTA Award for Best Screenplay ^(en) , as a saothar Z ^(en) (1968) Academy Award for Best Writing, Original Screenplay ^(en) , as a saothar The War Is Over ^(en)