Paintéón Pháras
Foirgneamh is ea Paintéón Pháras (Fraincis: Panthéon ; Laidin: pantheon, ón nGréigis πάνθειον (ἱερόν) '(teampall) do na déithe go léir [1] ) sa Cheathrú Laidine i bPáras, sa Fhrainc.[2]
 | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Lipéad sa teanga dhúchais | (fr) Panthéon | |||
| Ainmnithe in ómós | An Dá Aspal Déag | |||
| Sonraí | ||||
| Cineál | Másailéam agus eaglais | |||
| Ailtire | Jacques Germain Soufflot Jean-Baptiste Rondelet Maximilien Brébion | |||
| Foirgníocht | 1758  | |||
| Dáta na hoscailte oifigiúla | 1781 | |||
| Tréith | ||||
| Stíl ailtireachta | ailtireacht nuachlasaiceach | |||
| Tomhas | 83 ( ) m | |||
| Suíomh geografach | ||||
| Limistéar riaracháin | Sorbonne, An Fhrainc agus 5ú arrondissement Pháras, An Fhrainc | |||
| Suíomh | place du Panthéon, 28 | |||
| ||||
| Monument historique classé | ||||
| Am | 13 Feabhra 2008 | |||
| Aitheantóir | PA00088420 | |||
| Monument historique classé | ||||
| Am | 12 Aibreán 1920 | |||
| Aitheantóir | PA00088420 | |||
| Gníomhaíocht | ||||
| Reiligiún | Caitliceachas | |||
| Comhcheangal | Centre des monuments nationaux | |||
| Oibreoir | Centre des monuments nationaux | |||
| Cuairteoirí in aghaidh na bliana | 875,670 (2019) | |||
| Suíomh gréasáin oifigiúil | paris-pantheon.fr | |||
Lonnaithe sa 5ú arrondissement ar an Montagne Sainte-Geneviève, tá an Panthéon ag breathnú amach ar Pháras ar fad. Inniu is másailéam é.
Stair cuir in eagar
Gheall an Rí Louis XV sa bhliain 1744 go gcuirfeadh sé in ionad an eaglaise scriosta de Mhainistir Naomh Genevieve foirgneamh ar mhaithe le naomhphátrún Pháras. Chuir sé de chúram ar Abel-François Poisson, Marquis de Marigny, a mhóid a chomhlíonadh. Sa bhliain 1755, choimisiúnaigh Marigny Jacques-Germain Soufflot an eaglais a dhearadh, agus thosaigh an tógáil dhá bhliain ina dhiaidh sin.[3]
Tógadh é ar dtús mar eaglais a bhí tiomanta do Naomh Géinebhá agus áit chónaithe a chur ar fáil do thaiseagán chásse ina bhfuil a cuid taisí, ach tar éis go leor athruithe tá feidhm aige mar mhausoleum seandálaíochta ina bhfuil iarsmaí de shaoránaigh na Fraince.
Is sampla luath é de nuachlasaiceachas, agus tá a aghaidh bunaithe ar an bPantheon sa Róimh, agus cruinneachán os cionn a bhfuil cuid de a charachtar ag Tempoetto Bhramante aige.
Bhí sé de rún ag an dearthóir Jacques-Germain Soufflot comhcheangal a dhéanamh le gile agus éadroime an ardeaglais Ghotach le prionsabail chlasaiceacha.
Gaeilge cuir in eagar
Bíonn oíche shóisialta ag Gaeltacht sur Seine i mbistro, Le Comptoir du Pantheon, taobh le iarsmalann cháiliúil an bPantheon féin, cuid den chathair atá Párasúil go smior. Achain Mháirt deireannach den mhí a tharlaíonn sé.[2]
Féach freisin cuir in eagar
Naisc sheachtracha cuir in eagar
- Panthéon ag Center des Monuments Nationaux
- Panthéon - grianghraif reatha agus na blianta 1900
- Panthéon ou église Sainte-Geneviève? Les ambiguïtés d'un monument, Denis Bocquet, MA Tráchtas, Ollscoil Sorbonne 1992 http://hal-enpc.archives-ouvertes.fr/docs/00/81/72/87/PDF/BocquetPantheon1992.pdf
Tagairtí cuir in eagar
- ↑ Oxford English Dictionary, 3ú eagrán, 2005, sv
- ↑ 2.0 2.1 Nuacht RTÉ (2024-03-22). "An Ghaeltacht sur Seine - pobal na nGael i bPáras" (as ga-IE).
- ↑ "Patroness of Paris: Rituals of Devotion in Early Modern France".