Is Peil Astrálach spórt a bhí idir dhá fhoireann de ochtar imreoirí déag ar an réimse na ceachtar talún hAstráile peile, páirc cruicéid modhnaithe, nó dul céanna meánmhéide ionad spóirt. Cluiche is ea Peil Astrálach atá cosúil le Peil Ghaelach agus rugbaí. Imrítear peil Astrálach san Astráil.

Infotaula d'esportPeil Astrálach
Cineálpeil
Ag imirt peil Astrálach
Páirc imeartha

Stair cuir in eagar

An chéad chluiche a taifeadadh de peile na hAstráile a bhí idir Scotch College agus Melbourne Grammar School ar 15 Meith, 1858 i St Kilda, Victoria. Cuspóir tosaigh an chluiche a bhí a choinneáil imreoirí cruicéad fisiciúil oiriúnach i rith an gheimhridh, agus go luath forbairt i spórt eagraithe a bhí idir scoileanna agus pobail imirceacha i Melbourne.

I 1871, bhí ar athraíodh a ionad cluichí ón Richmond Paddock don Melbourne Cricket Ground (MCG), i gcás ina bhfuil cluichí a curtha imir gach geimhreadh ó (144 bliain d'aois), lena n-áirítear Chríochnaitheach Mhór den chomórtas gach bliain. De réir na 1890, a dréachtcháipéis fiche bliain de chomórtas beag idir scoileanna, a bunaíodh Melbourne Football Club agus the University of Melbourne, an Victorian Football League (VFA) mar an comhlacht rialaithe don spórt.

Bhí sé seo le chéile go luath le freasúra ó chlubanna móra a scoilt chun foirm an Victorian Football League (VFL). Bunaíodh comhlachtaí comhchosúla i gcoilíneachtaí eile nuair a bhí an spórt rathúil, lena n-áirítear na South Australian Football Association (SAFA) agus an Western Australian Football Association (WAFA).

Bhí imir an chéad cluichí idir-colonial ar an 2 Lúnasa 1879 idir an Astráil Theas agus Victoria.

Timpeall fiche bliain ó shin, ligeadh dhá fhoireann as an Astráil Theas (Adelaide Crows agus Port Adelaide Power) agus dhá cheann as an Astráil Thiar (West Coast Eagles agus Fremantle Dockers), isteach sa chomórtas. Chomh maith leis sin, bhog foirne ó Melbourne go dtí New South Wales (South Melbourne, anois Sydney Swans) agus go Queensland (Fitzroy, anois Brisbane Lions), cé go bhfuil rugbaí níos coitianta ná peil Astrálach sna stáit sin. Cé gur fhanadar i Melbourne, athainmníodh Footscray mar Western Bulldogs.

Sa bhliain 2009, leathnaíodh an iomaíocht ó 16 fhoirne go 18 le cuimsiú na "expansion teams" sa Gold Coast agus níos Greater Western Sydney.

 
Tá tuairim an Melbourne Cricket Ground (MCG) a bhfuil an staidiam is mó san Astráil, le cumas 100,000, agus baile chun an bliantúil AFL Grand Final.


Foirne cuir in eagar

Club Leasainm Stáit Staidiam Bunaithe Ceann Chóiste
Adelaide Football Club Crows   An Astráil Theas Adelaide Oval 1990 Don Pyke
Brisbane Lions Lions   Queensland The Gabba 1996 Chris Fagan
Carlton Football Club Blues   Victoria Melbourne Cricket Ground 1864 Brendon Barker
Collingwood Football Club Magpies   Victoria Melbourne Cricket Ground 1892 Nathan Buckley
Essendon Football Club Bombers   Victoria Docklands Stadium 1871 John Worsfold
Fremantle Football Club Dockers   Iarthar na hAstráile Subiaco Oval 1994 Ross Lyon
Geelong Football Club Cats   Victoria Kardinia Park 1859 Chris Scott
Gold Coast Football Club Suns   Queensland Carrara Stadium 2009 Rodney Eade
Greater Western Sydney Giants Giants   New South Wales Sydney Showground Stadium 2009 Leon Cameron
Hawthorn Football Club Hawks   Victoria Melbourne Cricket Ground 1902 Alastair Clarkson
Melbourne Football Club Demons   Victoria Melbourne Cricket Ground 1858 Simon Goodwin
North Melbourne Football Club Kangaroos   Victoria Docklands Stadium 1869 Brad Scott
Port Adelaide Football Club Power   An Astráil Theas Adelaide Oval 1870 Ken Hinkley
Richmond Football Club Tigers   Victoria Melbourne Cricket Ground 1885 Damien Hardwick
St. Kilda Football Club Saints   Victoria Docklands Stadium 1873 Alan Richardson
Sydney Swans Swans   New South Wales Sydney Cricket Ground 1874 John Longmire
West Coast Eagles Eagles   Iarthar na hAstráile Subiaco Oval 1986 Adam Simpson
Western Bulldogs Bulldogs   Victoria Docklands Stadium 1877 Luke Beveridge

Peileadóirí Éireannacha cuir in eagar

Tá peil Astrálach an-chosúil le peil Ghaelach, agus cluiche gairmiúil atá ann. Mar sin, tá roinnt imreoirí Éireannacha ag imirt san AFL faoi láthair:

Ainm Tír Contae Foireann Blianta Cluichí Spriocanna Iomlán
Rannpháirtithe Reatha
Pearse Hanley   Éire Mhaigh Eo Brisbane Lions 2008-Anois 129 58
Zach Tuohey   Éire Laoise Carlton Blues 2010-2016 120 40 120 (40)
Geelong Cats 2017-Anois 0 0
Ciarán Sheehan   Éire Chorcaí Carlton Blues 2014-Anois 4 0
Ciarán Byrne   Éire Carlton Blues 2014-Anois 12 0
Conor McKenna   Tuaisceart Éireann Thír Eoghain Essendon Bombers 2015-Anois 14 5
Cian Hanley   Éire Mhaigh Eo Brisbane Lions
Padraig Lucey   Éire Chiarraí Geelong Cats
Conor Glass   Tuaisceart Éireann Dhoire Hawthorn Hawks
Colin O'Riordan   Éire Thiobraid Árann Sydney Swans
Sean Hurley   Éire Chill Dara Fremantle Dockers
Paddy Brophy   Éire Chill Dara West Coast Eagles
Iar Rannpháirtithe
Colm Begley   Éire Laoise Brisbane Lions 2006-2008 29 7 30 (7)
St. Kilda Saints 2009 1 0
Martin Clarke   Tuaisceart Éireann Dúin Collingwood Magpies 2007-2013 73 19
Paul Early   Éire Ros Comáin Melbourne Demons 1984-1984 1 1
Tadhg Kennelly   Éire Chiarraí Sydney Swans 2001-2011 197 30
Niall McKeever   Tuaisceart Éireann Aontroim Brisbane Lions 2011-2012 17 1
Dermot McNicholl   Tuaisceart Éireann Dhoire St. Kilda Saints 1990-1990 3 0
Michael Quinn   Éire Longfort Essendon Bombers 2009-2011 8 2
Jim Stynes   Éire Bhaile Átha Cliath Melbourne Demons 1987-1998 264 130

Tagairtí cuir in eagar

Naisc sheachtracha cuir in eagar