An Chomhdháil Cheilteach

eagraíocht chultúrtha

Is eagraíocht chultúrtha í An Chomhdháil Cheilteach (Briotáinis: Ar C'hendalc'h Keltiek, Coirnis: An Guntelles Keltek, Manainnis: Yn Cohaglym Celtiagh, Gaeilge na hAlban: A'Chòmhdhail Cheilteach, Breatnais: Y Gyngres Geltaidd) a fhéachann le teangacha Ceilteacha na hÉireann, na hAlban, na Breataine Bige, na Briotáine, Chorn na Breataine agus Oileán Mhanann a chur chun cinn. Is eagraíocht charthanach neamhpholaitiúil í Comhdháil Idirnáisiúnta na gCeilteach agus is é an cuspóir atá luaite aici ná "... cultúr, idéil agus teangacha na bpobal Ceilteach a bhuanú, agus teagmháil intleachtúil agus dlúthchomhar a chothú idir na pobail Cheilteacha faoi seach ."

Bosca Sonraí EagraíochtaAn Chomhdháil Cheilteach
Sonraí
Cineálinstitiúid chultúrtha Cuir in eagar ar Wikidata
Foirm dlí
Dáta a bunaíodh1917
Na sé náisiún Ceilteach

██ Alba

██ Éire

██ Manainn

██ Cymru

██ Kernow

██ Breizh

Níor cheart an Chomhdháil Cheilteach a mheascadh suas leis an gConradh Cheilteach a dhíríonn freisin ar chúrsaí polaitiúla, cé go bhfuil roinnt cuspóirí céanna ag an dá eagraíocht. Cosúil leis an gConradh Ceilteach, déanann sí iarracht “....comhdháil idirnáisiúnta bhliantúil a thionól i gceann de na sé thír Cheilteacha, de réir uainíochta seasta más féidir”. Scar an Chonradh Cheilteach féin go cairdiúil ón gComhdháil Cheilteach, le haidhmeanna polaitiúla a shaothrú, agus tá go leor daoine ina mbaill den dá eagraíocht..

Bíonn Comhdháil Cheilteach Idirnáisiúnta gach bliain i gceann de na tíortha Ceilteacha. Cuireadh Comhdháil 2020, a bhí beartaithe ar dtús do Aberystwyth, sa Bhreatain Bheag ar ceal i mí an Mhárta 2020 mar gheall ar phaindéim an choróinvíris .Reáchtáladh Comhdháil 2021, a bhí beartaithe do Aberystwyth, ar líne.[1]

Cúlra cuir in eagar

Tar éis cruinnithe ag Eisteddfod Náisiúnta na Breataine Bige i 1900, tionóladh an chéad Chomhdháil Phan-Cheilteach i mBaile Átha Cliath i 1901, ag an am sin beartaíodh an Chomhdháil a reáchtáil mar imeacht tríbhliantúil..[2] Sa bhliain 1904 ghlac Corn na Breataine ballraíocht sa Chomhdháil Phan-Cheilteach.

Stair cuir in eagar

Bhunaigh Edward John, náisiúnach Breatnach a bhí ina Theachta Parlaiminte do Dwyrain Sir Ddinbych ó 1910 go dtí 1918 an Chomhdháil Cheilteach sa bhliain 1917 . Spreag an t - idéal é chun obair an Chumainn Cheiltigh roimhe sin agus a Chomhdháileanna Pan - Cheilteacha bliantúla a athbheochan, ach bhí tionchar aige freisin ar shaol sóisialta agus cultúrtha i ndiaidh an Chéad Chogadh Domhanda. Thionóil an Chomhdháil Cheilteach nua a chéad chruinniú sa bhliain 1917 ag an Eisteddfod i bPenbedw an chéad chruinniú ag an gComhdháil Cheilteach nua i 1917 ag an Eisteddfod i bPenbedw.[3] Bhí an Chomhdháil ar siúl i nDún Éideann i 1920, agus i 1921 ar Oileán Mhanann. I 1925 a reáchtáladh an Chomhdháil i mBaile Átha Cliath, áit a raibh Dubhghlas de hÍde ar dhuine de na cainteoirí. Duine mór le rá ab ea Úna Ní Fhaircheallaigh, a bhí mar chuid de Chonradh na Gaeilge freisin agus a bhí ina ball de Chumann na mBan ar feadh tamaill. Bhí ról mór aici san eagraíocht tar éis bhás Éadbhaird i 1931 .

Sa bhliain 1935, ba é Caerdydd an t - ionad, agus chraol BBC Réigiún an Iarthair na himeachtaí. Reáchtáladh Comhdháil 1938 ar Oileán Mhanann i hallaí éagsúla, ionas go raibh rogha léachtaí, díospóireachtaí agus plé ag an lucht freastail. Bhí cruinnithe neamhrialta roimh an Dara Cogadh Domhanda agus sna 1920idí, lorg Páirtí Náisiúnta na hAlban (réamhtheachtaí Pháirtí Náisiúnta na hAlban nua - aimseartha) rannpháirtíocht, agus thoiligh Taoiseach na hÉireann ag an am, Éamon de Valera, a bheith ina phátrún ar an eagraíocht sna 1930idí.

Bhí bearna aon bhliain déag ann roimh Chomhdháil Cheilteach Lúnasa 1949 i mBeannchar na Breataine Bige, agus i measc na dtoscairí bhí Sir Ifor Williams agus Conor Maguire, Príomh-Bhreitheamh na hÉireann.[4] Tionóladh cruinnithe beagnach gach bliain ó shin i leith. Bhí Comhdháil Cheilteach na bliana 1950, a reáchtáladh in Institiúid Ríoga an Choirn i dTruru), ina chatalaíoch do bhunú Mebyon Kernow an bhliain dár gcionn.[5] Sa bhliain 1960, bhí craobh na Breataine Bige ina óstach ar an gcruinniú in Aberystwyth.[3]

Tá gach ceann de na sé bhrainse neamhspleách lena gcláir ghníomhaíochtaí féin i rith na bliana.

Tionóltar an Chomhdháil i ngach ceann de na sé thír ina dhiaidh sin, agus tá sé de phribhléid ag an tír a bhfuil an chomhdháil á hóstáil aici na comhdhála téama na léachtaí a roghnú don bhliain sin. Bíonn léachtaí, cuairteanna ar áiteanna atá spéisiúil ó thaobh an chultúir agus na staire de, agus imeachtaí ceoil agus damhsa mar chuid de Chomhdháil Idirnáisiúnta Cheilteach.

Féach freisin cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar

  1. Coronavirus Information 2020 - Celtic Congress”. internationalcelticcongress.org. Dáta rochtana: 2021-06-10.
  2. Lord Castletown. "Address to the Pan-Celtic Congress of 1907", Scotia, St. Andrew's society, 1907
  3. 3.0 3.1 Ellis, Mari. "A short history of the Celtic Congress", Proceedings of the Aberystwyth Congress, 1983”. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 25 July 2011. Dáta rochtana: 10 July 2015.
  4. The Manchester Guardian CELTIC CONGRESS AT BANGOR: First for Eleven Years; 9 August 1949
  5. Deacon (2003). "Mebyon Kernow and Cornish Nationalism": 29. Wales: Welsh Academic Press. ISBN 1860570755.