An difríocht idir athruithe ar: "Cogadh na Naoi mBliana (Éire)"

Content deleted Content added
m Cealaíodh athruithe 87.40.239.2 (Plé); ar ais chuig leagan le TGcoa
No edit summary
Líne 2:
Sa bhliain [[1594]], thosaigh cogadh, '''Cogadh na Naoi mBliana''' nó '''An Cogadh Naoi mBliana''' nó '''Cogadh Naoi mBlian''',<ref>{{lua idirlín|url=http://www.acmhainn.ie/tearmai/stairn-z.htm|teideal=Téarmaí Staire|dátarochtana=5 Lúnasa, 2012|foilsitheoir=Acmhainn.ie}}</ref><ref>{{lua idirlín|url=http://www.irishtimes.com/newspaper/anteangabheo/2003/0305/1046315952135.html|teideal=Stair na hEireann a ligean le sruth le fonn agus le failli|foilsitheoir=The Irish Times|dátarochtana=5 Lúnasa, 2012|dáta=3 Márta 2003}}</ref><ref>Stair-Sheanchas Éireann, Cuid a haon, le Mícheál Ó Siochfhradha, l. 121</ref> a mhair ar feadh naoi mbliana. Uaireanta glaotar ''Réabhlóid Thír Eoghain'' air (Tyrone Rebellion i mBéarla) nó ''Cogadh an Dá Aodh'', ón cheannaire [[Aodh Ó Néill]], iarla [[Thír Eoghain]], agus [[Aodh Rua Ó Dónaill]], taoiseach [[Thír Chonaill]]. Bhí an cogadh idir na n[[Gael]] agus na [[Sasana]]igh.
 
== Cogaíocht ==
Ar feadh naoi mbliana choinnigh comhghuaillithe an Tuaiscirt cúl ar phleananna plandála na Sasanach. Cé go raibh arm Shasana i bhfad níba mhó ná arm na nGael, chaill na Sasanaigh cath i ndiaidh catha, mar shampla [[Cath an Chorrshléibhe (1599)]].
 
Faoi threoir straitéiseach Uí Néill agus díograis agus diongbháilteacht Uí Dhomhnaill, [[Réabhlóid|éirí amach]] éifeachtach a bhí ann. Aodh Ó Néill agus Aodh Rua Ó Dónaill a bhí i gceannas ar fhórsaí na Ghaeil agus bhí cúpla comhghuaillí acu, mar shampla Ó Súilleabháin Béir ina measc, agus fórsaí eile i g[[Cúige Mumhan]].
 
Bhí na Gaeil ag cur i gcoinne riail na Sasanach, go háirithe mar a bhain sí le cúrsaí [[Creideamh|creidimh]] agus sealúchais, de réir mar a bhí [[Monarcacht|monarcacht na Sasanach]] ag iarraidh an [[Athrú Creidimh]] a chur i bhfeidhm in [[Éirinn]]. [[Íomhá:Sir Charles Blount c 1594.jpg|clé|mion|211x211px|Sir Charles Blount c 1594]]Thosaigh an cogadh i g[[Cúige Uladh]] ach de réir a chéile scaip an [[réabhlóid]] ar fud na tíre, go háirithe i [[Cúige Mumhan]], agus go tailte Uí Dhónaill i g[[Cúige Chonnacht]].
 
== 1594-1600 ==
Thosaigh an cogadh i g[[Cúige Uladh]] ach de réir a chéile scaip an [[réabhlóid]] ar fud na tíre, go háirithe i [[Cúige Mumhan]], agus go tailte Uí Dhónaill i g[[Cúige Chonnacht]].
 
Le Mag Uidhir [[Fhear Manach]] lena dtaobh, ghlac siad seilbh ar a gcuid tailte féin agus níos faide ar shiúl.
Line 40 ⟶ 38:
== Iarmhairtí ==
B'éigean do na nIarlaí teitheadh ina dhiaidh sin go dtí an [[Mór-roinn|Mór Roinn]], rud a rinne siad sa bhliain [[1607]], agus ar a dtugtar [[Imeacht na nIarlaí]]. De bharr [[Teitheadh na nIarlaí]] i [[1607]] chuir na Sasanaigh [[Phlandáil Uladh]] ar bun.
 
== Féach freisin ==
 
* [[Cath an Chorrshléibhe (1599)]]
 
==Tagairtí ==
{{reflist}}
{{stumpa}}
 
[[Catagóir:Cogadh na Naoi mBliana| ]]