Scríbhneoir agus réabhlóidí Rúiseach sa naoú haois déag ab ea é '''Aleksandr Ivanovich Herzen''', nó ''Gertsen'' (Rúisis: ''Алекса́ндр Ива́нович Ге́рцен''). Saolaíodh ar an séú lá de Mhí Aibreán 1812 i Moscó é, agus fuair sé bás ar an aonú lá fichead 1870 i bPáras é. Glactar leis gurbh eisean a thug an chéad spreagadh intleachtúil don tSóisialachas sa Rúis, agus gurbh é a thionchar indíreach ba chúis leis gur saoradh seirfigh na Rúise ó bhráca sa bhliain 1861. Chaith sé an chuid ba mhó dá shaol ar deoraíocht, go háirithe i Sasana, agus é ag foilsiú na hirise ''Kolokol'' ("An Clog"). Ar a dhírbheathaisnéis is fearr a aithníonn lucht léite na Rúisise inniu é, áfach. Chuir sé imeachtaí a shaoil chorraigh i míotar i dtrí imleabhar móra faoin teideal ''Byloye i dumy'', is é sin, "Cuimhní cinn agus smaointe", a áirítear ar chlasaicigh na teanga, agus í ar an dírbheathaisnéis is tábhachtaí i stair liteartha na Rúise.
