An difríocht idir athruithe ar: "Tír Eoghain"

Content deleted Content added
clib: Mobile edit Mobile web edit Advanced mobile edit
m Botún litrithe
Líne 10:
|year_leader2 = 1593-1607
}}-->
Ríocht Ghaelach na meánaoise, agus níos dearanaídeireanaí iarlacht i [[Ríocht na hÉireann]], ba ea '''Tír Eoghain'''. Suite i lár-iarthar na [[Cúige Uladh|nUladh]] a bhí sí, i gcodanna contaetha [[Contae Thír Eoghain|Tír Eoghain]], [[Contae Ard Mhacha|Ard Mhacha]] agus [[Contae Dhoire|Doire]] an lae inniu. Áit dúchais [[Cenél nEógain|Cineál Eoghain]] de chuid [[Uí Néill an Tuaiscirt]] a bhí ann. D'imigh cuid éigin soir ó thuaidh as an ríocht faoi cheannas géag de [[Ó Néill|chlann Uí Néill]], agus leathadar faoin ainm [[Clann Aodha Bhuí]].
 
[[Íomhá:Ulster Early 16th Century.png|mion|140px|Uladh, luath-16ú haois]]
Líne 18:
Ó thús a bunaithe ag [[Eógan mac Néill|Eoghan mac Néill]] sa 5ú haois, fo-aonaid [[Ríthe Ailigh|Ailigh]] ba ea an [[tuath]], i dteannta le [[Cenél Conaill|Cineál Chonaill]], gaoil trí [[Níall Noígíallach|Niall Naoighiallach]], mar a mhaíodh. Bhíodh Cineál Eoghain chun tosaigh mar ríthe na tuatha, de ghnáth. Thángadar i réim agus cumhacht na [[Ulaid|nUladh]] ag dul i léig, a laghdaigh a riocht in oirthuaisceart na cúige.
 
Sa 12ú haois, scaradh ríocht Ailigh i ndá leath, agus d'éirigh Cenél nEógain ina Tír Eoghain. Bhí an tír réir cheannas ar dtús [[Mhic Lochlainn]] agus níos dearanaídeireanaí clann [[Ó Néill|Uí Néill]]. D'éirigh an chuid eile d'Aileach, Cineál Chonaill, ina [[Tír Chonaill]].
 
Roimh [[ionradh na Normannach]] ar na hUlaid sa bhliain 1177, bhí Tír Eoghain an ríocht úd suntasaí i dtuaisceart Éireann, agus bhain sí an stádas sin amach arís tar éis teip [[Iarlacht Uladh]] sa 14ú haois. Le linn réimeas [[Eilís I]] Shasana, d'éirigh an tuath ina hiarlacht lastigh de [[Ríocht na hÉireann]]. I ndeireadh na dála áfach, laghdaíodh méad agus tionchar Thír Eoghain, agus cruthaíodh na contaetha Ard Mhacha agus Tír Eoghain asti.