An difríocht idir athruithe ar: "Stair na Rúise roimh Pheadar Mór"

Content deleted Content added
Líne 109:
===Feodachas, Seirfeachas agus Daoirse===
 
An Rúis a h-aontaíodhhaontaíodh le linn ÍobhánIvan a Trí a bheith ina phrionsa ar Mhoscó, ba sochaí fheodach í. B'iad síol Rúiric agus na seanuaisle eile de phór Lochlann a chuir tús le forbairt an tseirfeachais ins ansa tír, nó nuair a tháinig siad ansin an chéad uair, bhí sé de nós acu complacht choimhdeachta de shaighdiúirí dá chuid féin a bheith mar chúirt taistil thart timpeall ar achangach taoiseach uasal. B'as na complachtaí seo - hird''hirð'' as Lochlainnis, drúizíona''druzhina'' as Rúisis - a d'eascair aicme na mboigheárach (''boyary''), a mb'iad an aicme ab airde céimíochta i sochaí na seanRúisesean-Rúise amach ó chlanna na seantaoiseach féin. Bhí neamhspleáchas ag baint leis na boigheáraigh nach samhlófá lena macasamhlacha in Iarthar na hEorpa san am chéadnacéanna, nó siúd is gurb iomaí boigheárach a rabhraibh an chéimíocht aige a bhuí leis an gharaíochtngaraíocht a rinne sinsear dá chuid don phrionsa fadó, níor vasáilligh ná géillsinigh de chuid an phrionsa a bhí iontu. Uaisle de ghradam ní b'ísle ab eadh iad na dvoiriánaigh agus na svoighizéimtsigh, comh maith leis an aicme a chruthaigh Dmitrí Donscóigh: na fíor-vasáilligh na poiméisticighpoiméisticí. Leis na Tatáraigh a throid, theastaigh ó Dmitrí aicme de dhaoinídhaoine a bheith aige a dtiocfadh leis a dhuldul ina dtuilleamaí: ní rabhraibh mórán maithe ins nasna gnáthuaisle, ós rud é go rabhraibh siad ábalta feall a dhéanamh air ar mhaithe leis na Tatáraigh, má bhí buntáistí le baint as a leithéid.
 
Ar ndóighe, bhí scológa ann, nó cé eile a sholáthróchadhsholáthródh a gcuid bídhbia do na huaisle? Bhí feirmeoirí saora ann freisin, nó "scológa dubha" - scológa de chuid an talaimh dhuibh. Ba leofa féin an caorán a bhídís a shaothrú, ach ba ghnách cáin nó cíos bliantúil, nó obroc, a ghearradh orthu a d'íocaidís leis an phrionsa. Scéal eile ar fad a bhí fíor maidir leis na seirfigh: ní hamháin go n-íocaidís cíos - tiaglo, leis an tiarna talaimh, ach b'éigean dófa freisin dualgas oibre, bairstsíona, a chomhlíonadh go tráthrialta ina pháirceanna. Agus Moscó ag teannadh a greime ar an Rúis, ceanglaíodh na scológa den talamh, i gcruth is nach rabh de cheart acu an áit ar rugadh iad a fhágáilt ar aon nós. Ós rud é go rabh cíos, cáil agus ceangal ag cur an tsaoil féin ó mhaith ar na scológa, áfach, is iomaí duine acu a thug aghaidh ar na cúlriasca le talamh úr a thabhairt chun míntíreachais, beag beann ar rí nó ruire.
 
B'annamh a bhí an rogha ann cur fút i gcathair cheart, nó bhí na cathracha sách tanaidh sa tseanRúis, agus ní rabh an saol iontu comh h-éagsúil leis an tuath agus a chreidfeá. Mar shampla, ní rabh an cineál cuallachtaí nó gildeanna - cumainn le haghaidh na gceardaithe is an lucht tráchtála - ins an Rúis agus a bhíodh ina lán tíortha in Iarthar na hEorpa.