An difríocht idir athruithe ar: "Elba"

Content deleted Content added
Janik (plé | dréachtaí)
m Cé hé «bruig»? «bruig Shasanach amuigh ar an fharraige»
Líne 1:
Is oileán é '''Elba''' (''Isola d'Elba'' san Iodáilis) i [[An Tuscáin|dTuscáin]] (''Toscanana'' san Iodálais) na [[Iodáil|hIodáile]], agus é suite san fharraige, 20 [[km]] amach ó bhaile chósta [[Piombino]]. Is é an t-oileán is mó d'oileánra na [[Tuscáin|Tuscaine]] é, agus an triú is mó tar éis an t[[An tSicil|Sicil]] agus an t[[An tSairdín|Sairdín]], i bPoblacht na hIodáile.
 
Tá Elba agus na hoileáin eile ([[Gorgona]], [[Capraia]], [[Pianosa]], [[Montecristo]], [[Giglio]] agus [[Giannutri]]) d'oileánra na Tuscaine cosanta mar tá siad taobh istigh den Pháirc Náisiúnta (''Parco Nazionale Arcipelago Toscano'' in Iodáilis),. .Tá [[an Chorsaic]], atá faoi riail na Fraince, timpeall 50 km siar ó Elba.
 
Roinntear an oileán in ocht gComún: [[Portoferraio]], [[Campo nell'Elba]], [[Capoliveri]], [[Marciana]], [[Marciana Marina]], [[Porto Azzurro]], [[Rio Marina]] and [[Rio nell'Elba]].
 
dromchla tuairim agus 224 [[ciliméadar cearnach]] aige agus líne chósta tuairim agus 147 km aige.
Is é [[Monte Capanne]], ag 1,018 meadair, an sliabh is aoirdeairde ann. Tá daonra cothrom le 30 000 ina gcónaí san oileán
 
==Stair==
 
I seanchas an oileáin, ba iad na [[Ligures]] [[Ilvati]] a chéad bhronn ainm ar an oileán, agus bhí clú ar an oileán sa chianaois, toisc a mhianach ársa iarainn. Thug na sean-Ghréagaigh ''Aethalia'' (blaidhm) mar ainm air, de réir go raibh lasracha na bhfoirnéisí a bhí i mbun táirgíochta mhiotail ina gné shuntasach ann.
Tar éis Conradh Fontainebleau, cuireadh Louis xviii, dearthair an Louis a dícheannaíodh le linn na réabhlóide, i gcoróin agus díbríodh Napoleon I chuig Elba, shrois sé Portoferraio, 3 Bealtaine, 1814 le tús a chur len a théimshethréimhse deoraíochta. Ligeadh dó garda pearsanta sé chéad fear a choimeád, maille lena líon tí agus scaifte iarghinearáil da chuid. Cé gur chaith Napoleon a shaol saor gan choisc ar an oileán, bhí an Cabhlach Ríoga ag faire ar an oileán.
Bhunaigh sé 'cúirt' ag a phríomhtheach oifigiúil, áit ar fháiltigh se roimh chuairteoirí mar an scriobhneoir Sir Walter Scott.
Ainneoin spiairispiairí chuillechuile áit agus bruig Shasanach amuigh ar an fharraige, d'fág sé Elba faoi rún i ndorchadas na hoichehoíche sa bhliain 1815
 
==Naisc sheachtracha==