Vicipéid

An difríocht idir athruithe ar: "Prótaisteach"

Browse history interactively
← Gabh chuig an difear roimhe seoAn chéad dhifear eile →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
ceartucháin agus aistriúchán
Líne 1:
{{Bosca Sonraí Tacsanomaíochta | dath = khaki
| ainm = Prótaisteach
| fossil_rangeraon_iontaiseach = [[NeoproterozoicNeoprótarasóch]] - Úrnua
| imageíomhá = Protist collage.jpg
| image_widthleithead_na_híomhá = 250px
| foscríbhinn_na_híomhá =
| image_caption =
| domainfearann=[[Eocarót]] nó [[Eocarót|Eukarya]]'''
| domain_authoritytagairt_don_fhearann=[[Robert Whittaker|Whittaker]] &agus [[Lynn Margulis|Margulis]], 1978
| regnumríocht = '''Prótaisteach''' '''nó''' '''Protista'''[[paraphylyparaifíleacht|*]]
| regnum_authoritytagairt_don_ríocht = [[Ernst Haeckel|Haeckel]], [[1866]]
| subdivision_ranks rangú_forannta= Fílim tipiciúilathíopúla
| subdivision foroinnt= <div>
*'''[[Chromalveolata]]'''
** '''[[Chromista]]'''
*** [[HeterokontHeterokontophyta]]ophyta
*** [[HaptophyteHaptaifít|Haptophyta]]
*** [[Cryptomonad|Cryptophyta]] (cryptomonads)
** '''[[AlveolateAilbheolach|Alveolata]]'''
*** [[DinoflagellateDinealascnaid|Dinoflagellata]]
*** [[Apicomplexa]]
*** [[CiliateFabhránach|Ciliophora]] (ciliatesfabhránaigh)
*'''[[Cabozoa]]'''
** '''[[Excavate|Excavata]]'''
*** [[Euglenozoa]]
*** [[Percolozoa]]
Líne 29:
*** [[Foraminifera]]
*** [[Cercozoa]]
* '''[[Archaeplastida]] (cuidgo páirteach)'''
** [[Red alga|Rhodophyta]] (algaí dearga)
** [[Glaucophyta]] (bun-archaeplastidíbonnaircéaplastaidí)
* [[Amoebozoa]]
* [[Choanozoa]]
<center><br>Tá an-chuid eile ann;<br>baineann difríochtaí leis an aicmiú</center></div>
</div>
}}
Is grúpa ilchineálach d'[[Orgánachorgánach|orgánaigh]] ilchineálacha iad na '''prótaistigh''' ('' ón Ghréigisina n-áirítear den chéad ord)'', comhdhéantana h[[Eocaróteocarót|d'eocaróteocaróit]] nach féidir bheitha rangaitheaicmiú i [[Ríochtríocht (bitheolaíocht)|ríocht]] eocaróiteocarótach eile ar bothbitht, eilear marnós na bh[[fungas|fungais]], na n-[[Ainmhíainmhí|ainmhithe]], nó na b[[planda]]í. De ghnáth, déiléaltar leo mar an ríocht '''Protista''' nó '''Protoctista'''.
 
Is grád [[paraifíleacht|paraifíléiteach]] iad na prótaistigh seachas grád [[monaifíleacht|monaifíléiteach]] nádúrtha, agus mar sin ní bhíonn mórán tréithe i gcomhpháirt eatarthu, ach amháin go bhfuil eagar sách simplí acu go léir—bíonn siad [[aoncheallach]], nó bíonn siad [[ilcheallach]] gan fíocháin ardshainfheidmeacha acu. Chum [[Ernst Haeckel]] an téarma ''protista'' sa bhliain [[1866]].
Go hiondúil, pléitear leo mar ríocht na bProtaisteach nó Protoctista.
 
Is grád paraifhíliginiteacha iad na Protoctista nó Protaistigh, in ionad grád aiceanta monaifhíliginiteacha, agus mar sin níl morán i gcomhpháirt eatarthu ach amháin eagar simplí agus bunúsach--bíonn siad aoncheallach, nó bíonn siad ilcheallach gan fíocháin ard-shainfheidmeacha.
 
B'é [[Ernst Haeckel]] a chum an téarma prótaisteach sa bhliain 1866.
 
{{síol}}
[[Catagóir:Eocaróit]]
 
[[ar:طلائعيات]]
[[bg:Протисти]]
Line 54 ⟶ 49:
[[da:Protist]]
[[de:Protisten]]
[[en:protistaProtist]]
[[et:Protistid]]
[[es:Protista]]
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/wiki/Prótaisteach"