An difríocht idir athruithe ar: "Liam Ó Maoilíosa"

Content deleted Content added
LiamÓ (plé | dréachtaí)
No edit summary
m {{Éirí Amach na Cásca}}
Líne 2:
 
== Saol ==
Saolaíodh Liam Ó Maoilíosa i [[Manchain]], [[Sasana]], mac le tuismitheoirí Éireannacha sa bhliain [[1895]]. Tógadh é i g[[Contae Loch Garman]] in Éirinn, agus bá náisiúnaí é ón aois óg. Chuaigh sé isteach i bh[[Fianna Éireann]] (gluaiseacht [[Poblachtachas|phoblachtach]] do bhuachaillí), agus tar éis tamaill bhí sé gníomhach le h[[Óglaigh na hÉireann]] freisin. Cuireadh faoi ghlas é cúpla uair, agus d'éalagh sé amach asó [[Príosún Reading|Phríosún Reading]] chun teacht ar ais go hÉireann chun páirt a ghlacghlacadh in [[Éirí Amach na Cásca]]. Bhí sé ina cheannaire ar an [[Roinn Iartharach]] donan [[IRA]], agus rinne sé ionsaí mírathúil ar stáisiún de chuid an [[Constáblacht Ríoga na hÉireann|Chonstáblacht Ríoga na hÉireann]] in [[Órán Mór]], [[Contae na Gaillimhe]].
 
Tar éis teipeadh an tÉiríÉirí Amach, theith Ó Maoilíosa go dtí [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]. Thosaigh sé ag obair anseo le [[John Devoy]], agus rinne siad na h-ullmhucháin don turas a rinne [[Éamon de Valera]] sa tír idir na blianta [[1919]] agus [[1920]]. D'fhill sé ar ais goar hÉireannÉireann arís nuair a bhris an [[Cogadh Angla-Éireannach]] amach. Rinne an IRAtIRA Stiúrthóir Soláthairtí de i rith an chogadhchogaidh, agus bhí sé freagrach as ceannach airm.
 
Toghadh Ó Maoilíosa isteach [[an Chéad Dáil|sa Chéad Dáil]] sa bhliain [[1918]], agus é ina iarrthóir le [[Sinn Féin]] ón ndáil-cheantarndáilcheantar [[Gaillimh Thoir]] agus [[an Mhí]] Thuaidh. Bhí sé go láidir in éadan an g[[Conradh Angla-Éireannach|Chonartha]] a bhí síníthe sa bhliain [[1921]], agus bhí sé i measc na ceannairí a bhí lonnaithe sna [[na Ceithre Cúirteanna|Ceithre Cúirteanna]] nuair a bhris amach [[Cogadh Cathartha na hÉireann]] i mí Meitheamh [[1922]]. Níor mhair an suíomh ach dhá lá, áfach, agus bhí orthu géilleadh a dhéanamh. Deirtear go raibh seans ag Ó Maoilíosa agus [[Earnán Ó Máille]] éalú a dhéanamh, ach dhiúltaigh siad é.
 
Cuireadh Ó Maoilíosa agus na frith-chonraitheoirí eile faoi ghlas i b[[Príosún Mhuinseo]]. Ar an [[8 Nollaig]], lámhachadh Ó Maoilíosa, [[Ruairí Ó Conchúir]], [[Seosamh Mac Calbhaigh]] agus [[Risteard Bairéid]], mar bheart díoltais ar scaoileadh an [[Teachta Dála|Theachta Dála]] [[Seán Mac Héil]] ar an [[6 Nollaig]].
 
== Cuimhneachán ==
Tá dealbh in ómos do Liam Ó Maoilíosa le fáil s[[an Fhaiche Móir]] i ng[[Gaillimh|cathair na Gaillimhe]], agus tá na bearraic [[Dún Úi Maoilíosa]] ainmnithe ina dhiaidh é chomh maith. Tá dealbh eile in Óran Mór. Tá a chuid athfriotail coitianta sna fógraí bháis baill an [[IRA Sealadach]] a bhfuair bás ar seirbhís fuinniúil, a mbíonn san nuachtán, ''[[An Phoblacht (nuachtán)|An Phoblacht]]''.
 
{{Éirí Amach na Cásca}}
 
{{stumpa}}