An difríocht idir athruithe ar: "Cú Uladh - Peadar Toner Mac Fhionnlaoich"

Content deleted Content added
No edit summary
grammar, style
Líne 1:
[[Íomhá:Cú Uladh.jpg|thumb|280px|Cú Uladh]]
Scríbhneoir [[Gaeilge]] ab ea é '''Cú Uladh''', nó '''Peadar Toner Mac Fhionnlaoich'''. Rugadh é ar an [[5 Deireadh Fómhair]] [[1857]] in Alt an Iarainn, Gleann tSúilí, Co. Dhún na nGall agus cailleadh é ar an [[1 Iúil]] [[1942]] é. Nuair a bhí sé seacht mbliana déag d’aistrigh sé go [[Baile Átha Cliath]]. agus dD'fhreastalfhreastail sé ar an Ard-Scoil i nGlas Naíon lear haghaidhfeadh bliainbliana, agus ina dhiaidh sin chaith sé dhá bhliain ag foghlaim léinn i g[[Coláiste na Carraige Duibhe]]. Phós sé ShibhéalSibéal Ní Uadhaigh (Elizabeth Woods) isa bhliain 1895 agus bhí dárdhéagdáréag clainne acu. D'fhreastalChuaigh an chuid is mó dá micchlann mhac ar [[Scoil Éanna]], a bhí á rith ag [[Pádraig Mac Piarais]].
 
Fuair sé post mar Oifigeach Chustaim agus Máil i Stáit Seirbhíssa Shasanastátseirbhís agus chaith sé naoi mbliana déag i Sasana leis an phostbpost sin. DeÓ bharrbhí aan phostpost sasin Stáitaige, Seirbhís bhí airchaithfeadh Cú Uladh féin agus a chlann taistealaistriú ó áit go háit igo rith a shaolminic. Bhí sé lionnaithelonnaithe tamall i n[[Dún na nGall]], i m[[Béal FeiristeFeirste]], in Yorkshire, Ansa BheatainBhreatain Bheag, i n[[Glaschú]], i gCúl an tSúdaire agus i mBaile Átha Cliath. CaithBhían chuid mhaith dá shaol marina fhile, ina scríbhneoir, seanachaí,ina drámadóirsheanchaí, Chonraitheoirina dhrámadóir, ina bhall de Chonradh na Gaeilge agus Seanadóir.ina Sheanadóir, tamaill éagsúla dá shaol.
 
Bhí baint an-mhór ag Cú Uladh le [[Conradh na Gaeilge]] iriamh. rith a shaol.Sa Ibhliain 1895 bhí an chéad cruinniúchruinniú ag Craobh ConradhChonradh na Gaeilge Béali mBéal FéirsteFeirste i dteach Chú Uladh, 32 Bóthar Beersbridge. Bhí Cú Uladh marina Uachtarán ar ConradhChonradh na Gaeilge idirsna blianta 1922 agusgo 1925 agus arís sasna tríochaidí. Bhí sé ar an ChoistegCoiste Gnó lear haghaidhfeadh breis is daichead bliain agus bhí an-bhaint aige leis an ConradhgConradh i rith na bliantamblianta sin.
 
Sa bhliain 1938 rinne [[Éamon de Valera]], a bhí ina ([[An Taoiseach|Thaoiseach]]) Seanadóirsan deam, i [[Seanad Éireann|Seanadóir]] de, agus bhí sé ina SeanadóirSheanadóir go dtí lá a bháis ar an chéad lá de Mhí Iúil 1942. LabhairNí labhraíodhGaeilgeach amháinGaeilge sa Seanad nuair aab bhífhearr leis an chuidgcuid is mó de na seanadóirí eile agcloí labhairtleis ian m[[Béarla]].
 
Scríobh sé díolaim ghearrscéalta i gcanúint [[Uladh]] faoin teideal ''Ciall na Seanráite'', agus sna blianta 1935-36, d'fhoilsigh sé sraith aistí ar [[An tÉireannach (iris)|An tÉireannach]] faoi [[Éirí Amach na Cásca]]. Tháinig na haistí i gcló faoi chlúdach leabhair sa bhliain 1992, faoin teideal ''Bliain na hAiséirí''. Chomh maith leis an saothar thíos, scríobh Cú Uladh na céadta aistí, roinnt mhaith scéalta agus dánta freisin a d'fhiolsighfhoilsigh sé i nuachtáin agus irisí; [[An Claidheamh Soluis]], Sinn Féin, [[Fáinne an Lae]], Iris an Fháinne, The Nation, The Irish Nation, Tír, Irish Opinion, agus [[An Phoblacht]] ina measc.
 
==Saothar==