An difríocht idir athruithe ar: "Matán"

Content deleted Content added
gramadach, poncaíocht
mNo edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Muscles anterior labeled.png|thumb|200px|Na matáin chun tosaigh.]] [[Íomhá:Muscle posterior labeled.png|thumb|200px|Na matáin ar gcúl.]]Is éard is '''matán''' ann (ón LaidinónLaidin ''musculus'') ná [[fíochán crapthach]] ainmhithe a d'éirigh ón tús ó [[ciseal méisideirmeach|chiseal méisideirmeach]] ghaschealla suthacha. Bíonn filiméid chrapthacha sna matánchealla a bhogann thart ar a chéile agus a athraíonn méid na gceall. Tá siad aicmithe mar [[matán cnámharlaigh|mhatáin cnámharlacha]] , [[matán cairdiach|cairdiacha]], agus [[matán mín| míne]] . Is í an fheidhm atá acu ná [[fórsa]] a tháirgeadh agus [[gluaisne]] a chur ar bun. Is féidir le matáin an orgánach féin nó na h[[orgáin inmheánacha|orgáin inmheánacha]] a bhogadh. Tarlaíonn crapadh sna matáin cairdiacha agus míne gan [[smaoineamh comhfhiosach]] agus bíonn an cur chuige seo riachtanach don bheatha. Mar shampla, crapann an croí agus iompraíonn bia ó bhéal go goile trí imfháscadh (gníomhaíocht mhatánach). Úsáidtear crapadh deonach na matán cnámharlacha chun an corp a bhogadh agus is féidir iad a rialú go mion.
 
[[Catagóir:Córas cnámhra-mhatánach]]