An difríocht idir athruithe ar: "An Bhútáin"

Content deleted Content added
m Naisc
Liam n (plé | dréachtaí)
No edit summary
Líne 42:
Is [[tír]] talamhiata í '''Ríocht na Bútáine''' s[[an Áise Theas]], atá suite ag an taobh oirthear de [[na Himiléithe]]. Tá [[India|Poblacht na hIndia]] teorainn ar theorainn léi sa deisceart, san oirthear agus san iarthar agus tá [[an tSín]] teorainn ar theorainn léi sa tuaisceart. Tugann muintir na Bútáine ''Druk Yul'' (Dzongkha: འབྲུག་ཡུལ་ 'drug yul) ar an tír. Ciallaíonn sé seo "Talamh Toirneach an Dragúin".
 
Bhíodh An Bhútáin ceann des na tíortha ba iargúlta ar domhan ach de réir a chéile, le teacht forbairtí cosúil leis an aerthaisteal idirnáisiúnta, an [[idirlíon]], eangaigh [[fón póca]] agus teilifís chábla, tháinig cruth na haimsire seo ar ceanntracha uirbeacha na tíre. Ag an am gcéanna, deineadh iarracht gan mhilleadh cultúr ársa agus traidisiún na tíre. Chuige sin, agus ionas go mbeadh cothromaíocht ann idir an fhorbairt agus an caomhnú, d'fhorbair an rialtas a [[fealsúnacht|fhealsúnacht]] féin gur tugadh "OllSonas Náisiúnta" nó sa [[Béarla|Bhéarla]] "Gross National Happiness" uirthe. D'éirigh leo ollscriosadh na timpeallachta a sheachaint agus cuirtear béim faoi leith ar chaomhnú cultúr, céannacht agus timpeallacht na tíre. Tuairiscíodh san iris ''Newsweek'' sa bhliain 2006 gurbh iad na daoine ba shonasaí ar domhain iad na Bútánaigh. Sin de réir suirbhé a rinnedhein Ollscoil Leicester sa bhliain céanna agus gur tugadh "World Map of Happiness" air.
 
Síneann tírdreacht na Bútáine ó mhánna fothrópaiceacha sa deisceart go dtí arda na Himiléithe sa tuaisceart, áit go síneannn-éirionn cuid des na beanna ós cionn 7,000 méadar (23,000 troigh). Is é an Búdachas Vajrayana, reiligiún an stáit, agus is [[Búdachas|Búdaithe]] iad formhór den daonra de 691,141. Is i an [[Hiondúchas]] an tarna [[reiligiún]] is mó sa tír. Is í Thimphu í [[príomhchathair]] na tíre agus an chathair is mó sa tír chomh maith. Tar éis na céadta bliain faoi stiúir monarcacht absalóideach vótáil muintir na tíre sa chéad toghchán daonlathach i mí Márta 2008. Tá anAn Bhútáin mar bhall de na Stáit Aontaithe agus SAARC i measc cumainn idirnáisiúnta eile. 38,394 ciliméadar cearnaithe (nó 14,824 míle cearnaithe) limistéar na tíre ar fad.
 
== Ainm ==
De réir teoirice amháin, tagann ainm na tíre ón bhfocal [[Sanscrait]] "Bhu-Utthan" (भू-उत्थान; garbhchríoch). De réir teoirice eile, tagann sé ó "Bhoṭa-anta" (भोट-अन्त) a chiallaíonn, "ag ceann na Tibéide" ós rud é go bhfuil An Bhútáin suite díreach ó dheas den [[An Tibéid|Tibéid]].
 
Go stairiúil, tugadh an-chuid ainmneacha éagsúla ar BhútáinAn mBútáin, cosúil le "Lho Mon" (talamh theas an dorchadais), Lho Tsendenjong (talamh theas na cufróige), "Lhomen Khazhi" (talamh theas na ceithre rochtain) agus "Lho Men Jong" (talamh theas na luibheanna míochaine).[7]