An difríocht idir athruithe ar: "Maláire"

Content deleted Content added
Leathanach cruthaithe le 'Galar tógálach is ea '''an mhaláire''' nó '''malaria'''. Tá se fliúirseach go maith sna trópaicí agus sna fothrópaicí. Seadán (paraisít) ar a dtugtar ''Plasm...'
 
No edit summary
Líne 1:
Galar tógálach is ea '''an mhaláire''' nó '''malaria'''. Tá se fliúirseach go maith sna trópaicí agus sna fothrópaicí. Bionn 350–500 milliún cás ann gach bliain,<ref>[http://www.cdc.gov/malaria/facts.htm Malaria Facts]. ''Centers for Disease Control and Prevention.''</ref> Maraítear 1-3 milliún duine, 90% díobh san Afraic fho-Shahárach: páistí iad a bhformhór.<ref>{{cite journal | author = Snow RW, Guerra CA, Noor AM, Myint HY, Hay SI| title = The global distribution of clinical episodes of Plasmodium falciparum malaria | journal = Nature | volume = 434 | issue = 7030 | pages = 214–7 | year = 2005 | pmid = 15759000 | doi = 10.1038/nature03342}}</ref> Tá dlúthbhaint idir an mhaláire agus an bochtanas agus uaireanta cúisíonn an galar an bochtanas.<ref>{{cite web|url=http://ftp.iza.org/dp2997.pdf|format=PDF|teideal=Malaria: Disease Impacts and Long-Run Income Differences|publisher=[[Institute for the Study of Labor]]|accessdate=2008-12-10}}</ref>
Galar tógálach is ea '''an mhaláire''' nó '''malaria'''. Tá se fliúirseach go maith sna trópaicí agus sna fothrópaicí.
 
Seadán (paraisít) ar a dtugtar ''Plasmodium'' is cúis leis. As greim na [[muiscít]]í ionfhabhtaithe is mó a tholgtar an galar. I g[[corp]] an [[duine]] téann na seadáin isteach san [[ae]] agus tagann borradh agus fás ar líon na seadán ann. Ina dhiaidh sin ionfhabhtaíonn siad na fuilchealla dearga. Is féidir
comharthaí an ghalair a aithint sa duine ionfhabhtaithe tuairim is 10-15 lá i ndiaidh na greama, mar shampla fiabhras, tinneas cinn agus urlacan.
 
Ta cúig speiceas Plasmodium ann a chúisíonn an mhaláire sa duine daonna: is é ''[[Plasmodium falciparum]]'' an ceann is marfaí. Is annamh a mharaíonn ''[[Plasmodium vivax]]'', ''[[Plasmodium ovale]]'' agus ''[[Plasmodium malariae]]'' an duine. [[Zónóis]] is ea ''[[Plasmodium knowlesi]]'', is é sin, galar ar féidir leis an duine é a tholgadh ó ainmhí, [[macaque]] i gcás ''P. knowlesi''.<ref>{{cite journal |author=Fong YL, Cadigan FC, Coatney GR |title=A presumptive case of naturally occurring Plasmodium knowlesi malaria in man in Malaysia |journal=Trans. R. Soc. Trop. Med. Hyg. |volume=65 |issue=6 |pages=839–40 |year=1971 |pmid=5003320 |doi= 10.1016/0035-9203(71)90103-9|url=}}</ref><ref>{{cite journal |author=Singh B, Kim Sung L, Matusop A, ''et al.'' |title=A large focus of naturally acquired Plasmodium knowlesi infections in human beings |journal=Lancet |volume=363 |issue=9414 |pages=1017–24 |year=2004 |month=March |pmid=15051281 |doi=10.1016/S0140-6736(04)15836-4 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140673604158364}}</ref>
 
 
==Tagairtí==
<references/>