[[Íomhá:Vatican StPaul Statue.jpg|thumb|280px|Naomh Pól ó Tarsas - Dealbh ar San Pietro [[An Vatacáin|na Vatacáine]].]]
Is é '''Naomh Pól''' (timpeall [[10]] - timpeall [[67]]) ceann de na haspail is cáiliúla agus is tábhachtaí i stair na [[Críostaíocht]]a. Tá a litreacha fós in úsáid i rith aifrinn beagnach gach Domhnach. Murab ionann agus na haspail eile ní raibh aithne aige pearsanta aige ar [[Íosa Críost]]. Níor chreid sé i scéal Íosa go dtí lá amháin nuair a chonaic sé aisling de Íosa aiséirithe agus é ar aan mbealachbhealach go dtí [[an Damaisc]].
Tá tionchar ollmhór aige ar Thiomna Nua an [[Bíobla|Bhíobla]] toisc an méidmhéid scríbhneoireachta a rinne sé agus is féidir linn radharc a fháil ar an gCríostaíocht i dtús a réimse. Tá ceithre litir déag againn scríofa uaidhaige agus is é is dóichí gurb iad na cinn is sine. Tá sé luaite i nGníomhartha na nAspal freisin.
Tá formhór de na litreacha seo scríofa chuig séipéalséipéil timpeall [[An Tuirc|na Tuirce]], [[An Ghréig|na Gréige]], na hÁise Bige agus na Róimhe, táagus siadiad lán le heolascomhairle faoi conas saol Críostaí a bheith agat agus céard a bhí i dteachtaireacht Íosa.
Rugadh é i dTarsas, aitbaile ai bhfuilgcríocha Thuirc an Tuirc suite sa lá atálae inniu ann. Ina saol óige admhaíonnAdmhaíonn sé féin gur chaith sé anuas ar Chríostaithe agus bhíé óg, agus go raibh sé i láthair nuair a déanadh [[mairtíreach]] de [[Naomh Stiofáin]]. Ach lá amháin agus é ar a bhealach go dtí an Damaisc, tháinig Íosa chuige in aisling agus d'impigh sé ar Phól,. iI ndiaidh an eachtra seo bhí Pól dall go dtí gur bhaistigh Ananias é. Ó shin ar aghaidh thug Pól faoi teachtaireacht Íosa a scaipeadh.
TarIna eisdhiaidh theastailsin thaistil sé ar fud na háite ag múineadh an soiscéal. D'fhill sé lá ar Iarúsailéim, agus cé gogur lig na Giúdaigh dó fánacht ansin ar dtús, tháinig fearg ar ghrúpa mór a bhí réidh le éhé a chur chun báis ach shábhail saighdiúir Rómhánach é. Gabhadh agus cuireadh i bpriosún é. Níl sé iomlán cinnte céard a tharla dó roimh bás a fháil. De réir Eusebius ó Chaesarea (a scríobh sa 4ú aois) cuireadh chun báis é faoi riail an Impire [[Nearó]]. Tá traidisiún ann go bhfuair Naomh Pól bás ar an lá cheanna agus [[Naomh Peadar]] ([[29 Meitheamh]]) sa bhliain 64 nó 67. DáDe ndeachfadhréir chuntais áirithe chuaigh sé go dtí ansé Spáinngo (dedtí réiran cuntaisíSpáinn airithe)agus b'fhéidiris gurféidir chuaighgo ndeachaidh sé go dtí an Ghréig agus an Áis Bheag. Pé scéal é, is cosúil gur gabhadh é, agus gur cuireadh chun báis é sa [[An Róimh|Róimh]].
