An difríocht idir athruithe ar: "Gaoth Dobhair"

Siocair go bhfuil an dá theanga ag muintir na háite, is minic a chuireann siad focail Bhéarla isteach sa Ghaeilge agus ana mhalairt fosta. Dá bhrí sin tá stór focal neamhghnách forbartha ag muintir Ghaoth Dobhair. Tá siad ag tarraingt aird foclóirithe dá dheasca seo. Seo a leanas roinnt samplaí de na frásaí agus focail seo:

*Bammy - aid. 1. Éalárnachéalárnach; amaideach. 2. Ag lériúléiriú feargfeirge. [Athrú ar an fhocal Bhéarla - Barmy]

*Shy (ball) - n. Úsáidtear seo in áit an téarma 'throw-in' i sacairsacar [Foinse anaithnid.]

*Big wow - aid. Ag léiriú nach bhfuil rud éigin mórthaibhseach.(Is téarma shearbhasachsearbhasach é.)

(Úsáidtear na téarmaí seo i n[[Glaschú]]. Chuaigh na léirléar daoine as an cheantar seo go h[[Albain]] blianta ó shin, agus tá cuid mhór nascanna idir an dá thír fós.)

Chuir [[Plandáil Uladh]] casadh ar stair an pharóiste sa bhliain [[1609]]. B'éigean do dhaoine Ghaelacha talamh thorthúiltorthúil s'acu a fhágáil sa Lagáin agus imeacht go dtí iarthar [[Contae Dhún na nGall|Dhún na nGall]], agus shroich cuid mhaith acu Gaoth Dobhair. Ag an am chéanna thosaigh lonnaitheoirí [[Sasana|ShasanachaSasanacha]] agus [[Albain|Albanacha]] aga teachttheacht, agus d'athraigh siad an talamh go barúntachtaí. De réir cosúlachtachosúlachta ní raibh mórán de dhaonra sa pharóiste suas go dtí an [[17ú haois]]. Chónaigh na daoine ar na hoileáin agus ar imeall na farraige i ngráigeanna, thóg siad na tithe in aice a chéile i bpócaí bheagabeaga.

Ní raibh daonra mór ann suas go dtí an [[19ú haois]] agus tuigtear go raibh caidreamh measartha maith idir na tionóntaí agus na tiarnaí talún. Tháinig laghdú mór ar chaighdeán an tsaoil le linn theacht na dtiarnaí talún úra san [[19ú haois]], go háirithe Anan Tiarna George Hill (1801-1879) agus a mhac Arthur. ThreoirThreoraigh an sagart Seán Mac Pháidín muintir na háite agus iad ag troid leis na tiarnaí talún seo nuair a bunaíodh [[Conradh na Talún]] agus an Plean Feachtais. IsBa é eachtra ''Marú an Mháirtínigh'' (An Cigire Dúiche William Martin) taobh amuigh de theach an phobailpobail [[Dhoirí Beaga]] buaicphointe Chogadh na Talún i nGaoth Dobhair.

Tá na léirléar leabhairleabhar staire foilsithe faoi stair Ghaoth Dobhair. Ba í Cáit Nic Giolla Bhríde (nach maireann) ceannduine de na staraithe ba chlúiteachachlúití sa cheantar.

Bunaíodh cuid mhór monarchana i nGaoth Dobhair sna [[1970idí]], [[1980idí]] agus sna [[1990idí]], nuair a chuir coiste áitiúil brú ar na húdaráis gníomh dearfach a dhéanamh mar chomóradh ar [[Éirí Amach na Cásca]]. Ach dhruid an chuid is mó acu seo sa bhliain [[2001]] mar gheall ar tháirgíocht níos saoire in [[Oirthear na hEorpa]], agus bhuail seo buille an-olc ar gheilleagar na háite agus na gceantar máguaird. Táthar ag táirgeadh bábóga phoirceallánphoircealláin i nGaoth Dobhair ó 1939 faoin ainm ''Bábógaí Chroichshlí'' nó ''Crolly Dolls''. Cé nach bhfuil ionad uirbeach ar bith ann tá dlús daonra an-ard i nGaoth Dobhair le blianta fada, agus chuaigh daoine ar imirce séasúrachshéasúrach go hAlbain ar feadh na mblianta. Le fás na tionsclaíochta agus na turasóireachta tógadh na céadta teach úr ar fud an cheantair, iad uilig spréite amach ar fud an pharóiste.

Athainmníodh an t-eastát tionsclaíoch go dtí ''Pháirc Ghnó Ghaoth Dobhair'' in [[2003]], agus chuir [[Údarás na Gaeltachta]] feachtas ar bun chun níos mó comhlachtaí a mhealladh go dtí an ceantar. D'éirigh go measartha leis an fheachtas seo. Sa cheantar anois tá roinnt ollmhargaí, siopaí áise, sciamheolaithe, gruagairí, conraitheoirí, garáistí, poitigéirí, tithe leanaleanna, caifícaiféanna, agus seisearsé teachtheach ósta.

Tá cúigearcúig bunscoilbhunscoil i nGaoth Dobhair, sna bailte fearainn seo a leanas: Doirí Beaga, An Bun Beag, Mín an Chladaigh, Dobhar agus An Luinneach. BaIs eaí Pobalscoil Ghaoth Dobhair an t-aon meánscoilmheánscoil sa pharóiste. aBunaíodh bunaíodhí sa bhliain [[1977]] iar Luinneachan Luinnigh, agus is é Noel Ó Gallchóir anatá príomhoideina atáphríomhoide anninti. Cuirtear an t-oideachas seo uilig ar fáil fríd mheán na [[Gaeilge]] agus déanann na mic léinn na scrúduithe stáit i nGaeilge. Sa bhlianbhliain [[2004]] d'oscail [[Ollscoil na hÉireann, Gaillimh]] ionad ''Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge'' chunle oideachashoideachas tríú leibhéal a chur ar fáil fríd mheán na Gaeilge do mhuintir na háite.<ref>http://www.acadamh.ie/ionaid/gaoth_dobhair.html</ref>

Tá Gaoth Dobhair cáiliúil mar gheall ar a áilleacht mara agus tíre atá le feiceáil ann. Is dócha gurbhgurb éí [[an Earagail]] os cionn Loch Dhún Lúiche an ghné is so-aitheantaíaitheanta sa cheantar,. Is é an cnocsliabh is airde é i g[[Contae Dhún na nGall]], agus atá suite os cionn Loch Dhún Lúiche. Thart ar Ghaoth Dobhair tá gleanntáin fhairsinge, ina measc tá Gleann Nimhe, Caisleán Ghleann Bheatha agus Páirc Náisiúnta Ghleann Bheatha, an páircpháirc náisiúnta is mó sa tír. Radharc suntasach eile i nGaoth Dobhair ná 'Bád Eddie', bád iascaigh a chuaigh ar ancaire i mbá Mhachaire Chlochair sna [[1970idí]] agus a bhfuilatá ann go fóill.

Ar chósta Ghaoth Dobhair tá cuid mhór tráigheanna agus aillte le fáil, chomh maith le hoileáin cosúil le ToraíToraigh agus [[Gabhla]] agus na caoráin atá forleathan timpeall na háite.

* Baile LárLáir

* Na Doirí Beaga '''nó''' Doire Beag

* GlaisearGlaise Chú '''nó''' Glais DobharDhobhar Chú

* An Luinneach

* Inis OirthearOirthir