An difríocht idir athruithe ar: "Diarmaid Ó Súilleabháin"

Content deleted Content added
No edit summary
 
Meabhar (plé | dréachtaí)
Moltar duinn tri uaschama a chur leis an dteideal ar dtus ('''xxx"""); naisc agus mionphointi eile.
Líne 1:
Diarmaid Ó Súilleabháin (1932-1985)
Rugadh in aice leis na hAoraí i leithinis Bhéara, Contae Chorcaí. Fuair a chuid meánscolaíocht i gColáiste Íosagáin, Baile Bhúirne agus chuaigh as sin go Coláiste Phádraig, Droim Chonrach chun oiliúint a fháil mar mhúinteoir bunscoile. Bhí sé obair le dalta bodhra i mBaile Átha Cliath ar feadh cúpla bliain tar éis dó cáiliú i 1951. Chaith sé dhá bhliain eile ag obair ina cheantar dúchais sula bhfuair sé post buan i Scoil na mBráithre i n[[Guaire]]. Phós sé Úna Ní Chléirigh as Contae na Mí i 1954 agus bhí cúigear clainne acu.
 
Rugadh '''Diarmaid Ó Súilleabháin''' (1932-1985)in aice leis na hAoraí i leithinis Bhéara, [[Contae Chorcaí]]. Fuair a chuid meánscolaíocht i gColáiste Íosagáin, Baile Bhúirne agus chuaigh as sin go Coláiste Phádraig, Droim Chonrach chun oiliúint a fháil mar mhúinteoir bunscoile. Bhí sé obair le daltadaltaí bodhra i mBaile Átha Cliath ar feadh cúpla bliain tar éis dó cáiliú i 1951. Chaith sé dhá bhliain eile ag obair ina cheantar dúchais sula bhfuair sé post buan i Scoil na mBráithre i n[[Guaire]]. Phós sé Úna Ní Chléirigh as [[Contae na Mí]] i 1954 agus bhí cúigear clainne acu.
Bhí an Ghaeilge ag fáil bháis ina cheantar dúchais agus an Súilleabhánach óg, ach spreagadh a spéis sa teanga agus i bpolaitíocht ag daoine a bhí páirteach i ngluaiseacht na Saoirse i mBéarra. Bhí cúigear uncail dá chuid páirteach i gcogadh na Saoirse, agus ba phoblachtánach diongbháilte é Diarmaid ar feadh a shaoil. Bhí sé ina bhall gníomhach de Shinn Féin agus cuireadh i bpríosún é i 1972 de bharr óráidí a rinne sé ag tacú le feachtas na Sealadach i dtús na seachtóidí. Bhí sé ar Ard Chomhairle Shinn Féin agus ina stiúrthóir poiblíochta ag gluaiseacht na poblachta.
 
Bhí an Ghaeilge ag fáil bháis ina cheantar dúchais agus an Súilleabhánach óg, ach spreagadh a spéis sa teanga agus i bpolaitíocht ag daoine a bhí páirteach i ngluaiseacht na Saoirse i mBéarramBéara. Bhí cúigear uncail dá chuid páirteach i gcogadhgC[[Cogadh na Saoirse]], agus ba phoblachtánach diongbháilte é Diarmaid ar feadh a shaoil. Bhí sé ina bhall gníomhach de [[Sinn Féin|Shinn Féin]] agus cuireadh i bpríosún é i 1972 de bharr óráidí a rinne sé ag tacú le feachtas [[na Sealadaigh|na Sealadach]] i dtús na seachtóidí. Bhí sé ar Ard Chomhairle Shinn Féin agus ina stiúrthóir poiblíochta ag gluaiseacht na poblachta.
Scríobh Ó Súilleabháin drámaí dá chuid daltaí agus ba úrscéal do dhéagóirí an chéad leabhar dá chuid a cuireadh i gcló, Súil le Muir. Ba é Dianmhuilte Dé, a bhí suite ina cheantar dúchais le linn chogadh na saoirse, an chéad mhórshaothar dá chuid (1964) agus tháinig úrscéalta eile go tiubh sna sála air sin, Caoin Tú Féin (1967), An Uain Bheo (1968) agus Maeldún (19720 agus an cnuasach gearrscéalta Muintir (1971). Léiríodh drámaí dá chuid sna seascadai chomh maith, go háirithe Bior (1965), Macalla (1966) agus Ontos (1967). Foilsíodh Ciontach agus Aistear i 1983, agus i ndiaidh a bháis foilsíodh úrscéalta eile dá chuid, go háirithe Lá Breá Gréine Buí.
 
Scríobh Ó Súilleabháin drámaí dá chuid daltaí agus ba úrscéal do dhéagóirí an chéad leabhar dá chuid a cuireadh i gcló, "Súil le Muir". Ba é "Dianmhuilte Dé", a bhí suite ina cheantar dúchais le linn chogadh na saoirse, an chéad mhórshaothar dá chuid (1964) agus tháinig úrscéalta eile go tiubh sna sála air sin, "Caoin Tú Féin" (1967), "An Uain Bheo" (1968) agus "Maeldún" (19720 agus an cnuasach gearrscéalta "Muintir" (1971). Léiríodh drámaí dá chuid sna seascadaiseascadaí chomh maith, go háirithe "Bior" (1965), "Macalla" (1966) agus "Ontos" (1967). Foilsíodh "Ciontach agus Aistear" i 1983, agus i ndiaidh a bháis foilsíodh úrscéalta eile dá chuid, go háirithe "Lá Breá Gréine Buí".
Bhí sé an-cháirdiúil leis an bpéintéir Paul Funge a bunaigh an Gorey Arts Centre, agus ba ionad cruinnithe d'ealaíontóirí agus do scríbhneoirí a theach féin chomh maith.
 
Bhí sé an-cháirdiúil leis an bpéintéir [[Paul Funge]] a bunaigh an Gorey Arts Centre, agus ba ionad cruinnithe d'ealaíontóirí agus do scríbhneoirí a theach féin chomh maith.
Bhí drochshláinte ag Diarmaid Ó Súilleabháin ó bhí sé ina fhear óg, agus d'éag sé ar an 5ú Meitheamh 1985 in aois a 53 bliana.
 
Bhí drochshláinte ag Diarmaid Ó Súilleabháin ó bhí sé ina fhear óg, agus d'éag sé ar an [[5ú Meitheamh]] [[1985]] in aois a 53 bliana.
 
Tá leabhar scríofa faoina shaothar liteartha ag Iarla Mac Aodha Bhuí: "Diarmaid Ó Súilleabháin: Saothar Próis" a d'fhoilsigh an Clóchomhar i 1992.