An difríocht idir athruithe ar: "Seathrún Céitinn"

Sagart, [[file]] agus staraí de chuid an [[17ú haois]] ba ea '''Seathrún Céitinn'''. Rugadh é i gContaeg[[Contae Thiobraid Árann]] timpeall na bliana 1569 agus cailleadh timpeall na bliana 1644. Tá a uaigh le fáil i dTiobraid i bparóiste Bhéal Átha Lúbaigh.

I Mí na Samhna 1603 bhí sé ar dhuine den daichead mac léinn a thug a n-aghaidh ar an [[An Fhrainc|bhFrainc]] faoi chúram an Athar Diarmaid Mac Cárthaigh chun staidéar a dhéanamh sa choláiste [[Éire|Éireannach]] i mBordeauxm[[Bordeaux]] a raibh an Cairdinéal François de Sourdis, Ardeaspag Bordeaux, tar éis é a bhunú. Bhain sé amach Dochtúireacht le [[Diagacht]] ann agus d'fhill ar Éirinn sa bhliain 1603. Rinneadh sagart paróiste de i gCnoc Rafann i gContae Thiobraid Árann, in aice leis an gCathair.

Bhain an Céitinneach leis na Sean-Ghaill, agus ghlac sé leis gur ag uaisle Caitliceacha[[Caitliceach]]a na nGael agus na Sean-Ghall a bhí an t-údarás ceart in Éirinn. Ghlac sé leis na Stíobhartaigh toisc gur de shliocht leath-Ghaelach iad, tuairim a bhí coitianta i measc aos dána na tíre.

B'fhile é an Céitinneach, ach tríd an bprós is mó a tharraing sé clú air féin. Eisean a scríobh ''[[Foras Feasa ar Éirinn]]'', saothar a chríochnaigh sé sa bhliain 1634. Is éard atá ann meascán saibhir de sheantraidisiún a bhaineann le stair, le bréagstair agus le finnscéalta na tíre, agus an t-iomlán scríofa go greanta ealaíonta. Ar nós a lán saothar [[Gaeilge]] eile scaipeadh é i bhfoirm lámhscríbhinne, agus b'fhada gur cuireadh i gcló é. Saothar nótálta eile dá chuid ba ea ''Trí Bhior-ghaoithe an Bháis''.

Aithnítear an Céitinneach mar dhuine de na filí Gaeilge is fearr den 17ú haois. Deirtear go bhfuair sé scolaíocht sa seanléann agus tá a rian sin ar ghreantacht a cuid filíochta[[filíocht]]a. Mar ba ghnách ag an am, bhain sé tairbhe as an dán díreach agus as foirmeacha níos scaoilte. Ar na dánta a luaitear leis tá ''Óm sceol ar ardmhagh Fáil'' agus ''A Bhean lán de Stuaim''.

[[Catagóir{{DEFAULTSORT:Stair na hÉireann|Ceitinn, Seathrun]]}}

[[Catagóir:ScríbhneoiríStair Éireannacha|Ceitinn,na SeathrunhÉireann]]

[[Catagóir:DaoineScríbhneoirí as Contae Thiobraid Árann|Ceitinn, SeathrunÉireannacha]]

[[Catagóir:Daoine aas rugadhContae iThiobraid 1580|Ceitinn, SeathrunÁrann]]

[[Catagóir:BásannaDaoine ia 1644|Ceitinn,rugadh i Seathrun1580]]