An difríocht idir athruithe ar: "Mícheál Breathnach"

Content deleted Content added
m Róbat: Athruithe cosmaideacha
Colin Ryan (plé | dréachtaí)
No edit summary
Líne 1:
Rugadh '''Mícheál Breathnach''' (1881-1908) ar an Lochán Beag, i [[Cois Fharraige|gCois Fharraige]] anar [[16 Meán Fómhair|16ú Meán Fómhair]] [[1881]]. D’fhreastailBhí sé ar scoildhuine anden Chnoic. Is ansindream a d’fhoghlaimchuir beocht Béarlai ar dtús. Bhí sé ina chúntóir sa scoil sin níos deireanaí. Nuair a bhí sé fiche bliain d’aois, fuair sé post mar rúnaí ar Chraobh Londain de [[Conradhscríbhneoireacht na Gaeilge|Chonradh nale Gaeilge]]. Scríobh sé aistí do [[An Claidheamh Soluis]]. Foilsíodh ''Cuanlinn na Mara agus a Mhuintir'' in Irisleabhar na [[Gaeilge]]hAthbheochana. Bhí duais Oireachtais bainte amach ag an aiste sin sa mbliain 1903. Ceithre bliana a chaith sé i [[Londain]], áit a raibh sé gnóthach in imeachtaí an Chonartha.
 
==A bheatha==
Thugadh sé ranganna Gaeilge i Londain. Ar Londain a fhágáil dó, fuair sé post mar Ard-Ollamh i gColáiste Chonnacht, i d[[Tuar Mhic Éadaigh]], [[Contae Mhaigh Eo]]. Chuir sé aithne ar [[Colm Ó Gaora|Cholm Ó Gaora]], a bhí ina mhúinteoir taistil le Conradh na Gaeilge ag an am. Ní raibh an tsláinte go maith faoin tráth seo aige. Bhí an [[eitinn]] tolgtha aige.
 
Chuaigh sé ar scoil an Chnoic, áit ar fhoghlaim sé Béarla agus a raibh sé ina chúntóir ina diaidh sin. Nuair a bhí sé fiche bliain d’aois fuair sé post mar rúnaí ar Chraobh Londan de [[Conradh na Gaeilge|Chonradh na Gaeilge]]. Scríobh sé aistí do [[An Claidheamh Soluis]], agus d'fhoilsigh sé ''Cuan na Mara agus a Mhuintir'' in Irisleabhar na [[Gaeilge]], aiste a bhain duais Oireachtais amach sa mbliain 1903. Ceithre bliana a chaith sé i [[Londain]], áit a raibh ranganna Gaeilge ar siúl aige agus é gnóthach in imeachtaí an Chonartha.
Scríobh sé go leor aistí agus filíochta a foilsíodh sna hirisleabhair Ghaeilge ag an am. Chuir sé Gaeilge ar Knocknagow, [[Charles Kickham]], thart ar 1905, agus foilsíodh cuid de sa mbliain 1906, agus an chuid eile tar éis a bháis.
 
ThugadhNuair a rangannad'fhág Gaeilge i Londain. Ar Londain a fhágáil dó, fuair sé post mar Ard-Ollamh i gColáiste Chonnacht, i d[[Tuar Mhic Éadaigh]], [[Contae Mhaigh Eo]]. Chuir sé aithne ar [[Colm Ó Gaora|Cholm Ó Gaora]], a bhí ina mhúinteoir taistil le Conradh na Gaeilge ag an am. Ní raibh an tsláinte go maith faoin tráth seo aige. Bhí an [[eitinn]] tolgtha aige.
Bhíodh sé ag triall ar an [[An Eilvéis|Eilvéis]] ar mhaithe lena shláinte, agus rinne sé cur síos ar an tír sin ina chuid aistí, a foilsíodh in An Claidheamh Soluis, agus a foilsíodh ina dhiaidh sin faoin teideal ''Seilg i measc na nAlp''. D'fhoilsigh Conradh na Gaeilge ''Stair na hÉireann'', sa mbliain 1906. Ní raibh aon fheabhas ar a shláinte sa mbliain 1908, agus bhí air cur faoi i dteach altranais i m[[Baile Átha Cliath]]. Fuair sé bás ansin i nDeireadh Fómhair na bliana 1908.
 
Bhí an eitinn ar an mBreathnach faoin am sin. Bhíodh sé ag triall ar an [[An Eilvéis|Eilvéis]] ar mhaithe lena shláinte, agus rinne sé cur síos ar an tír sin inai chuidroinnt aistí, a foilsíodh in ''An Claidheamh Soluis,'' agus a foilsíodh ina dhiaidh sinansin faoin teideal ''Seilg i meascMeasc na nAlp''. D'fhoilsighNíor Conradh na Gaeilge ''Stair na hÉireann'', sa mbliain 1906. Ní raibh aon fheabhas arfheabhsaigh a shláinte sa mbliain 1908, agus bhí air cur faoi i dteach altranais i m[[Baile Átha Cliath]]. Fuair sé bás ansin i nDeireadh Fómhair na bliana 1908. Tá sé curtha i reilig an Chnoic ina cheantar dúchais.
Tá sé curtha i reilig an Chnoic, ina cheantar dúchais. Sheinn [[Éamonn Ceannt]] ar a shochraid. Sa mbliain 1980, chuir [[Seosamh Ó Braonáin]] leagan nua de ''Seilg i measc na nAlp'' amach sa [[An Caighdeán Oifigiúil|litriú caighdeánach]]. Bhí clár cuimhneacháin ar [[Raidió na Gaeltachta]], sa mbliain 1981, céad bliain tar éis a bhreithe.
 
==Saothar eile==
 
D'fhoilsigh an Breathnach go leor filíochta sna hirisi Gaeilge. Chuir sé Gaeilge ar ''Knocknagow'', leabhar le [[Charles Kickham]], thart ar 1905, aistriúchán ar foilsíodh cuid de sa mbliain 1906 agus an chuid eile tar éis a bháis. D'fhoilsigh Conradh na Gaeilge ''Stair na hÉireann'' sa mbliain 1906. Sa mbliain 1980, chuir [[Seosamh Ó Braonáin]] leagan nua de ''Seilg i measc na nAlp'' amach sa [[An Caighdeán Oifigiúil|litriú caighdeánach]].
 
Bhí clár cuimhneacháin ina thaobh ar [[Raidió na Gaeltachta]] sa mbliain 1981, céad bliain tar éis a bhreithe.
 
== Naisc sheachtracha ==