An difríocht idir athruithe ar: "Fuilchill bhán"

Content deleted Content added
m Róbat: Athruithe cosmaideacha
Líne 1:
{{glanadh-mar|Fraincis!?}}
[[Íomhá:SEM blood cells.jpg|thumb|upright|Íomhá ó [[leictreonmhicreascóp scanacháin]] d'fhuil normálta an duine. Chomh maith leis na leocaicítí le chruth neamhrialta, tá [[pláitín|pláitíní]] agus [[fuilchill dhearg|fuilchealla dearga]] le feiscint ann.]]
Is éard is '''fuilchealla bána''' (''FCB''), nó '''leocaicítí''' ann ná cealla an chórais imdhíonachta a bhíonn baint acu leis an gcolainn a chosaint i gcoinne ghalair thógálaigh agus ábhair choigríche. Tá cúig cineál leocaicít difriúil agus éagsúil ann, ach tagann siad go léir agus tá siad díorthaithe ó chill ilchumhachtach sa smior, ar a dtugtar an [[gaschill fhuilghinte|ghaschill fhuilghinte]]. Bíonn leocaicítí le fáil ar fud an choirp, lena n-áirítear an [[córas fola]] agus [[córas limfeach|limfeach]].
 
Is minic a bhíonn líon na bhfuilcheall bán ina tháscaire ghalair. De ghnáth, bíonn idir 4 × 109 agus 1.1 × 1,010 fuilchill bhán i [[lítear]] fola, sé sin thart ar 1% de fhuil i nduine fásta sláintiúil. Glaoitear [[leocaicíteóis]] ar mhéadú ar líon na leocaicít thar na [[Raonta tagartha na dtástálacha fola|n-uasteorainneacha]], agus tugtar [[leocaipéine]] ar laghdú faoi bhun an teorainn is ísle. Féadfaidh airíonna fisiceacha na leocaicít a bheith athruithe, mar shampla toirt, [[seoltacht]], agus gráinneacht de bharr ghníomhachtaithe, de réir ceall neamhaibí bheith i láthair, nó i gcás na [[leoicéime]] leocaicítí [[urchóideach|urchóideacha]]a a bheith ann.
 
== Sanasaíocht ==
Tá an t-ainm "fuilchill bhán" díorthaithe as an bhfíric go bhfuil, i ndiaidh na fola a bheith [[lártheifneoiriú|lártheifneoirithe]] , fuilchealla bána le fáil sa [[buíchóta|bhuíchóta]] (Béarla: ''buffy coat''), sraith bhán thanaí, de chealla núicléatacha de ghnáth idir na [[Fuilchill dhearg|fuilchealla dearga]] deascaithe agus an [[Plasma fola|fuilphlasma]]. Léiríonn an téarma eolaíochta ''leocaicít'' an cur síos seo go díreach, díorthaithe ón [[An tSean-Ghréigis|nGréigis Ársa]] ''λευκό'' (bán), agus ''κύτταρο'' (cill). Uaireanta, is féidir dath glas a bheith ar an fhuilphlasma más amhlaidh go raibh a lán neodraifilí sa sampla, mar gheall ar an einsím [[mialósárocsaíodáis]] a tháirgeann siad, ina mbíonn [[haem]] ann.
 
== Na Leocaicítí ==
Bíonn trí chineál éagsúil fuilcheall ar fuaidreamh sa phlasma; na gránalaicítí, na limficítí agus na monaicítí.
Ainmníodh na gránalaicítí roimhe seo leis an téarma "polanúicléach" mar gheall ar an chuma a bhí orthu faoin micreascóp solais, go raibh níos mó ná núicléas amháin acu. I ndáiríre ní raibh ach núicléas maothánach amháin iontu, ceangailte le droichid tanaí de chrómaitin.
Líne 26:
| rowspan="3" bgcolor="#9999CC" |  
| [[Polynucléaire neutrophile|Neodraifil]]
| [[ImageÍomhá:pBNeutrophil.jpg|75px]]
| [[ImageÍomhá:Neutrophil.png|75px]]
| align="center" | 40 à 75%
|Bíonn [[ neodraifil|neodraifilí]] freagrach as cosaint a thabhairt i gcoinne ionfhabhtuithe [[baictéar|baictéaracha]]acha agus próisis athlastacha beaga eile . I gcoitinne, tugann siad chéad fhreagra an choirp ar ionfhabhtuithe baictéaracha. Táirgeann a ngníomhaíochta agus a bháis raon leathan [[brach|bracha]]a.
|-
| [[Polynucléaire éosinophile|Eoisinifil]]
| [[ImageÍomhá:Eosinophil.jpg|75px]]
| [[ImageÍomhá:Eosinophil2.png|75px]]
| align="center" | 1 à 5%
| Téann na heoisinifilí i ngleic go príomha le hionfhabhtuithe seadánacha.
|-
| [[Polynucléaire basophile|Basaifil]]
| [[ImageÍomhá:PBBasophil.jpg|75px]]
| [[ImageÍomhá:Basophil.png|75px]]
| align="center" | Inférieur à 1%
|Bíonn na basaifilí bainteach le freagairtí ailléirgeacha agus athlasadh trí hiostaimín a scaoileadh.
Líne 48:
| rowspan="3" bgcolor="#CCCCFF" |  
| [[Limficít B]]
| rowspan="2" | [[ImageÍomhá:Lymphocyte2.jpg|75px]]
| rowspan="2" | [[ImageÍomhá:Lymphocyte.png]]
| rowspan="3" align="center" | 25 à 40%
| Táirgíonn cealla B antasubstaintí a cheanglaíonn le antaiginí ar phataiginí len iad a scriosadh tríd coimpléiscan imdhíonachta a fhoirmiú. Tar éis na ruaige, is féidir le roinnt cealla an cumas a choinneáil chun an antashubstaint a tháirgeadh.
Líne 72:
| [[Monaicít]]
|
| [[ImageÍomhá:Monocyte.png|75px]]
| align="center" | 2 à 10%
| Les [[monocyte]]s partagent le rôle de « benne à ordure » (phagocytaire) avec les neutrophiles, mais ils ont une durée de vie supérieure et possèdent un rôle additionnel : ils présentent des éléments [[pathogènes]] aux [[lymphocyte B|lymphocytes B]] afin qu’il y ait de nouveau reconnaissance de la pathogénéicité et élaboration d’une réponse par [[anticorps]]. Apres présentation des fragments d'antigène, les [[lymphocyte B|lymphocytes B]] se transforment en plasmocytes produisant les anticorps spécifiques.
|-
|[[Macrafagach]]
| [[ImageÍomhá:Macrophage.jpg|75px]]
| [[ImageÍomhá:Macrophage.png|75px]]
| (voir plus loin)
| Les monocytes sont aussi connus sous le nom de [[macrophage]] après qu’ils ont migré hors du flux sanguin vers les tissus.
|}
 
 
 
 
[[Catagóir:Tástálacha fola]]
Line 94 ⟶ 91:
[[ar:خلية الدم البيضاء]]
[[az:Leykositlər]]
[[bg:Левкоцит]]
[[bs:Bijele krvne ćelije]]
[[bg:Левкоцит]]
[[ca:Leucòcit]]
[[ckb:خڕۆکەی سپی]]
[[cs:Bílá krvinka]]
[[de:Leukozyt]]
[[dv:ލޭގެ ހުދު ސެލް]]
[[en:White blood cell]]
[[eo:Leŭkocito]]
[[es:Leucocito]]
[[et:Leukotsüüt]]
[[es:Leucocito]]
[[eo:Leŭkocito]]
[[eu:Leukozito]]
[[fa:گویچه سفید]]
[[fi:Valkosolu]]
[[fr:Leucocyte]]
[[gl:Leucocito]]
[[hak:Pha̍k Se-pâu]]
[[kohe:백혈구תא דם לבן]]
[[hi:श्वेत रक्त कोशिका]]
[[hr:Leukociti]]
[[iohu:LeukocitoFehérvérsejt]]
[[id:Sel darah putih]]
[[ia:Leucocyto]]
[[id:Sel darah putih]]
[[io:Leukocito]]
[[is:Hvít blóðkorn]]
[[it:Leucocita]]
[[heja:תא דם לבן白血球]]
[[pam:Leukocyte]]
[[kk:Лейкоциттер]]
[[ko:백혈구]]
[[la:Leucocytus]]
[[lt:Baltasis kraujo kūnelis]]
[[lv:Leikocīts]]
[[lt:Baltasis kraujo kūnelis]]
[[hu:Fehérvérsejt]]
[[mk:Леукоцит]]
[[ml:ശ്വേതരക്താണു]]
Line 129 ⟶ 128:
[[ms:Sel darah putih]]
[[nl:Witte bloedcel]]
[[ja:白血球]]
[[no:Hvit blodcelle]]
[[nn:Kvite blodceller]]
[[no:Hvit blodcelle]]
[[pam:Leukocyte]]
[[pl:Leukocyt]]
[[pt:Leucócito]]
[[qu:Yuraq yawar kawsaykuq]]
[[ro:Leucocită]]
[[qu:Yuraq yawar kawsaykuq]]
[[ru:Лейкоциты]]
[[sqsh:LeukocitiLeukocit]]
[[simple:White blood cell]]
[[sk:Biela krvinka]]
[[sl:Levkocit]]
[[sq:Leukociti]]
[[ckb:خڕۆکەی سپی]]
[[sr:Бела крвна зрнца]]
[[sh:Leukocit]]
[[su:Sél getih bodas]]
[[fi:Valkosolu]]
[[sv:Vit blodkropp]]
[[ta:வெண்குருதியணு]]
[[te:తెల్ల రక్తకణాలు]]
[[th:เม็ดเลือดขาว]]
[[tg:Лейкосит]]
[[th:เม็ดเลือดขาว]]
[[tr:Akyuvar]]
[[ug:ئاق قان ھۈجەيرىسى]]
[[uk:Лейкоцити]]
[[ur:سفید خونی خلیہ]]
[[ug:ئاق قان ھۈجەيرىسى]]
[[vi:Bạch cầu]]
[[yi:ווייסע בלוט צעל]]