An difríocht idir athruithe ar: "Eoin Mac Néill"

BhíBa scoláire Gaelach, náisiúnach agus réabhlóidí é Eoin MacNeillMac Néill (15 Bealtaine [[1867]] - 15 Méan FomharFómhair [[1945]]) ina Scóláire Ghaelach, náisiúinigh agus réabhlóidí. Chabraigh sé le Conradh na GhaeilGaeilge a bhúnadhbhunú, ba cheannaire é dear Óglaigh na hÉireann nár chuaigh le John Redmond le troid sa [[Chéad Chogadh Domhanda]], agus bhí sé pairteachgníomhach snai laethantagcéadeachtraí luath de SaorShaor Stáit na hÉireannÉireann

Ligeadh saor é sa bhliain [[1917]] agus toghaíodhtoghadh é mar baillbhall de pairlimintparlaiminte Ollscoil Náisiúnta na hÉireann mar ionadaí [[Sinn Féin]] sna todhcháintoghcháin [[1918]],. dhiúltaighDhiúltaigh sé a suíocháinshuíocháin a thógadhthógáil i westministerWestminister Shasana ach suíghlac sé ceann ina áit, i rialtais nua na hÉireann [[Dáil Éireann]]. Sa bhliain 1921 tréisigh sé le [[Conradh Angla-Éireannach]]. Ina dhiadh seo cheapadh é mar an aire oideachas dondo chéad rialtas SaorStáitSaor naStáit hÉireannÉireann. Ach thógthaobhaigh a mac taobhmhac in aigheadhaghaidh an Chonartha agus mháraighmharaigh airm an SaorStáitSaor Stáit é, agus é ag troid in aice SligeachShligigh méani Fómharmí an Mhéan Fhómhair [[1922]], i rith [[Cogadh Cathartha na hÉireann]]

Sa bhliain [[1924]] bhúaíodhbunaíodh coimmisiúncoimisiún anna teorainteorann chun a chinniúchinntiú cá mbeadh an teorainteorainn idir na sé chontaechontaethe densa tuaisceart a raibhbhí fós faoi riallrial na bhreataineBreataine agus an Saor Stát. Bhí Mac Néill mar ionadaí doag [[Saorstát Éireann]]. D'éirigh sé as tar eiséis tuairscgur nafoilsíodh aithrithetuairsc (aithrithear beaga)na ah-athraithe bheith foilsithebeaga i nuachtáin.

I mí na NollaigNollag [[1925]] ghéill rialtas an SaorstáittSaorstáit do na Sasnaigh go bhfágfaí an teorainteorann mar a bhí. Chuir seo fearg ar alána lán náisiúnaigh agus fuair Mac Néill alána lán léirmheastóireachtléirmheastóireachta uatha. Le tréise lámh d'fhág sé a shuíocháin sa Dáil sa bhliain [[1927]].

D'Éirighéirigh sé as polaitíocht go hiomláin ar deireadh agus rinneadh chathaoirleachcathaoirleach de coimisiúnar Choimisiún lámhscríbhinnLámhscríbhínn na hÉireann. FoilsighD'fhoilsigh sé cúpla leabhairleabhar faoi [[Stair na hÉireann]] freisin, ag obair go díograsach don scóláireachtscoláireacht ina bliantabhlianta deireanachdeireanacha. Fuair sé bás i mBáilemBaile Átha Cliath de bhárbharr cúiseanna nádurtha agin aois a 78.