Leagan ó 23:45, 10 Márta 2013 athraigh Addbot (plé \| dréachtaí) 19,317 edits m Bot: Migrating 54 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1695 (translate me) ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 19:55, 2 Nollaig 2013 athraigh cealaigh AllieBot (plé \| dréachtaí) Róbónna 20,290 edits m Róbat: Athruithe cosmaideacha An chéad dhifear eile →
Líne 2: Is é '''Skagerrak''' [[caolas]] a ritheann idir cósta thoir theas [[an Iorua\|na hIorua]], cósta thiar theas [[an tSualainn\|na Sualainne]], agus leithnis [[Iútlainn\|na hIútlainne]] de chuid [[an Danmhairg\|na Danmhairge]], a dhéanann nasc idir [[an Mhuir Thuaidh]] agus limistéar mhuir [[Kattegat]], a théann go dtí [[an Mhuir Bhailt]]. == Ainm == Creidtear go ginearálta gurb ó bhunús [[Ollainnis~~\|Ollainnise~~]]e iad na hainmneacha ''Skagerrak'' agus ''Kattegat'' araon. Ciallaíonn ''Skagerrak'' 'Cainéal Skagen' in Ollainnis a bheag nó a mhór. Tá an chathair Dhanmhargach, Skagen, suite ag barr thuaidh mhórthír na Danmhairge. Ciallaíonn ''Rak'' 'uiscebhealach díreach' (cuir i gcomparáid le Damrak in [[Amstardam]]); is gaolmhar é do 'réimse'. Bunfhoinse an tsiolla seo ná an fhréamh [[Próta-Ind-Eorpais\|Phróta-Ind-Eorpaise]], *reg-, 'díreach'. Ciallaíonn ''rak'' 'díreach' sa [[Ioruais\|Nua-Ioruais]] agus sa [[Sualainnis\|Nua-Sualainnis]] araon. Níl aon fhianaise ann a thabharfadh le tuiscint go bhfuil nasc ann leis an bhfocal [[Danmhairgis\|Nua-Danmhairgise]] ''rak'' (a chiallaíonn daoscarshlua nó scroblach). == Tíreolaíocht == Tá Skagerrak 240 km (150 mi) ar fad agus idir 80 agus 140 km (50 agus 87 mi) ar leithead. Doimhníonn sé i dtreo chósta na hIorua, nuair a shíneann sé amach do níos mó ná 700 méadar ag an Trinse Ioruach. Is iad [[Osló]] agus Kristiansand san Iorua agus Uddevalla agus Strömstad sa tSualainn roinnt de na poirt atá suite fad Skagerrak. Líne 12: Tá salandacht de 30 aonad salandachta praiticiúil ag Skagerrak. Timpeall is 3.600km2 (1.400 míle cearnach) an toirt atá ar fáil in aghaidh na bithmhaise, lena n-áirítear cineál leathan gnáthóg ó na hoitreacha gainnimh don tSualainn agus don Danmhairg do dhoimhneacha an Trinse Ioruaigh. === Fairsinge === Sainmhíníonn an [[Eagraíocht Hidreagrafach Idirnáisiúnta]] teorainneacha Skagerrak mar seo a leanas: <blockquote> ''Ar an Iarthar''. Líne a cheanglaíonn [[Hanstholm]] {57°07′N 8°36′E) agus Naze ([[Lindesnes]], 58°N 7°E). ''Ar an Oirdheisceart.'' Teorainn thuaidh [[Kattegat]] [Líne a cheanglaíonn [[Skagen]] (An Scáth, Pointe Thuaidh na Danmhairge) agus Loch Shlabhrach Skær (57°54′N 11°27′E) agus air sin i dtreo Thoir Thuaidh tríd na hoitreacha chuig Oileán Tjörn. </blockquote> == Stair == [[Íomhá:Oslo from holmenkollen.jpg\|thumb\|Is cuid de chaolas Skagerrak é bearna cósta [[Oslofjord]].]] Líne 25: Sa dá chogadh domhanda, bhí Skagerrak an-tábhachtach don [[an Ghearmáin\|Ghearmáin]] ó thaobh straitéise de. Tharla ceann de na cathanna mara ba mhó le linn an [[an Chéad Chogadh Domhanda\|Chéad Chogaidh Domhanda]], Cath Iútlainne, ar a dtugtar Cath Skagerrak chomh maith, anseo ón 31 Bealtaine go dtí 1 Meitheamh 1916. Ba é an tábhacht chun an t-uiscebhealach seo, an t-aon bhealach mara chuig na Stáit Bhaltacha, a smachtú, a spreag an Ghearmáin chun ionradh a dhéanamh ar an Danmhairg agus ar an Iorua le linn [[an Dara Cogadh Domhanda\|an Dara Chogaidh Domhanda]]. Tá líon mór long báite sa limistéar mar gheall ar na comhraic chabhlaigh seo. == Bitheolaíocht == Is gnáthóg é Skagerrak do thuairim is 2000 speiceas muirí, agus tá roinnt mhaith acu curtha in oiriúint dá uiscí. Mar shampla, sceitheann cineál troisc Atlantaigh, ar a dtugtar trosc Skagerrak, amach ó chósta na hIorua. Tá na huibheacha buacach agus bíonn na hóga á mbeathú féin ar zóplanctón. Téann na hóga go tóin poill, áit ina bhfuil timthriall lánaibíochta níos giorra acu (2 bliana). Ní imircíonn siad ach fanann siad i bhfiordanna na hIorua.

An difríocht idir athruithe ar: "Skagerrak"