An difríocht idir athruithe ar: "Friotaíocht agus seoltas leictreach"
Content deleted Content added
m Éóg1916 moved page Friotaíocht to Friotaíocht agus seoltas leictreach |
No edit summary |
||
Líne 42:
(Tá ''V'' i gcomhréir go díreach le ''I''). Ní bhíonn an dlí seo fíor i gcónaí: Mar shampla, tá sé bréagach do dhé-óidí, chadhnraí, srl. Mar sin féin, tá sé fíor le comhfhogasú-mhaith le haghaidh sreang agus friotóirí (ag glacadh leis go mbíonn na coinníollacha eile, lena n-áirítear teocht, tairseach). Tugtar "ómach" ar ábhair nó rudaí ina mbíonn dlí Ohm fíor, agus deirtear faoi rudaí nach mbíonn de réir dlí Ohm go bhfuil siad "neamh-ómach".
==Baint le friotachas agus seoltacht==
Braitheann friotaíocht réada go príomha ar dhá fhachtóir: an t-ábhar as a bhfuil sé déanta, agus a chruth. I gcomhair ábhair áirithe, bíonn an an friotaíocht i gcomhréir hinbhéartach leis an achar trasghearrtha, mar shampla, tá friotaíocht níos ísle ag sreang thiubh chopair ná a chomhionann sreinge atá tanaí. Chomh maith leis sin, le haghaidh ábhair áirithe, bíonn an fhriotaíocht comhréireach leis an fad, mar shampla, tá friotaíocht níos airde ag sreang chopair ná a chomhionann atá gearr. Is féidir, mar sin, an fhriotaíocht R agus an seoltas G de tiománaí de sheoltóir le trasghearradh aonfhoirmeach, a ríomh mar
:<math>R = \rho \frac{\ell}{A},</math>
:<math>G= \sigma \frac{A}{\ell}.</math>
i gcás gur <math>\ell</math> fad an seoltóra, tomhaiste i méadair [ m ], gurb é A achar trasghearrtha an seoltóra tomhaiste i méadar cearnach [ m² ], gur σ ( sigme ) an [[seoltacht leictreach]], tomhaiste i Síminí sa mhéadar ( S · tá m - 1 ) , agus ρ ( ró ) an friotachas leictreach (ar a dtugtar freisin 'sainfhriotaíocht leictreach') an ábhair tomhaiste in Ohm - méadar ( Ω · m ) . Tá an friotachas agus an seoltacht ina tairisigh comhréireach lena chéile, agus mar sin, braitheann siad ar an ábhar as a déantar an sreang, ní geoiméadracht na sreinge. Tá friotachas agus seoltacht deilíneach : \ Rho = 1 / \ sigme . Is tomhas é an friotaíocht ar an mbealach in a frithsheasann ábhar i gcoinne srutha leictrigh
Níl an fhoirmle seo cruinn: Glacann sí go bhfuil an sruthdhlús go hiomlán aonfhoirmeach san seoltóir, rud nach bhfuil fíor i gcónaí i ndálaí praiticiúla. Mar sin féin, soláthraíonn an fhoirmle maith go leor i gcomhair seoltóirí fada tanaí, a leithéid agus sreanga.
Ní bhíonn an fhoirmle cruinn freisin nuair atá sruth ailtéarnach ( AC ) i gceist, mar gheall ar éifeacht na [[Cneas-iarmhairt|cneas-iarmharta]], iarmhairt a tharlaíonn le sruth ailtéarnach leictreach ina n-iompraítear an chuid is mó den sruth ar feadh imeall seachtrach an tseoltóra. Ansin, bíonn an trasghearradh geoiméadrach difriúil ón trasghearradh éifeachtach ina bhfuil an sruth ag sreabhadh i ndáiríre, mar sin tá an fhriotaíocht níos airde ná mar a measadh. Mar an gcéanna, má bhíonn dhá sheoltóir in aice lena cheile ag iompar sruth AC, méadóidh a bhfriotaíochtí mar gheall ar an [[iarmhairt neasachta]]. Ag chumhacht-mhinicíocht tráchtála, bíonn mór-éifeacht bainteach leis na hiarmhairtí i gcás na seoltóirí móra a iompraíonn sruthanna móra, mar shampla busbarraí i bhfostáisiún leictreach , nó mór-cháblaí cumhachta a iompraíonn níos mó ná cúpla céad aimpéar .
| |||