An difríocht idir athruithe ar: "Daingniú"

Content deleted Content added
Colin Ryan (plé | dréachtaí)
Colin Ryan (plé | dréachtaí)
Líne 21:
== An Seanreacht ==
[[Íomhá:Romeinse wachttoren fort vechten netherlands.jpg|thumb|left|Leagan atógtha de thúr faire Rómhánach (''specula'' nó ''vigilarium'') san Ísiltír. Bheadh múr agus díog timpeall a leithéide fadó.]]
I nGréign[[An Ghréig|Gréig]] na réamhstaire bhí múrtha móra á dtógáil – féach na múrtha [[An Mhícéin|Mícéineacha]] agus na clocha ollmhóra atá iontu. Níos déanaí thóg an [[An Ataen|Ataen]] na [[Na Múrtha Fada|Múrtha Fada]] – múrtha comhthreomhara a chuaighbhí ag rith chomh fada le calafort [[Piréas|Phiréas]].
 
Chum na sean-Ghréagaigh agus na Rómhánaigh modhanna nua léigir, agus cumadh airm nua ar nós an chatafailt, an bhailiste agus an túr léigir. Chun imshuí den saghas sin a chur i gcrích b’éigean ullmhú fada a dhéanamh, agus thógfaí port (port dúbailte go minic) leis an áit a bhí faoi léigear a thimpeallú agus teacht roimh mhionruathar nó roimh arm tarrthála.
 
Is mór a d'fheabhsaigh na Rómhánaigh an daingniú campa daingnithe. B’fhéidir leo campaa daingnitheleithéid de champa a thógáil i gceann cúpla uair an chloig le cré, le hadhmad agus le díog, agus ba dheacair é a ghabháil.
 
Bhí na Rómhánaigh go maith chun múrtha buana agus túir a thógáil, áiteanna daingnithe a chuaigh i bhfeidhm ar innealtóirí míleata na méanaoiseanna. B’an-tiubh iad na múrtha úd agus bhíodh moirtéal iontu. Is iad na cinn is mó iomrá múrtha Áiréileacha na Róimhe agus múrtha Teodósacha Chathair Chonstaintín, in éineacht le roinnt iarsmaí in áiteanna eile. Tógadh Múr Haidriain feadh thuaisceart na Breataine le linn an Impire sin (é faoi réim AD 117—138).
 
Nuair a threascair na Gearmánaigh an Impireacht Rómhánach in Iarthar Eorpa tháinig an daingean chun tosaigh arís mar áit dídine an tiarna áitiúil, agus ní raibh an chathair mhór mhúrtha le feiceáil arís go ceann tamaill eile.
[[Íomhá:Jinshangling2.jpg|thumb|200px|right|Múr Mór na Síne.]]