Ba [[matamaiticeoir|mhatamaiticeoir]], [[fisic]]eor agus [[réalteolaí]] [[Éire]]annach é '''Sir William Rowan Hamilton''' ([[4 Lúnasa]], [[1805]] – [[2 Meán Fómhair]], [[1865]]) aRinne sé saothar i bhfisic theoriciúil maidir le hoptaic is meicnic, agus sa mhatamaitic. Chuir chuirHamilton go mór le forbairt na h[[optaic]]e, na dinimice agus an [[ailgéabar|ailgéabair]]. Réamhinis sé athraonadh solais i gcriostail, rud a dhearbhaigh turgnaimh níos déanaí. Baintear feidhm as graif Hamilton sa mhatamaitic scoite nua-aoiseach, go hiondúil. Ceapadh ar an gcéad fho-bhall d' Acadamh Náisiúnta Eolaíochtaí Mheiriceá i 1 863, mar an eolaí beo ba mhó. Bhí sé ina cheannasaí i Réadlann Dhún Since ar feadh tamaill <ref>Matt Hussey, Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011), p334</ref>. .
Is é fionnachtain an [[ceathairníon|cheathairnín]] a thug clú agus cáil dó. Níos déanaí chuir an obair a rinne Hamilton le dinimic go mór le forbairt na [[Meicnic chandamach|Meicnice Candamaí]], réimse ina a bhfuil an coincheap bunúsach Hamiltonian ainmnithe in ómós dó. San ailgéabar teibí a saothraíodh sa 1 9ú19ú-20ú céad, sainmhínítear oibrithe eile, mar shampla ailgéabar nach bhfeidhmeodh an dlí cómhalartach ann, is é sin nach ionann AoB is BoA, ina seasann o don oibriú. Ceannródaí i saothrú ailgéabar mar seo ab ea William Rowan Hamilton a d'fhorbair teoiric na gceathaimíon <ref>Matt Hussey, Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011), p18</ref>. Baintear feidhm as matamaitic thacar veicteoirí a bhfuil uimhreacha sarnhailteacha iontu inniu i ngrafaicí tríthoiseacha i ríomhairí is córais stiúrtha spásárthach.
Níos déanaí chuir an obair a rinne Hamilton le dinimic go mór le forbairt na [[Meicnic chandamach|Meicnice Candamaí]], réimse ina a bhfuil an coincheap bunúsach Hamiltonian ainmnithe in ómós dó.
Dúradh gur thaispeáin Hamilton a thallann agus a chlisteacht nuair a bhí sé an-óg. Dúirt an réalteolaí Ardeaspaig Dr. John Brinkley sa bhliain [[1823]] faoi Hamilton a bhí 18 bliain d'aois:
