An difríocht idir athruithe ar: "Común Pháras"

Content deleted Content added
Dmd3music (plé | dréachtaí)
No edit summary
Dmd3music (plé | dréachtaí)
No edit summary
Líne 17:
|taismigh2= Maraíodh 6667. Meastacháin eile idir 10,000 agus 20 000 marbh.
|}}
Ba rialtas radacach sóisialach agus réabhlóideach é '''Común Pháras''', a rialaigh Páras ón 18ú Márta go dtí an 28 Bealtaine 1871. I ndiaidh bhriseadh na hImpire [[Napoleon III]], i mí Mheán Fómhair 1870, thit [[Dara Impireacht na Fraince]] go tapa. Ina hionad, d'éirigh an Tríú Phoblacht chun [[An Cogadh Franc-Phrúiseach|chogadh a fhógairt ar an Phrúis]], a chur Páras faoi léigear brúidiúil, [[Léigear Pháras (1870-71)|ar feadh cheithre mh]]. Ba Parás ina cheárta raidicis den lucht oibre , le linn an ama seo, agus bhí príomhchathair na Fraince á chosaint go príomha ní ag an [[Arm na Fraince|Arm rialta na Fraince]], ach ag trúpaí an [[Garda Náisiúnta na Fraince|Gharda Náisiúnta]], a bhí go minic a thóg taobh na polaitíochta isteach sna gnóithe. I mí Feabhra na bliana 1871, shínigh [[Adolphe Thiers]], príomhfheidhmeannach nua rialtais náisiúnta na Fraince, [[sos cogaidh]] leis [[an Phrúis]], a dhí-armáil an Airm ach ní an Gharda Náisiúnta.
 
Tar éis gur mharaigh saighdiúirí an Gharda Náisiúnta dhá ghinearál de chuid an Airm, agus diúltú an comúin glacadh le údarás an rialtais, brúigh Arm na Fraince lucht an chomúin faoi chois, dar tosach an 21ú Bealtaine 1871, "La semaine sanglante" nó ("An tSeachtain fhuilteach"). Bhí tionchar suntasach ag na ndíospóireachtaí faoi na beartais agus toradh an chomúin ar smaointe [[Karl Marx]], a rinne cur síos air mar shampla de "deachtóireacht na prólatáireachta|dheachtóireacht na prólatáireachta".