An difríocht idir athruithe ar: "Tointeálaí spáis"

Content deleted Content added
Dexbot (plé | dréachtaí)
m Removing Link GA template (handled by wikidata)
mNo edit summary
Líne 1:
[[Feithicil lainseála]] inathúsáidte is ea tointeálaí [[spás|spáis]], le foireann ar bord de ghnáth. Lainseáil [[NASA]] an chéad cheann i [[1981]], agus lainseáil [[an tAontas Sóivéadach]] ceann i [[1988]].
[[Feithicil lainseála]] inathúsáidte le foireann ar bord. Lainseáil [[NASA]] an chéad cheann i [[1981]], agus lainseáil [[an tAontas Sóivéadach]] ceann i [[1988]]. Cuireadh clár an [[Gníomhaireacht Spáis na hEorpa|ESA]] ar ceal gan aon lainseáil. Iompraíonn tointeálaí spáis [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|na Stát Aontaithe]] suas le seachtar foirne is timpeall 25 tonna pá-lasta, agus is féidir leis eitilt ar feadh coicíse. Soitheach ardaithe deilte-eiteach atá ann, le príomhinneall, umar seachtrach [[breosla]] atá inchaite thar bord, agus dhá [[roicéad]] threisithe cúnta le breosla soladach. Bhí 4 fheithicil sa chabhlach: Columbia (a lainseáladh den chéad uair i 1981), Challenger (1983), [[Discovery]] (1984), agus Atlantis (1985). Lainseáladh iad an iliomad uair chun saitilítí a lainseáil is a dheisiú, turgnaimh a dhéanamh, [[Spacelab]] a iompar, agus [[Spásárthach|spásárthaigh]] a fháil ar ais óna bhfithisí. Ar an 25ú lainseáil cailleadh an fhoireann iomlán nuair a phléasc Challenger i [[1986]]. Cuireadh an clár i bhfeidhm arís i 1988 le lainseáil eile, agus cuireadh an tointeálaí nua Endeavour sa tseirbhís i [[1992]]. Ach cailleadh foireann iomlán eile nuair a theip ar aisfhilleadh Columbia i [[2003]]. Níor lainseáladh tointeálaí arís go dtí [[2005]], agus nasc Discovery leis an [[Stáisiún Spáis Idirnáisiúnta]] chun go ndéanfadh [[spásaire]] siúlóid spáis ar feadh 6 uair leis [[An Sciath|an sciath]] teasa faoi bhun an tointeálaí a dheisiú. Tháinig deireadh le clár an dtointeálaithe spáis i [[2011]] nuair a chríochnaigh an 135ú misean le filleadh Atlantis ón [[Stáisiún spáis|Stáisiún Spáis]].
 
Iompraíonn tointeálaí spáis [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|na Stát Aontaithe]] suas le seachtar foirne is timpeall 25 tonna pá-lasta, agus is féidir leis [[eitilt]] ar feadh coicíse. Soitheach ardaithe deilte-eiteach atá ann, le príomh[[inneall]], umar seachtrach [[breosla]] atá inchaite thar bord, agus dhá [[roicéad]] threisithe cúnta le breosla soladach.
 
Tháinig deireach leis an clá NASA sa bhliain 20111. Lainseáladh iad an iliomad uair chun saitilítí a lainseáil is a dheisiú, turgnaimh a dhéanamh, [[Spacelab]] a iompar, agus [[Spásárthach|spásárthaigh]] a fháil ar ais óna bhfithisí.
 
==Stair==
Bhí 5 fheithicil sa chabhlach ó NASA: Columbia, Challenger, [[Discovery]], Atlantis agus Endeavour.
* Columbia. Lainseáladh Columbia den chéad uair i 1981). Cailleadh foireann iomlán eile nuair a theip ar aisfhilleadh Columbia i [[2003]].
* Challenger (1983). Ar an 25ú lainseáil cailleadh an fhoireann iomlán nuair a phléasc Challenger i [[1986]].
* [[Discovery]] (1984). Sa bhliain 1988, cuireadh an clár NASA i bhfeidhm arís le lainseáil Discovery eile.
* Atlantis (1985).
* Endeavour. Cuireadh an tointeálaí Endeavour sa tseirbhís i [[1992]].
 
Nuair a theip ar aisfhilleadh Columbia i [[2003]], níor lainseáladh tointeálaí arís go dtí [[2005]]. Bhí nasc ag Discovery leis an [[Stáisiún Spáis Idirnáisiúnta]] chun go ndéanfadh [[spásaire]] siúlóid spáis ar feadh 6 uair leis [[An Sciath|an sciath]] teasa faoi bhun an tointeálaí a dheisiú.
 
Tháinig deireadh le clár NASA an dtointeálaithe spáis i [[2011]] nuair a chríochnaigh an 135ú misean le filleadh Atlantis ón [[Stáisiún spáis|Stáisiún Spáis]].
 
==Tointeálaí spáis agus an Eoraip==
Cuireadh clár an [[Gníomhaireacht Spáis na hEorpa|ESA]] ar ceal gan aon lainseáil.
 
==Tagairtí==
{{reflist}}
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol}}