An difríocht idir athruithe ar: "Teilifís"

Content deleted Content added
Dexbot (plé | dréachtaí)
m Removing Link FA template (handled by wikidata)
mNo edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Braun HF 1.jpg|deas|200px|thumb|Braun HF 1, [[an Ghearmáin]], [[1959]].]]
Is é an rud atá i gceist leis an '''teilifís''' ná córas [[teileachumarsáid]]e le pictiúir ghluaiste a [[Craolachán|chraoladh]], ionas gur féidir iad a ghlacadh i bhfad ar shiúl ó áit a gcraolta leis an ngléas ar a dtugtar ''[[teilifíseán]]''.
* Tagraíonn an focal ''teilifís'' do na cláir, don chraoltóireacht agus don tarchuradóireacht, mar ghníomhaíocht.
* ''Teilí'' a thugtar ar an dá rud sa ghnáthchaint [[Gaeilge]] go minic: ''chonaic mé ar an teilí é''. Focal é sin atá bunaithe ar ghnáthchaint an [[Béarla|Bhéarla]].
* Is féidir ''an bosca'', nó ''an bosca draíochta'', a thabhairt ar an teilifíseán agus, go [[Meatonaime|meatonaimeach]], ar an gcraolachán teilifíse freisin.
 
== Comhpháirteanna ==
Is iad na comhpháirteanna atá ag teastáil le craolachán teilifíse a dhéanamh ná:
 
Line 18 ⟶ 22:
* An gléas taispeána. Go traidisiúnta, bhí [[feadán ga-chatóideach]] á úsáid leis na craolacháin teilifíse a thaispeáint. San fheadán ga-chatóideach, tá leictreoid dhiúltach - catóid - suite i gcúl an fheadáin, agus í ag tabhairt leictreon uaithi. Tá cornaí leictreacha timpeall an fheadáin agus anóid taobh istigh de, agus iad ag stiúradh shruth na leictreon de réir an chomhartha físe a fhaightear ón aeróg. San áit ina mbuaileann sruth na leictreon an scáileán fluaraiseach, feictear ponc solais ag lasadh suas, agus nuair a athraíonn an comhartha físe treo na leictreon, tarraingíonn an ponc solais seo íomhá i ndiaidh íomhá ar an scáileán fluaraiseach chomh sciobtha is nach féidir le súil an duine na pictiúir seo a aithint thar a chéile. Mar sin, téann siad i bhfeidhm ar an bhféachadóir díreach mar a bheadh gluaiseacht leanúnach ann.
 
== Teicneolaíocht ==
Ní hé an feadán ga-chatóideach an t-aon teicneolaíocht is féidir a úsáid le híomhánna teilifíse a thaispeáint a thuilleadh. Is féidir úsáid a bhaint as cúlteilgeoirí teilifíse (RPTV) freisin, agus inniu, tá na teilifíseáin phlánacha, cosúil leis na teilifíseáin phlasma agus na teilifíseáin leachtchriostail, ag dul i bhfairsinge. Is féidir úsáid a bhaint as gléas taispeántais atá bunaithe ar na dé-óidí astaithe solais (na LEDanna) freisin, le haghaidh taispeántas mórphictiúir amuigh faoin spéir.
 
* An gléas fuaime, is é sin, an t-aimplitheoir fuaime agus an [[callaire]], leis an gcomhartha fuaime a iompú ina fhuaim inchloiste.
 
== Éire ==
 
In Éirinn, is é [[RTÉ]] an príomhchraoltóir náisiúnta[[náisiún]]<nowiki/>ta, agus é faoi smacht an [[Rialtais na hÉireann|rialtais]]. Gearrtar suim [[Airgead|airgid]] de na féachadóirí mar thaille ceadúnais leis an gcraolachán a mhaoiniú.
 
In Éirinn, is é [[RTÉ]] an príomhchraoltóir náisiúnta, agus é faoi smacht an Rialtais. Gearrtar suim airgid de na féachadóirí mar thaille ceadúnais leis an gcraolachán a mhaoiniú.
 
{{síol}}