An difríocht idir athruithe ar: "Peadar de Lása"

Content deleted Content added
Addbot (plé | dréachtaí)
m Bot: Migrating 12 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q560476 (translate me)
mNo edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Pyotrlacy.jpg|thumb|Peadar de Lása]]
Ba cheannaire Arm Impriúlach [[An Rúis|na Rúise]] é an tÉireannacht[[Éireannach]] '''Peadar de Lása''' (''Peter Lacy'' as [[Béarla]], ''Pyotr Petrovich Lacy'' nó ''Пётр Петрович Ласси'' as [[Rúisis]], ''Peter von Lacy'' as [[Gearmáinis]], ''Petro Petroviç Lassi'' as [[Tuircis]], ''Piotr Lacy'' as [[Polainnis]]) ([[1678]]-[[1751]]) a bhuaigh an-chuid cathanna stairiúla[[Stair|stairi]]úla san [[18ú haois|18ú aois]].
 
== Óige in Éirinn ==
Rugadh i gCillg[[Cill Íde]] in iarthar [[Contae Luimnigh|Chontae Luimnigh]] do chlann [[Normannaigh|Normannach]] a chuir futhufúthu san áit sa [[12ú haois|12ú aois]]. Uaisle [[Caitliceach]] ab ea a mhuíntirmhuintir agus throideadar ar son airm an Rí Shéamuis II le linn an Chogaidh Liamach agus cé ná raibh sé ach 13 bhliain d’aois ag an am, throid An Lásach mar leifneanleifteanant i bhfórsaí na hÉireann faoi cheannais [[Pádraig Sairséal|Phádraig Sairséil]] le linn [[Luimneach|Léigear Luimnigh]].
 
== San Fhrainc agus san Ostair ==
Tar éis Chonradh Luimnigh sa bhliain 1691, theith sé lena athair agus a dheartháir go dtidtí [[an Fhrainc]] i dteannta leis na Géanna Fiáin. Nuair a chailleadh a ghaolta ag trodtroid le Briogáid na hÉireann ar son Rí Lua XIV na Fraince san [[An Iodáil|Iodáil]], d’aistrigh sé go Arm na [[An Ostair|hOstaire]]. Chaith sé dhá bhliain ann sular lean sé a cheannfort Charles Eugène de Croy isteach in arm nua na Rúise a bhí á eagrú ag an am ag an ImpirieImpire Peadar Mór.
[[Íomhá:Екатеринославские епархиальные ведомости Отдел неофициальный N 12 (15 июня 1874 г).pdf|clé|mion|293x293px]]
 
== Faoi Pheadar Mór ==
Bhí sé i gceannas ar aonad mhuscadóiri i gcath tubaisteach Narva agus gortaíodh go dona é le linn Cogadh Mór an Tuaiscirt i gcoinne na [[An tSualainn|Sualannaigh]]. Mar sin féin, ardaíodh go rang an choirnéil é sa bhliain 1706 agus, sa bhliain dár gcionn, d’aithnigh ceannaireacht impriúlacht an airm a éachtanna le linn Cath Pholtava.
 
Ba An Lásach an chéad saighdiúir Rúiseach a tháinig iseach I Riga[[Ríge]] i ndiaidh an léigir agus, ina dhiaidh sin, ghabh sé seilbh ar dhún straitéiseach na Súlainnigh in Umeå sa bhliain 1719. Sa bhliain 1723, ceapadh mar cheannaire fórsaí na Rúise insna críocha Baltacha agus ba Ghobhairneoir RigaRíge é trí bhliain ina dhiaidh sin.
 
== Faoi Bhan-Impire Áine ==
Tháinig sé ar ais san arm i gcomhair Cogadh Leanúnacht na Polainne agus b’é An Lásach a dhíbir Stanisław Leszczyński ó Bhársá go [[Gdańsk]]. I ndiaidh Léigear Gdańsk sa bhliain 1734, mháirseálmháirseáil sé siar lena thrúpaí go dtidtí an Réan i dteannta le arm Eoghan Savoia.
 
Shroich sé barr a réim mar cheannaire mhíleata linn an chogaidh i gcoinne na [[An Tuirc|dTurcach]]. Ghabh sé Azov sa bhliain 1736 agus an Chrím tar éis dhá chath sa bhliain sin agus ceann eile i 1738.
 
D’fhill sé ar Ghobhairneoracht Riga ina dhaiadhdhiadh sin ach, ós rud é ná raibh suim riamh aige sa pholataíochtpholaitíocht, chaill sé a phost agus a thioncarthionchar i ndiaidh bháis Áine.
[[Íomhá:Peter von Lacy.PNG|mion|Peter von Lacy]]
 
== Faoi Bhan-Impire Éilís ==
Glaodh arís ar an Lásach nuair a thosnaighthosaigh cogadh eile i gcoinne na Sualannaigh agus ceapadh mar ceannfort an Airm Impriúlachta é. Chuir an arm le chéile go rí-thapaidh agus, tar éis na Sualannaigh a ghlanadh amach as an [[An Fhionlainn|bhFionlainn]] go léir de bharr cathanna Vilmanstrand, Frederikshamn, Porvoo agus Hämeenlinna agus léigear Helsinki, ghéilleadar dó sa bhliain 1742.
 
D’fhill An Lásach arís ar Riga, áir ar éag sé ar an [[19 Aibreán|19ú Aibreán]] [[1751]]. Ba cheann de cheannairí is cáiliúla in Arm na hOstaire sa dara leath den 18ú aois mac An Lásaigh Prionnsias de Lása (''Franz Moritz von Lacy'' as [[Gearmáinis]]). Cliamhain dó ab ea [[Seoirse de Brún]], Luimníoch eile a d'fhreastal mar cheannaire eile ArimAirm Impriúla na Rúise, a phós a iníon ÉibhlínEibhlín.
 
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1678|Lasa, Peadar de]]