An difríocht idir athruithe ar: "Charles de Gaulle"

Content deleted Content added
Dexbot (plé | dréachtaí)
m Removing Link GA template (handled by wikidata)
mNo edit summary
Líne 19:
Ba uachtarán agus laoch cogaidh na [[An Fhrainc|Fraince]] é an ginearál '''Charles de Gaulle''' ([[22 Samhain]], [[1890]] – [[9 Samhain]], [[1970]]).
 
== Saol Saighdiúireacht ==
=== Saighdiúir ===
Chuaigh de Gaulle isteach in Airm na Fraince sa bhliain [[1912]] tar éis ceithre bhliain ag staidéir ag [[Saint-Cyr]], scoil míleata Francach. Bhí sé páirteach sa [[Chéad Chogadh Domhanda]] agus gortaíodh agus gabhadh é ag Deaumont i rith [[Cath Verdun|Catha Verdun]] i Márta [[1916]].
 
Line 28 ⟶ 27:
Ba Coirnéal é ag tús an [[Dara Cogadh Domhanda]] ach fuair sé ardú céime go Briogáidire-Ghinearál tar éis bheith i gceannas ar frithionsaí buach i rith Titime na Fraince sa bhliain [[1940]] agus tugadh post dó mar Fhorúnaí Cosanta i rialtas na Fraince. Nuair a fuair sé amach go raibh Pétain, Príomhaire na Fraince, ag lorg sosa cogaidh leis na [[Naitsithe]], theith De Gaulle agus oifigigh sinsearacha eile go dtí [[Londain]]. Cháin sé an sos cogaidh agus bhunaigh sé [[Fórsaí na bhFrancach Saor]] chun leanúint leis an troid in aghaidh na Gearmánaigh.
 
Thug sé óraidóráid raidíoraidió cháiliúil ag iarraidh ar muintir na Fraince seasamh in aghaidh na forgabhála. Throid Fórsaí na bhFrancach Saor i rith an chogaidh agus bhí siad go mór chun tosaigh i saoradh na Fraince. Saoradh [[Páras]] ar an [[25 Lúnasa]], [[1944]] agus rinneadh [[Uachtarán]] [[Rialtas|Rialtais]] Sealadach na Fraince de De Gaulle.
 
D'éirigh sé as an [[Polaitíocht|pholaitíocht]] sa bhliain [[1946]].
 
=== Cinquième République ===
[[Íomhá:Charles de Gaulle-1963.jpg|clé|mion|1963]]
Tháinig sé i gcumhacht arís sa bhliain [[1958]], tar éis géarchéime Bhealtaine 1958, le tacaíocht Airm na Fraince. Bhí sé i gceannas ar scríobh bunreachta nua a chuir an Cúigiú Poblacht ar bun agus toghadh é mar Uachtarán na Fraince ar [[21 Nollaig]], [[1958]]. Thug sé an tír chun síochána[[Síocháin|síochán]]<nowiki/>a agus thug sé [[Neamhspleách (polaitíocht)|neamhspleáchas]] don [[An Ailgéir|Ailgéir]], rud a chuir deireadh le [[cogadh]] costasach nár theastaigh leis na Fraincigh. Eisíodh airgead nua agus cuireadh an tionsclaíocht chun cinn. Dhiúltaigh sé don Bhreatain dul isteach i gComhphobal Eacnamaíochta na hEorpa. D'fhorbair an Fhrainc airm núicléacha agus chuir De Gaulle polasaithe pan-Eorpacha chun tosaigh. D'éirigh sé ar an [[28 Aibreán]], [[1969]].
 
Eisíodh [[Airgead (eacnamaíocht)|airgead]] nua agus cuireadh an tionsclaíocht chun cinn.
Thug sé cuairt ar Éirinn sa bhliain [[1969]], tar éis dó éirí as oifig.
 
Dhiúltaigh sé don [[An Bhreatain|Bhreatain]] dul isteach i g[[Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa]].
Phós sé Yvonne Vendroux sa bhliain [[1921]] agus bhí triúr clainne acu.
 
D'fhorbair an Fhrainc [[airm núicléacha]] agus chuir De Gaulle polasaithe pan-Eorpacha chun tosaigh.
[[Íomhá:Pomnik de Gaulle`a.jpg|mion|Dealbh, Vársá]]
 
== Éirí as, agus bás ==
Ar an [[13 Bealtaine]] [[1968]], ghlac 800,000 duine, na ceardchumainn ina measc, páirt san agóid i bPáras in aghaidh de Gaulle.
 
D'éirigh de Gaulle as oifig ar an [[28 Aibreán]], [[1969]].
 
Thug de Gaulle cuairt ar Éirinn sa bhliain [[1969]], tar éis dó éirí as oifig.
 
=== Saol pearsanta ===
Phós de Gaulle Yvonne Vendroux sa bhliain [[1921]] agus bhí triúr [[Teaghlach|clainne]] acu.