An difríocht idir athruithe ar: "Matteo Ricci"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 10:
| seánra = Matamaitic, cosmaíocht, aistriúchán, cartagrafaíocht agus réalteolaíocht
}}Ba shagart [[Cumann Íosa|Íosánach]] [[An Iodáil|Iodálach]] é '''Matteo Ricci''',( [[Laidin]]:''Mattheus Riccius Maceratensis''; [[6 Deireadh Fómhair]] [[1552]] go dtí [[11 Bealtaine]], [[1610]]), agus ceann de na daoine a bhunaigh misin na nÍosánach san t[[An tSín|Sín]]. Den chéad uair, chuir a léarscáil den domhan, i gcarachtair Sínise, taiscéalaíochta na nEorpach chuig Oirthear na hÁise in aithne. San [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach]], meastar é ina Shearbhónta Dé.
 
Bhain Ricci an lonnaíocht [[An Phortaingéil|Phortaingéalach]] [[Macau]] amach sa bhliain 1582, áit ar thosaigh sé a chuid obair mhisinéireachta sa tSín. Ba é an chéad Eorpach chun dul isteach ar an [[Cathair Thoirmiscthe|Chathair Thoirmiscthe]] i gcathair [[Béising|Bhéising]], sa bhliain 1601, tar ar éis dó cuireadh a fháil ón Impire Wàn Lì, a lorg seirbhísí uaidh, ar nós na [[Réalteolaíocht na Síne|réalteolaíocht]] a cúirte agus na heolaíochta astralaíche. D'iompaigh sé roinnt oifigeach de chuid na Síne chun na Críostaíochta, a leithéid agus a chomhghleacaí Xú Guāngqǐ, a thug lámh chuidith dó an 'Stoicheia' ( a bhí scríofa ag an mhatamaiticeoir Gréagach [[Eoiclídéas]] a aistriú go [[An tSínis|Sínis]] chomh maith le téacsanna clasaiceacha Confúiceach go Laidin, don chéad uair.
 
== Ricci sa tSín ==
Line 18 ⟶ 16:
[[Íomhá:Matteo_Ricci_Tombstone_Beijing_2017.jpg|deas|mion|267x267px|Uaigh Ricci (利窦窦墓墓) i Reilig Zhalané i mBéising.<br>
[[Catagóir:Ailt le téacs sa tSínis]]]]
Bhain Ricci an lonnaíocht [[An Phortaingéil|Phortaingéalach]] [[Macau]] amach sa bhliain 1582. Thosaigh sé a chuid obair mhisinéireachta sa tSín sa bhaile seo.
 
Fuair Ricci cuireadh ón Impire Wàn Lì dul ar cuairt. Ba é an chéad Eorpach chun dul isteach ar an [[Cathair Thoirmiscthe|Chathair Thoirmiscthe]] i gcathair [[Béising|Bhéising]], sa bhliain 1601. Bhí an tImpire ag lorg eolais uaidh, maidir le [[réalteolaíocht]] agus [[astralaíocht]].
 
== Cur chuige Ricci i leith chultúr na Síne ==
[[Íomhá:Matteo_Ricci_2.jpg|clé|mion|267x267px|Luath-léiriú den 17ú haois de Ricci gléasta i bhfallaing na Síne.]]
 
Bhí Ricci ag iarraidh muintir na háite a thabhairt chun na [[Críostaíocht]]a. D'iompaigh Ricci roinnt oifigeach de chuid na Síne, mar shampla Xú Guāngqǐ. Thug an fear seo lámh do Ricci chun an 'Stoicheia' (a scríobh an matamaiticeoir Gréagach [[Eoiclídéas]] a aistriú go [[An tSínis|Sínis]]. Agus d'aistrigh Ricci agus Xú Guāngqǐ téacsanna clasaiceacha Confúiceach go [[Laidin]] don chéad uair.
[[Íomhá:Matteo_Ricci_Far_East_1602_Larger.jpg|mion|Léarscáil de Oirthear na hÁise ag Matteo Ricci sa bhliain 1602.]]
 
Line 26 ⟶ 28:
 
== Tagairtí ==
{{Reflist|2}}
 
=== Luanna ===
{{Reflist|2}}
 
=== Leabharliosta ===
Líne 52:
* [http://www.rotarymaceratamricci.it Club rothlach Macerata Matteo Ricci (in iodáilis)]
* [http://www.romereports.com/palio/Matteo-Ricci-moves-closer-toward-beatification-english-2327.html Matteo Ricci mbogann níos dlúithe i dtreo beatification]
 
 
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1552]]
[[Catagóir:Básanna i 1610]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na Síne]]
[[Catagóir:An tSín]]