An difríocht idir athruithe ar: "Federico García Lorca"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 11:
}}
 
[[File]] agus [[drámadóir]] de chuid [[An Spáinn|na Spáinne]] ba ea '''Federico Garcia Lorca''' ([[5 Meitheamh]], [[1898]] – [[19 Lúnasa]], [[1936]]). Rugadh é i Fuente Vaqueros, ar bhruach an Genil, cúpla míle ó [[Granada]]. [[Feirmeoir]] láidir ba ea a athair, agus bhíodh a mháthair ina [[múinteoir]] [[Scoil|scoile]] sular phós sí.
 
[[File]] agus drámadóir de chuid [[An Spáinn|na Spáinne]] ba ea '''Federico Garcia Lorca''' ([[5 Meitheamh]], [[1898]] – [[19 Lúnasa]], [[1936]]). Rugadh é i Fuente Vaqueros, ar bhruach an Genil, cúpla míle ó [[Granada]]. Feirmeoir láidir ba ea a athair, agus bhíodh a mháthair ina múinteoir scoile sular phós sí.
 
== Tús a shaoil ==
Rinne Lorca staidéar ar an [[dlí]] in [[Ollscoil]] Ghranada, ach d'imigh sé leis go [[Maidrid]] ina dhiaidh sin. [[Ceoltóir]] den scoth a bhí ann chomh maith,. agusAgus bhí sé an-chairdiúil le healaíontóiríh[[ealaíontóir]]í cáiliúla i Maidrid, Juan Ramón Jimenez, [[Pablo Neruda]], [[Salvador Dalí]] agus [[Luis Buñuel]] ina measc. Meastar go raibh sé i ngrá le Dalí.
 
[[Íomhá:Garcialorca madrid lou.jpg|right|thumb|Dealbh i [[Maidrid]] - Federico Garcia Lorca]]
Foilsíodh céad leabhar Lorca i [[1918]], leabhar taisteal dár teideal ''Impresiones Y Paisajes, agus i [[1921]], foilsíodh Libro de Poemas, dánta i bhfoirm fabhalscéalta. Ghnóthaigh Lorca a chéim sa dlí i [[1923]] agus chuir sin deireadh lena thréimhse ollscoile''.
 
I [[1921]], foilsíodh ''Libro de Poemas'', [[Filíocht|dánta]] i bhfoirm fabhalscéalta.
Fuair sé an-spreagadh as féile ceol traidisiúnta Fiesta de Cante Jondo i [[1922]], agus bhunaigh sé go leor dá shaothar ar cheol na ngiofóg as sin i leith. Ba é an file ba cháiliúla in [[Andalucia]] é mar gheall ar shaothair ar nós Poema del Cante Jondo ([[1931]]), agus Primer Romancero Gitano ([[1927]]). Bhí an-cháil ar a dhráma Marina Pineda, dráma rómánsúil stairiúil.
 
Ghnóthaigh Lorca a chéim sa dlí i [[1923]] agus chuir sin deireadh lena thréimhse ollscoile.
 
Fuair sé an-spreagadh as féile ceol traidisiúnta Fiesta de Cante Jondo i [[1922]],. agus bhunaighBhunaigh sé go leor dá shaothar ar [[Ceol|cheol]] na ngiofóg as sin i leith. Ba é an file ba cháiliúla in [[Andalucia]] é mar gheall ar shaothair ar nós ''Poema del Cante Jondo'' ([[1931]]), agus ''Primer Romancero Gitano'' ([[1927]]). Bhí an-cháil ar a dhráma ''Marina Pineda'', dráma rómánsúil stairiúil.
 
== An File i Nua Eabhrac ==
Thug Lorca cuairt ar [[Nua Eabhrac]] i [[1929]] agus chónaigh sé ar champas [[Ollscoil Columbia]]. Ní raibh [[Béarla]] ar bith aige agus bhí lionndubh air go minic sa chathair aduain,. achAch bhí an-mheas aige ar dhrámaíocht nua na Meiriceánach. Thug sé cuairt ghearghéar ar [[Cúba|Chúba]] agus tháinig abhaile chun na Spáinne i [[1931]]. Cháin sé cathair a shíl sé a bheith scanrúil agus truaillithe go fisiciúil agus go sprioradáltaspioradálta i gcnuasach dánta nár foilsíodh go dtí [[1940]], ''Poeta en Nueva York'', tar éis a [[Bás|bháis]].
 
== La Barraca ==
Chuir sé cumann drámaíochta taistil, La Barraca, ar bun nuair a bhí sé ar ais sa bhaile,. agus léiríodhLéiríodh a chuid drámaí ar fud chúigí na Spáinne.
 
I measc na ndrámaí ba cháiliúla dá chuid,''Boda de Sangre'' (Bainis Fola), a léiríodh den chéad uair i [[1933]], dráma atá cosúil le tragóid Ghréagach. Léiríodh Yerma i [[1934]], dráma faoi phósadh gan chlann, agus díreach sular maraíodh Lorca, cuireadh La Casa de Bernarda Alba ar an ardán den chéad uair, dráma faoi mháthair thiarnúil agus a clann iníonacha ina gcuireann an bhean is óige lámh ina bás féin mar gheall ar a leannán a bheith geallta leis an iníon is sine.
 
Léiríodh ''Yerma'' i [[1934]], dráma faoi [[Pósadh|phósadh]] gan [[Clann|chlann]]. D
Bhí grá, éad, paisean agus bás tobann ina dtéarmaí lárnacha i ndrámaí Lorca, agus b'amhlaidh a bhí a shaol féin. Mar gheall ar a shaol pearsanta mar dhrámadóir [[homaighnéasach]], agus a dhearcadh polaitiúil, bhí an eite dheis an-naimhdeach dó.
 
Díreach sular maraíodh Lorca, cuireadh ''La Casa de Bernarda Alba'' ar an ardán den chéad uair, dráma faoi mháthair thiarnúil agus a clann iníonacha ina gcuireann an bhean is óige [[Féinmharú|lámh ina bás féin]] mar gheall ar a leannán a bheith geallta leis an iníon is sine.
[[Íomhá:FEDERICO GARCIA LORCA (13451705834).jpg|mion]]
 
== Cogadh agus bás ==
Bhí grá, éad, paisean agus bás tobann ina dtéarmaí lárnacha i ndrámaí Lorca, agus b'amhlaidh a bhí a shaol féin. Mar gheall ar a shaol pearsanta mar dhrámadóir [[homaighnéasach]], agus a dhearcadh polaitiúil, bhí an eite dheis an-naimhdeach dó.
 
Chuaigh sé ar a choimeád nuair a thosaigh [[Cogadh Cathartha na Spáinne|Cogadh Cathartha na Spáinne.]] Ach tháinig [[saighdiúir]]í an Falange air i mí Lúnasa [[1936]]. Daoradh chun báis é gan triail.
 
Cuireadh é in uaigh a thochail sé féin.
[[Íomhá:Federico García Lorca sin espinas.jpg|clé|mion|Espinario. Aguijarro (Antonio Guijarro Morales)]]
 
== Oidhreacht ==
Bhí grá, éad, paisean agus bás tobann ina dtéarmaí lárnacha i ndrámaí Lorca, agus b'amhlaidh a bhí a shaol féin.
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Filí|García Lorca, Federico]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1898|García Lorca, Federico]]
[[Catagóir:Básanna i 1936|García Lorca, Federico]]
[[Catagóir:Scríbhneoirí Spáinneacha|Scríbhneoirí Spáinneacha]]
[[Catagóir:Cogadh Cathartha na Spáinne]]
[[Catagóir:Stair na Spáinne]]