An difríocht idir athruithe ar: "Conradh na Náisiún"

Content deleted Content added
mNo edit summary
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Symbol of the League of Nations.svg|thumb|right|Siombail Chonradh na Náisiún]]
Eagraíocht idirnáisiúnta sna [[1920idí]] agus [[1930idí]] a bhí '''i gConradh na Náisiún.<ref>[https://www.aistear.ie/news-details.php?ID=29<nowiki> Aistriúchán] agus an Rannóg </nowiki></ref>''' Bunaíodh an Conradh tar éis comhdháil [[Síocháin|síochán]]<nowiki/>a i [[Conradh Versailles|Versailles]], [[Páras]] sa bhliain 1919.
Bhí '''Conradh na Náisiún''' mar eagraíocht idirnáisiúnta a bunaíodh tar éis comhdháil síochána i b[[Páras]]. Bhí dí-armáil, cosc ar chogadh agus réiteach fadhbanna trí idirbheartaíocht mar aidhmeanna ag an gconradh. Ní raibh airm ag an gconradh, áfach, agus ar an ábhar sin bhí sé ag brath ar na cumhachtaí móra lena rúin a chur i bhfeidhm, smachtbhannaí eacnamaíochta a fhorchur agus airm a sholáthar; bhí drogall ar bhaill an chonartha iad a úsáid.
 
== Bunú ==
Tar éis ráthanna agus teipeanna sna [[1920í]], bhí sé soiléir nach raibh an conradh in ann forrántacht chumhachtaí na hÁise a stopadh sna [[1930í]]. Nuair a bhris an [[An Dara Cogadh Domhanda]] amach sa bhliain [[1939]] ba léir go raibh teipthe ar phríomhaidhm an chonartha: an cogadh a sheachaint. Tar éis an chogaidh, bunaíodh [[Eagraíocht na Náisiún Aontaithe]], atá fós ag déanamh oibre ar son na síochána sa lá atá inniu ann.
Cé gur chuidigh [[an Rúis]] leis na comhghuaillithe [[an Chéad Chogadh Domhanda]] a bhaint<ref>[https://www.stmarys-belfast.ac.uk/aisaonad/comhaid/An_Cogadh_Fuar.pdf An Cogadh Fuar], St Mary's, [[Béal Feirste]]</ref>, níor tugadh cuireadh dá gceannairí bheith páirteach i gComhdháil Síochána Pháras a shocraigh ceisteanna na hEorpa le [[Conradh Versailles]]. Mar sin, níor ligeadh do [[An tAontas Sóivéadach|APSS]] bheith páirteach i gConradh na Náisiún.
 
Ní raibh na [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] ina bhall ach an oiread.
 
== Neamhéifeachtach ==
[[Íomhá:LN member states animation.gif|clé|mion|444x444px|An Conradh agus [[léarscáil]] den [[An Domhan|domhan]]]]
Níl raibh an Conradh éifeachtach ach ar éigean.
 
Bhí dí-armáil, cosc ar chogadh agus réiteach fadhbanna trí idirbheartaíocht mar aidhmeanna ag an gConradh.
 
Ach ní raibh airm ag an gConradh, agus bhí sé ag brath ar na cumhachtaí móra lena rúin a chur i bhfeidhm (mar shampla, smachtbhannaí eacnamaíochta). Bhí drogall ar bhaill an chonartha iad a úsáid áfach.
 
== An faisisteachas agus cogadh ==
Tar éis ráthanna agus teipeanna sna [[1920í]], bhí sé soiléir nach raibh an Conradh in ann forrántacht chumhachtaí na hÁise a stopadh sna [[1930í]].
 
Nuair a bhris an [[An Dara Cogadh Domhanda]] amach sa bhliain [[1939]] ba léir go raibh teipthe ar phríomhaidhm an Chonartha: an cogadh a sheachaint.
[[Íomhá:The Gap in the Bridge.png|mion|333x333px|Scigphictiúr - Ní raibh na [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] ina bhall]]
Tar éis an chogaidh, bunaíodh [[Eagraíocht na Náisiún Aontaithe]], atá fós ag déanamh oibre ar son na síochána sa lá atá inniu ann.
 
== Éire ==
Ar an [[10 Meán Fómhair]] [[1923]], ghlac [[Saorstát Éireann]] le ballraíocht i gConradh na Náisiún. Dhearbhaigh sé seo aitheantas idirnáisiúnta ar stádas an tSaorstáit.
 
== Féach freisin ==
{{commons|League of Nations}}
* [[Conradh Versailles]]
 
* [[Náisiúin Aontaithe]]
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol}}
<!-- Interwiki -->