Leagan ó 16:03, 10 Nollaig 2016 athraigh Ériugena (plé \| dréachtaí) Confirmed users 28,297 edits No edit summary ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 15:19, 24 Samhain 2017 athraigh cealaigh Ériugena (plé \| dréachtaí) Confirmed users 28,297 edits No edit summary chlib amháin: 2017 source edit An chéad dhifear eile →
Líne 8: \| unranked_superdivisio = [[Spermatophyte\|Spermatophyta]] \| unranked_divisio = '''Angiospermae''' \| subdivision_ranks = ~~Grúoaí~~Grúpaí \| subdivision = ~~According~~De toréir [[APG IV system\|APG IV (2016)]]:<ref name="apgiv">{{Citation \|last=Angiosperm Phylogeny Group \|year=2016 \|title=An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV \|journal=Botanical Journal of the Linnean Society \|volume=181 \|issue=1 \|pages=1–20 \| url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/boj.12385/abstract \|accessdate=2016-05-20 \|doi= 10.1111/boj.12385}}</ref> * [[Amborellales]] Líne 16: * [[Austrobaileyales]] * [[magnoliids]] * ord gan áit * unplaced order ** [[Chloranthales]] * [[monocots]] * deirfiúr de chuid na hEudicotidae, is dócha * probable sister of eudicots ** [[Ceratophyllales]] * [[eudicots]] ---- Grúpaí traidisiúnta: ~~Traditional groups:~~ * [[Dicotyledoneae]] ornó [[Magnoliopsida]] * [[Monocotyledoneae]] ornó [[Liliopsida]] \| synonyms= Anthophyta <small>Cronquist</small>{{sfn\|Cronquist\|1960}} Angiospermae <small>[[John Lindley\|Lindl.]]</small> Líne 31: * Magnolicae <small>Takht.</small>{{sfn\|Takhtajan\|1964}} }} Ceann den dá roinn [[Planda\|plandaí]] is ea na '''planda bláthach''','''Angiospermae'''<ref name="Lindley">{{cite book \| last=Lindley \| first=J \| year=1830 \| url=http://www.biodiversitylibrary.org/item/31944#page/21/mode/1up\| title=Introduction to the Natural System of Botany \| location=London \| publisher= Longman, Rees, Orme, Brown, and Green \| pages=xxxvi \| nopp=true }}</ref><ref name="Cantino">{{cite journal \|last1=Cantino \|first1=Philip D. \|last2=Doyle \|first2=James A. \|last3=Graham \|first3=Sean W. \|last4=Judd \|first4=Walter S. \|last5=Olmstead \|first5=Richard G. \|last6=Soltis \|first6=Douglas E. \|authorlink6=Douglas E. Soltis \|last7=Soltis \|first7=Pamela S.\|authorlink7 = Pamela S. Soltis\|last8=Donoghue \|first8=Michael J. \| year=2007 \| title= Towards a phylogenetic nomenclature of ''Tracheophyta'' \| journal=Taxon \| volume=56 \| issue=3 \| pages= E1–E44 \| ref= harv \| doi=10.2307/25065865}}</ref> nó '''~~Angiospermae~~Magnoliophyta''',{{sfn\|Takhtajan\|1980}} . Is sainiúil an síol a bheith clúdaithe taobh istigh den [[ubhagán]], a bhfuil fadú speisialta aige, an [[stiogma]], chun an pailin a fháil. Déanann na gaiméití fireanna a tháirgeann an pailin an t-ubhán a dhéthoirchiú, chun síogóit a chruthú is sainfhíochán chun an síol a stóráil (an t-insíol) a dhéanamh. Fásann [[fíochán]] féitheach tánaisteach ó na cisil chaimbiacha, agus cuimsíonn cealla atá sainiúil do phlandaí bláfara: soithigh sa xiléim, cealla compánaigh sa bhflóéim. Cuimsíonn an grúpa plandaí seo na plandaí go léir ar bláth an t-orgán atáirgthe iontu. Na plandaí féitheacha is flúirsí ó thaobh uimhreacha is dáileadh ar [[An Domhan\|Domhan]], timpeall 250,000 [[speiceas]] ann. Roinntear iad ina monachotailéadóin is ina [[Déchotailéadóin\|ndéchotailéadóin]], agus ina dhiaidh sin ina n-oird is ina gclanna. Tháinig sinsearaigh na mplandaí bláthanna ó na [[gimnispeirm\|gimnispeirmí]] san [[Triasach]], 245 go 202 milliún bliain ó shin (mbós), agus is eol dúinn na chéad phlandaí bláthanna ó 160 mbós. D'éagsúlaigh siad go forleathan san [[An luath-Chailceach\|Tréimhse Luathchailcheach]], agus bhíodar forleathan ag mbós, agus tháinig siad in áit na [[Pinophyta\|mbuaircíneach]] mar na crainn is ceannasaí ó 100 go 60 mbós. ==Sanasaíocht == Ciallaíonn 'angiosperm' planda a tháirgeann síolta laistigh de imfhálú; i bhfocail eile, planda [[Toradh\|torthaíoch.]] Tagann an téarma ón fhocail Gréigise 'ἀγγεῖον' (''angeion'') a chiallaíonn "cás" nó "cásáil" agus 'σπέρμα' (''sperma'') a chiallaíonn "síol". ==Cur síos== ===Saintréithe díorthaithe Angiosperm=== Bíonn difríochtaí idir na hangaispeirmeacha ó [[Spermatophyta\|shíolphlandaí]] eile ar bhealaí éagsúla, a bhfuil cur síos orthu sa tábla thíos. Tógtha le chéile, chuir na saintréithe idirdhealaitheacha seo ar chumas na n-angaispeirmeacha a bheith ar na plandaí talún is éagsúla agus iomadúla agus is tábhachtaí atá tábhachtach ó thaobh gnó de do dhaoine (''seachas na foraoisí giúiseacha''). {\| class="wikitable" \|+ Gnéithe sainiúla na n-angaispeirmeacha ! Gné !! Cur síos \|- \| Orgáin a thagann i mbláth \|\| Is iad na [[Bláth\|bláthanna]], orgáin atáirgthe plandaí bláthanna, an ghné is suntasaí chun iad a idirdhealú ó shíolphlandaí eile. Soláthraíonn bláthanna na modhanna chun córas pórúcháin atá níos sainiúla don speiceas a bheith acu , agus dá bhrí sin, bealach chun teacht chun cinn gan mhoill mar speicis difriúla gan an riosca aischrosála le speiceas gaolmhara. Chuir speiceasú níos tapúla ar chumas na n-angaispeirmeacha dul in oiriúint do raon níos leithne [[Nideog éiceolaíoch\|nideoga éiceolaíochta]]. Thug sé seo deis do phlandaí bláthanna an lámh in uachtar den chuid is mó a bheith acu ar éiceachórais [[Éicréigiún\|talún]]. \|- \| [[Staimín\|Staimíní]] le dhá phéire sac pailine \|\| Tá staimíní i bhfad níos éadroime ná na horgáin chomhfhreagracha de ghimnispeirm agus chuir siad le héagsúlacht na n-angaispeirmeacha le himeacht aimsire trína n-[[Oiriniú\|oiriúnuithe]] ar shiondróimí [[paolíniú\|pailíneachta]] speisialaithe, cosúil le pailneoirí ar leith. Mhionathraítí stampaí le himeacht ama chun cosc a chur ar [[féintoirchiú\|fhéintoirchiú]], rud a cheadaigh éagsúlú breise, agus a thug deis d'angaispeirmeacha níos mó nideog a líonadh. \|- \| Codanna fireann laghdaithe, trí [[Cill (bitheolaíocht)\|chill]] \|\| . \|- \| [[Cairpéal]] dúnta ag timpeallú na [[Ubhóirín\|n-ubhlí]] (is féidir le carpéal nó le cairpéil agus páirteanna coimhdeacha a bheith ina dtorthaí) \|\| \|- \| Gaiméitifít bhaineann laghdaithe, seacht gcill le hocht núicléas \|\| T \|- \| [[Inspeirm]] \|\| \|} ==Tagairtí==

An difríocht idir athruithe ar: "Angiospermae"