An difríocht idir athruithe ar: "Giovanni Battista Belzoni"

Content deleted Content added
Legobot (plé | dréachtaí)
m Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q180339 (translate me)
No edit summary
Líne 2:
[[Íomhá:Giovanni Battista Belzoni by William Brockedon.jpg|left|155px|thumb|Giovanni Battista Belzoni]]
 
== Luathshaol ==
I bPaduab[[Padua]] na [[An Iodáil|hIodáile]] a rugadh Belzoni,. agus nuairNuair a rinne na [[Francaigh]] ionradh ar an Iodáil, thug Belzoni a aghaidh ar [[Londain]], áit ar thaispeáin sé féin mar ‘fhear láidir’ ar na haontaí; d’éirigh sé tuirseach de sin agus chuaigh lena bhean chéile agus le searbhónta chun na Spáinne, chun na Portaingéile, chun [[Málta]] agus ansin chun na [[An Éigipt|hÉigipte]]. Sa tír sin bhain sé tairbhe as an eolas a bhí aige ar an [[innealtóireacht]] agus bheartaigh caidéil de shaghas nua; ach ba bhocht an díol a bhí orthu, rud a d’fhág i gcruachás é.
 
== Éigipt ==
Bhí [[cogadh cathartha]] ar siúl san Éigipt ag an am, agus tairbhe á bhaint ag beirt i gCaireo as: [[Henry Salt]], consal na Breataine, agus an tIodálach [[Bernadino Drovetti]], consal na Fraince. Mhaoinídís an bheirt feachtais [[seandálaíocht|sheandálaíochta]] agus dhíolaidís na hiarsmaí le hiarsmalanna agus le bailitheoirí, agus ní gan bhrabach é. Bhí pas Briotanach ag Belzoni agus d’fhostaigh Salt é; sa bhliain 1815 iarradh air rud a dhéanamh a bhí beagnach dodhéanta: dul síos [[an Níl]] go dtí an Téibh agus busta ollmhór Fárónach (Raimséas II) a thabhairt ar ais. D’éirigh leis gan bhuíochas don saol agus do bhagairt Drovetti.
Sa [[tír]] sin, bhain Belzoni tairbhe as an [[Eolas imshaoil|eolas]] a bhí aige ar an [[innealtóireacht]] agus bheartaigh [[Caidéal|caidéil]] de shaghas nua; ach ba bhocht an díol a bhí orthu, rud a d’fhág i gcruachás é.
 
Bhí [[cogadh cathartha]] cathartha ar siúl san Éigipt ag an am, agus tairbhe á bhaint ag beirt i gCaireog[[Caireo]] as: [[Henry Salt]], consal na [[An Bhreatain|Breataine]], agus an tIodálach [[Bernadino Drovetti]], consal na [[An Fhrainc|Fraince]]. Mhaoinídís an bheirt feachtais [[seandálaíocht|sheandálaíochta]] agus dhíolaidís na hiarsmaí le hiarsmalanna agus le bailitheoirí, agus ní gan bhrabach é. Bhí [[pas]] Briotanach ag Belzoni agus d’fhostaigh Salt é; sa bhliain 1815 iarradh air rud a dhéanamh a bhí beagnach dodhéanta: dul síos [[an Níl]] go dtí an Téibh agus busta ollmhór Fárónach (Raimséas II) a thabhairt ar ais. D’éirigh leis gan bhuíochas don saol agus do bhagairt Drovetti.
 
== Creachadh ==
[[Íomhá:Egypt-statue.jpg|thumb|'Memnon Óg,' [[Raimséas II]], in Iarsmalann na Breataine.]]
 
Thoiligh Belzoni le seandachtaí a sholáthar do Salt, agus i gceann cúpla bliain d’aimsigh sé a lán [[Tuama seomrach|tuamaí]] ríoga[[rí]]<nowiki/>oga i n[[Gleann na Ríthe]]; thug sé teampall mór Raimséas II chun solais agus d’oscail teampall Khéphrem i nGíse.

Mhéadaigh ar an tsuim a bhí aige in [[Sean-Éigipt|oidhreacht na hÉigipte]], agus bhreac sé síos suíomh na ndealbhn[[Dealbhóireacht|dealbh]] go cruinn ar na pleananna. D’éirigh idir é féin agus Salt, áfach, cé gurbh é siúd an t-aon duine amháin a d’fhéad íoc as an tochailt. D’fhág Belzoni agus a bhean an Éigipt sa bhliain 1819.
 
Bhí an-fháilte roimhe i Londain: tháinig iontas ar dhaoine agus iad ag féachaint ar mhacasamhlacha de mhaisiú thuama Séthi I sa Halla Éigipteach i bPiccadillyb[[Piccadilly]].<ref>[http://www.google.com/books?id=96kKAAAAYAAJ The Magic Lantern; Or, Sketches of Scenes in the Metropolis], Blessington 1823</ref> Chuir sé cóip den sarcófagas á déanamh agus thug sé leis í mar chuid de thaispeántas gluaiste a chauighchuaigh trasna na hEorpah[[An Eoraip|Eorpa]] ó [[Páras|Pháras]] go San[[Cathair PéatarsburgPheadair]].
 
== Deireadh a ré ==
Ar an droch-uair, níor fhan an rath air. Chuir sé roimhe foinse [[An Nígir (abhainn)|abhainn na Nigéire]] a fháil s[[an Afraic]], ach fuair sé [[bás]] le [[dinnireacht]] i mBéineanm[[Beinin]] in aois a chúig bliana is daichead.
 
== Naisc sheachtracha ==
Line 25 ⟶ 34:
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1778|Belzoni, Giovanni Battista]]
[[Catagóir:Taiscéalaithe Iodálacha|Belzoni, Giovanni Battista]]
[[Catagóir:Stair na hÉigipte]]