An difríocht idir athruithe ar: "Breatimeacht"
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Líne 1:
[[Íomhá:Brexit_Campaigners_out_side_Parliament_November_2016.jpg
Is éard atá i gceist leis an bhfocal '''Breatimeacht''' ([[An Béarla|Béarla]]: ‘Brexit’) ná imeacht na [[An Ríocht Aontaithe|Ríochta Aontaithe]] as an [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]]. ''Portmanteau'' is ea an focal ''Brexit'' (‘Br[itish]’ + ‘Exit > 'imeacht na Breataine'), ''portmanteau'' a deineadh de réir mhúnla an fhocail ''Grexit'' (‘Gr[eek]’ + ‘Exit’ > 'imeacht na Gréige'), focal a cumadh nuair a bhí imeacht na [[An Ghréig|Gréige]] as [[limistéar an euro]] i mbéal an phobail.
De bharr [[reifreann]] a reáchtáladh ar an [[23 Meitheamh]] [[2016]] agus inar vótáil 51.9% díobh siúd a chaith vóta ann i bhfách le himeacht as an AE,
[[Íomhá:EducationandBrexitleavevotebyArea2017.jpg|clé|mion|Oideachas agus % Imeacht]]▼
== Stair ==▼
I ndiaidh an reifrinn, thogh an [[An Páirtí Coimeádach (An Ríocht Aontaithe)|Páirtí Coimeádach]], páirtí a bhí i gceannas ar an Ríocht Aontaithe ag an am, [[Theresa May]] mar Phríomh-[[Aire Rialtas|Aire]] agus gheall sise bille chun an ‘European Communites Act 1972’ (Gaeilge: ‘Acht na gComhphobal Eorpach 1972’) a chur ar ceal agus chun dlíthe Eorpacha atá ann a chomhtháthú le córas dlíthe na Ríochta Aontaithe féin. Níl téarmaí an imeachta socraithe go fóill agus, idir an dá linn, fanann an Ríocht Aontaithe ina ballstát den Aontas Eorpach. ▼
[[Íomhá:United Kingdom European Communities membership referendum, 1975 compared to United Kingdom European Union membership referendum, 2016.svg|clé|mion|280x280px|
An reifreann i 1975 i gcomparáid le 2016
]]
Ba i 1973 a ghlac an Ríocht Aontaithe ballraíocht i g[[Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa]] (CEE), a bhí ann roimh an Aontas Eorpach, ballraíocht a dheimhnigh sí le reifreann sa bhliain 1975 inar vótáil 67% díobh siúd a chaith vóta ann i bhfách le fanacht sa Chomhphobal.
De ghnáth, thugtaí pobalbhreitheanna idir 1973 agus 2015 le fios go raibh formhór ann a thacaigh le fanacht mar bhall den CEE, den CE nó den AE.
* Le linn na [[1970idí]] agus na [[1980idí]], ba iad baill de chuid [[Páirtí an Lucht Oibre (an Ríocht Aontaithe)|Pháirtí an Lucht Oibre]] agus daoine a bhí páirteach i gceardchumainn a mholadh Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa a fhágáil.
* Ó na [[1990idí]] amach, ba iad polaiteoirí de chuid na gCoiméideach agus de chuid [[Páirtí Neamhspleách na Ríochta Aontaithe|UKIP]] (Gaeilge: ‘Páirtí um Shaoirse na Ríochta Aontaithe’), páirtí a bunaíodh sa bhliain 1993, a mholadh an Aontas Eorpach a fhágáil.
===
[[Íomhá:Statni pohreb Vaclava Havla 23.12.2011 206.jpg|mion|[[David Cameron|David Cameron,]] ar chlé, ina aonar]]
Ar 19 Feabhra 2016, ag cruinniú den Chomhairle Eorpach, tháinig ceannairí na mBallstát ar shocrú nua don Ríocht Aontaithe san Aontas Eorpach. Ar na nithe a socraíodh bhí<ref>https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2016_ga</ref>:
* an cumas iomaíochta agus conas an gheilleagair a chothú;
* na sochair leasa shóisialta a thugtar d'imircigh áirithe san Aontas Eorpach;
* cosaintí a thabhairt isteach chun an choimhdeacht a neartú (i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta).
D'ainneoin iarracht dhiongbháilte chun an R-A a shásamh, thug Príomh Aire na Ríochta Aontaithe, David Cameron, fógra go reáchtálfaí reifreann ar 23 Meitheamh 2016.
▲[[Íomhá:EducationandBrexitleavevotebyArea2017.jpg|clé|mion|Oideachas agus % Imeacht]]
== An reifreann sa bhliain 2016 ==
I reifreann, vótáil muintir na Ríochta Aontaithe ar son imeacht as an Aontas Eorpach (51.89% i gcoinne 4811 %).
In Airteagal 50 den Chonradh ar an Aontas Eorpach, leagtar amach na nósanna imeachta a bhíonn le leanúint má chinneann Ballstát an tAontas Eorpach a fhágáil. Fanann an Ríocht Aontaithe ina Ballstát de chuid an Aontais Eorpaigh go dtí go gcuirfear i gcrích an chaibidlíocht maidir le téarmaí a himeachta.
Ar 29 Meitheamh, tháinig ceannairí an Aontais le chéile den chéad uair gan ceannaire na Ríochta Aontaithe i láthair. Chuir na ceannairí in iúl go raibh aiféala orthu faoi thoradh an reifrinn ach go raibh rún daingean acu tosaíochtaí reatha a bhrú ar aghaidh<ref>https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2016_ga</ref>.
▲I ndiaidh an reifrinn, thogh an [[An Páirtí Coimeádach (An Ríocht Aontaithe)|Páirtí Coimeádach]], páirtí a bhí i gceannas ar an Ríocht Aontaithe ag an am, [[Theresa May]] mar Phríomh-[[Aire Rialtas|Aire]] agus gheall sise bille chun an ‘European Communites Act 1972’ (Gaeilge: ‘Acht na gComhphobal Eorpach 1972’) a chur ar ceal agus chun dlíthe Eorpacha atá ann a chomhtháthú le córas dlíthe na Ríochta Aontaithe féin. Níl téarmaí an imeachta socraithe go fóill
===Fógra 2017 ===
Thug [[Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe|Príomh-Aire]] na Ríochta Aontaithe, [[Theresa May]], fógra don Chomhairle Eorpach faoi rún na Ríochta Aontaithe an tAontas Eorpach a fhágáil<ref>https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2017_ga</ref>. Chuir an fógra seo tús le himeacht na Ríochta Aontaithe de réir Airteagal 50 de [[Conradh Liospóin|Chonradh Liospóin]].
[[Íomhá:Manchester Brexit protest for Conservative conference, October 1, 2017 01.jpg|mion|299x299px|agóid, [[Manchain]], 1 Deireadh Fómhair 2017]]
|