An difríocht idir athruithe ar: "Aibítrí Seoirseacha"

Content deleted Content added
Íomhá eile
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Beautiful Georgian Letters.jpg|mion|Litreacha Seoirsise]]
[[Íomhá:1202 წელი, ყმების შეწირულების სიგელი მეფე თამარისა შიო მღვიმის მონასტრისადმი.jpg|mion|An script Mkhedruli mar a scríobh Banríon Tamar na Seoirsia í. Ba chóras scríbhneoireachta na cúirte ríoga í an Mkhedruli tráth, ach is í gnáth-aibítir na tíre anois í.]]
I stair fhada litríocht na [[An tSeoirsia|Seoirsia]] cumadh '''trí aibítir Sheoirseacha''' ([[Seoirsis]]: ქართული დამწერლობა ''kartuli damts'erloba'') chun an teanga sintSeoirsis agus na teangacha Cairtvéalacha eile a scríobh. In aibítir an lá inniu, tá 33 [[Litir (aibítir)|litir]] ann a chuirtear i bhfoclóirí agus liostaí san ord céanna atá in aibítir na [[An tSean-Ghréigis|Gréigise]].
 
Go dtí seo, is iad [[Inscríbhinní Bir el Qutt]] ón mbliain AD 430 an scríbhneoireacht i Seoirsis is sine dá bhfuil teacht uirthi. Rinneadh na hinscríbhinní seo i [[mainistir]] [[Seoirsigh|Sheoirseach]] sa [[An Phalaistín|Phalaistín]] ag baint úsáide as an aibítir ar a dtugtar '''Asomtavruli'''. De réir a chéile d'oibrigh an aibítir '''Nusjuri''' ina hionad go dtí an 9úíí haois. Mhair seal na haibítre nuskhuriNuskhuri go dtí gur tháinig an aibítir '''Mkhedruli''', ana bhfuil cruth níos cruinne ar na litreacha, ina hionadsa sa 10ú haois. <ref>Juan Carlos Moreno Cabrera, ''El Universo de Las Lenguas'', 2003, lch. 135</ref>
 
Ar 30 Samhain na bliana 2016, chuir [[UNESCO]] "traidisiún cultúir beo na dtrí chóras scríbhneoireachta de chuid aibítir na Seoirsise" ar an liosta úd acu Oidhreacht Chultúir Dholáimhsithe an Chine Dhaonna.<ref>{{cite web|teideal=La tradición cultural viva de los tres sistemas de escritura del alfabeto georgiano|url=http://www.unesco.org/culture/ich/es/RL/la-tradicion-cultural-viva-de-los-tres-sistemas-de-escritura-del-alfabeto-georgiano-01205|editorial=UNESCO Culture Sector |fechaacceso=8 de diciembre de 2016}}</ref>
[[Íomhá:X საუკუნის ასომთავრული.jpg|mion|Scríbhinn in Asomtavruli ón 10ú haois]]
 
==Na trí aibítir i stair na Seoirsise==