An difríocht idir athruithe ar: "Aibítrí Seoirseacha"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Beautiful Georgian Letters.jpg|mion|Litreacha Seoirsise]]
[[Íomhá:Mikael Modrekili manuscript.JPG|mion|Lámhscríbhinn le script Nuskhuri ón 10ú haois]]
[[Íomhá:1202 წელი, ყმების შეწირულების სიგელი მეფე თამარისა შიო მღვიმის მონასტრისადმი.jpg|mion|An script Mkhedruli mar a scríobh Banríon Tamar na Seoirsia í. Ba chóras scríbhneoireachta na cúirte ríoga í an Mkhedruli tráth, ach is í gnáth-aibítir na tíre anois í.]]
 
I stair fhada litríocht na [[An tSeoirsia|Seoirsia]] cumadh '''trí aibítir Sheoirseacha''' ([[Seoirsis]]: ქართული დამწერლობა ''kartuli damts'erloba'') chun an tSeoirsis agus na teangacha Cairtvéalacha eile a scríobh. In aibítir an lá inniu, tá 33 [[Litir (aibítir)|litir]] ann a chuirtear i bhfoclóirí agus liostaí san ord céanna atá in aibítir na [[An tSean-Ghréigis|Gréigise]].
 
Go dtí seo, is iad [[Inscríbhinní Bir el Qutt]] ón mbliain AD 430 an scríbhneoireacht i Seoirsis is sine dá bhfuil teacht uirthi. Rinneadh na hinscríbhinní seo i [[mainistir]] [[Seoirsigh|Sheoirseach]] sa [[An Phalaistín|Phalaistín]] ag baint úsáide as an aibítir ar a dtugtar '''Asomtavruli'''. De réir a chéile d'oibrigh an aibítir '''NusjuriNuskhuri''' ina hionad go dtí an 9ú haois. Mhair seal na haibítre Nuskhuri go dtí gur tháinig an aibítir '''Mkhedruli''', a bhfuil cruth níos cruinne ar na litreacha, ina hionadsa sa 10ú haois. <ref>Juan Carlos Moreno Cabrera, ''El Universo de Las Lenguas'', 2003, lch. 135</ref>
 
Ar 30 Samhain na bliana 2016, chuir [[UNESCO]] "traidisiún cultúir beo na dtrí chóras scríbhneoireachta na Seoirsise" ar an liosta úd acu Oidhreacht Chultúir Dholáimhsithe an Chine Dhaonna.<ref>{{cite web|teideal=La tradición cultural viva de los tres sistemas de escritura del alfabeto georgiano|url=http://www.unesco.org/culture/ich/es/RL/la-tradicion-cultural-viva-de-los-tres-sistemas-de-escritura-del-alfabeto-georgiano-01205|editorial=UNESCO Culture Sector |fechaacceso=8 de diciembre de 2016}}</ref>
[[Íomhá:X საუკუნის ასომთავრული.jpg|mion|Scríbhinn Asomtavruli ón 10ú haois]]
[[Íomhá:1202 წელი, ყმების შეწირულების სიგელი მეფე თამარისა შიო მღვიმის მონასტრისადმი.jpg|mion|An script Mkhedruli mar a scríobh Banríon Tamar na Seoirsia í. Ba chóras scríbhneoireachta na cúirte ríoga í an Mkhedruli tráth, ach is í gnáth-aibítir na tíre anois í.]]
 
==Na trí aibítir i stair na Seoirsise==