An difríocht idir athruithe ar: "An Cabhán"

Content deleted Content added
Dmd3music (plé | dréachtaí)
No edit summary
No edit summary
Líne 13:
daonáireamh = 2016 |
}}
Is é '''an Cabhán''', ar bhrí leis ná lug, príomhbhaile [[Contae an Chabháin|Chontae an Chabháin]] in [[Éire|Éirinn]]. Tá an baile gar don teorann idir [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]] agus [[Tuaisceart Éireann]]. Tá an bóthar N3 ag ceangaileceangailte an bhaile le [[Baile Átha Cliath]].
 
== Stair ==
[[Íomhá:Cavan cathedral.jpg|mion|left|Ardeaglais Phádraig agus Fhelim, an Cábhán]]
Thóg clann Uí Raghallaigh, ainm a mhaireann sa dúiche, caisleán sa bhaile go déanach sa [[13ú haois|13ú Aois]]. Tógadh mainisirmainistir Proinsiasach sa bhaile timpeall an ama chéanna. Sa [[15ú haois|15ú Aois]], chuir an taoiseach áitiúil, Eoin Ua Raghaillligh, margadh ar bun, a tharraing ceannaithe as [[Baile Átha Cliath]] agus as [[Droichead Átha]]. Thug [[Séamas VI, Albain agus Séamas I, Sasana agus Éire|Rí Séamus I]] cáirt don bhaile i [[1610]]. Go luath sa 19ú Aoishaois, thóg muintir Farnham, tiarnaí talún áitiúla, sráid nua leathan ar a bhfuil a n-ainm i gcónaí. Tógadh tithe breátha, foirgnimh poiblí ar nós teach na cúirte 1825, agus eaglaisí ar an sráid.
 
Go déanach sa 19ú Aoishaois, ba cheangal tábhachtach idir línte traenach láir na tíre agus an iarthair agus an ''Northern Railway'' an Cabhán. Tá ardeaglais an Chill Mhóir trí mhíle siar ón mbaile. Sa 12ú Aoishaois a tógadh doras na h-eaglaise. Tá ''Farnham House'' siar aduaidh as baile an Chabháin ar na tithe is mó sa chontae. Tógadh mórthimpeall 1810 é, agus ba é [[Francis Johnston]], [[ailtireacht|ailtire]] as Baile Átha Cliath, a dhear é. Dhíol muintir Farnham é le gairid, agus táthar á iompú ina theach ósta agus ceantar scíth.
[[Íomhá:Town Hall, Cavan Town, County Cavan, Ireland - geograph.org.uk - 336451.jpg|mion]]
 
== Gnó agus Trácht ==
D´éirigh go maith leis an mbaile le fada maidir le gnónna áitiúla. Imeasc na ngnónna áitiúla, tá an comhlucht ''Kingspan'' (insliú foirgníochta), ''Quinn Group'' a chuir [[Séan Quinn]] ar bun, ''Lakeland Dairies'' agus ''Liffey Meats''. D´éirigh leis an mbaile go leor gnónna seachtracha a tharraingt isteach, freisin, agus tá gnónna ar an mbaile ag ''Wellman International'', ''Abbott Laboratories'' agus ''Pauwels Trafo''. Ceapadh mar "development hub" an baile faoin "National Spatial Strategy" i 2004.
[[Íomhá:The Hands Cavan Town - panoramio.jpg|mion]]
 
== Bonneagar ==
Tá tuairim is 30,000 duine ag maireachtáil laistigh de theorann 10 míle den bhaile, agus mar sin tá an bonneagar iompair an-tábhachtach. Tá an baile suite bhóithre tábhachtacha de ghrád N, go Baile Átha Cliath agus go [[Béal Feirste]]. De réir an Phlean Forbartha Náisiúnta 2000 – 2006 táthar le feabhsú mór a chur ar an mbóthar N3, le carrbhealach dúbailte le tógáil ó Cheanannas Mór go Baile Átha Cliath agus bóithre de chaighdeán ard as Ceanannas Mór go dtí an Cabhán. Easpa mór amháin atá ar an mbaile ná nach bhfuil seirbhís traenach ar bith chun an bhaile.
[[Íomhá:Cavan churches.jpg|mion]]
 
== Naisc sheachtracha ==
Line 34 ⟶ 37:
* [http://www.cceb.ie/ Fiontar an Chabháin ]
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Bailte i gContae an Chabháin|Cabhán, An]]