|
Chuaigh an eachtra seo i bhfeidhm go mór in Éirinn, áit a raibh olc ar a chuid finíoch agus cleithiúnaithe roimh ghéilleadh 'Ó Néill' don rí Sasanach, agus roimh theideal Sasanach a ghlacadh.
Chaith an tIarla an chuid eile dá shaol ag déanamh iarracht a thionchar a chothabháil, agus trí achrann síor tlenalena mhac níos óige, [['''Seán 'Donnaíleach' Ó Néill'''<nowiki>|Seán]], ag éiri as a idirbheart le Anraí VIII. Toisc, ní hamháin gur raibh ainmniúchán FhirdorchaFheardorcha (Béarla: ''Matthew'')ina chomharba leis an teideal Barún Dhún Geanainn ag na Sasanaigh i gcoimhlint le gnás ársa na hÉireann 'tánaisteach', rud a d'fhostaigh 'dearbhfhine' chun rialacha dochta maidir le caidreamh díreach laistigh de 'phórlínte fireanna chun cáilíocht a rialáil i gcomhair insealbhaith an taoisigh, ach lena chois sin bhí go leor amhrais ag baint le maíomh Fhirdorcha Fheardorcha gur fhíormhac Chuinn é, ar an chuid is mó neamhdhlisteanach, agus an rud is measa gurfós uchtaíodhgo raibh sé uchtaithe <ref>Morgan, Hiram ''Tyrone's Rebellion,'' RHS & Boydell, (1993) pp. 86–7 the genealogy Hiram Morgan has prepared notes Matthew as "affiliated".</ref><ref>See: Fiona FitzSimons, ‘Fosterage and Gossipred in Late Medieval Ireland: Some new evidence’ in Patrick J. Duffy, David Edwards and Elizabeth FitzPatrick (eds), ''Gaelic Ireland c. 1250–1650'' Dublin, 2001, pp 138–152</ref>agus roghnaithe roimh a chlann mhac féin ar mhaithe le a mháthair (sé sin, Alison Kelly ''né'' Roth.). Ba í Alison leannán luí is déanaí Chuinn agus d'admhaíodh go poiblí gurb é a fear céile, ghabha dhubh ó Dhún Dealgan, athair Fheardorcha,<ref>Brady, Ciaran. ''Shane O' Neill'', HAI, 1996, p 22</ref> le sé bliana déag anuas, tar éis é a sheacht déag bliana roimhe sin. Ní raibh Seán sásta (Seán an Díomais), an mac dlisteanach is sine Chuinn, tar éis gur dhúnmharaíodh tacadóir de chuid Fheardorcha [[Feidhlimidh Caoch Ó Néill|Feidhlimidh Caoch]], géilleadh go huamhal le haon sáraithe ar a cheart comharbais. Níor chríochnaigh an t-aighneas fíochmhar, ina raibh tacaíocht láidir ag Feardorcha ó riarachán Chaisleán Bhaile Átha Cliath, go dtí gur dhúnmharaíodh Feardorcha ag gníomhairí Sheáin sa bhliain 1558; fuair Conn báis tuairim is bliain ina dhiaidh sin.
== Pósadh agus páistí ==
Pósadh Conn faoi dhó, agus bhí go leor mac aige. Ba í an Bhantiarna Alice Nic Gearailt a chéad bhean chéile, iníon [[Gearóid Mór Mac Gearailt|Gearóid Mór Mac Gearailt]], an 8ú Iarla Chill Dara agus céad col ceathrar Chuinn. B'é a mhac aitheanta ná [[Feidhlimidh Caoch Ó Néill]]. Go luath sa bhliain 1542, maraíodh mac Uí Néill (Felim Caoch) le caitheamh amháin slea ag an ghallóglach Mac Domhnaill" de réir na hiontrála a thaifead a bhás in [[Annála na gCeithre Máistrí]] in Éirinn, díreach roimh ghéilleadh a athar don rí Anraí VIII. Bhí an dara bhean aige, Sorcha Ní Néill, iníon Aodha Oig Uí Néill, taoiseach Uí Néill Chlann Aodha Buí.
[[Íomhá:Hugh_Ó_Neill,_2nd_Earl_of_Tyrone.jpg|mion|253x253px|Aodh O Néill, ua Chuinn]]
==Tagairtí==
|
