An difríocht idir athruithe ar: "Seán F. Lemass"
Content deleted Content added
Seanmcurtin (plé | dréachtaí) clib: Mobile edit Mobile web edit |
|||
Líne 22:
I [[1932]] rinneadh Aire Tionscal agus Tráchtála de. I rith an [[Dara Cogadh Domhanda]] gníomhaigh sé mar Aire Soláthairtí. Rinneadh Aire Tionscal agus Tráchtála de arís tar éis an chogaidh agus i rith na gcaogaidí ([[1951]]-[[1954]] agus [[1957]]-[[1959]]). I 1959 toghadh mar [[Taoiseach|Thaoiseach]] é. Sa ré sin bunaíodh [[RTÉ]], tháinig [[John F. Kennedy]] go hÉirinn, agus chonacthas feabhas mór san eacnamaíocht. Thug sé cuairt thábhachtach ar Terence O'Neill, Príomh-aire [[Tuaisceart Éireann]] i [[1965]], cuairt a thosaigh ré nua caidrimh idir an dá chuid den oileán. D'éirigh sé as a phost mar Thaoiseach agus cheannaire [[Fianna Fáil|Fhianna Fáil]] i [[1966]]. D'éag sé i [[1971]].
Nuair a thánaig Lemass isteach in oifig an Taoiseach i 1959 ba thír uafásach bocht é Éire, níor ghlac Lemass leis an íomhá seo a bhí ag an tír agus le cúnamh ón Roinn Airgeadais ach go háraithe rúnaí na Roinne T.K. Whitaker d’athraigh Lemass an tír uile agus chuir sé deireadh le ré coimeadach na seana phoblachtach de chuid de Valera. Bhrú eisean an Céad Phleain dFhás Eacnamaíocht ar aghaidh agus athraíodh Éire go deo. Da bharr an caibinéid a phioc sé fuair gach pháiste an oideachas saor agus chuir a Aire Sláinte Noel Browne deireadh leis an TB nuair a thóg sé isteach an vaicsín. Theastaigh ó Lemass gach rud ab fhéidir leis a dhéanamh a déanamh roimh a aois sé mar de Valera. Da bharr an méid a rinne sé glaotar tógálaí na hÉireann nua aimsire air.
Is da bharr Lemass a thosaigh an cogadh fuar idir tuaisceart agus deisceart Éireann ag teacht chuig stop ach thosaigh na dtrioblóidí sa Thuaisceart roimh bhí sé in ann an caidreamh le Terence O Neill a fhorbrú níos mó.
Da bharr a chuid ama mar Taoiseach buamáil an geilleagar agus d’fhás an daonra don céad uair ón Gorta Mór. D’éirigh Sean Lemass as mar Taoiseach i 1966 tar éis seacht bliaina san oifig. Níor éirigh leis dul isteach san EEC ach ba tír níos nua aimsire agus saibhir í Éire nuakr a d’imigh sé.
Da bharr a chuid caitheamh tabac, thart ar punt de thabac sa tseachtain, chuaigh a sláinte in olcas agus i 1971 fuair sé báis i mBleá Cliath roimh fheiceáil an tír á dul isteach san EEC. Ba é Lemass an Taoiseach ab fhearr a bhí ag Éire ríomh agus fuair sé aitheantais ó gach páirtí sa thír da bharr a chuid obair iontach ar son an tír.
== Tagairtí ==
| |||