An difríocht idir athruithe ar: "Siombailí agus foirmlí ceimiceacha"
Content deleted Content added
m Bhog Ériugena an leathanach Siombail cheimiceach go Siombailí agus foirmlí ceimiceacha |
No edit summary chlib amháin: 2017 source edit |
||
Líne 1:
Maidir leis na '''siombailí agus foirmlí ceimiceacha''', d'fhonn gurbh éascaide scríobh na ceimice (''ina mbíonn tagairt go minic d'adaimh ag imoibriú le chéile''), cuirtear [[adamh]] de [[dúil|dhúil]] in iúl le ceannlitir ainm na dúile, nó leis an gceannlitir agus an litir shuntasach eile den ainm, m.sh. '''H''' d'adamh [[Hidrigin|hidrigine]], '''C''' d'adamh [[carbón|carbóin]], '''N''' d'adamh [[nítrigin|nítrigine]], '''O '''d'adamh [[ocsaigin|ocsaigine]],
I gcás ina mbíonn níos mó ná adamh amháin de dhúil áirithe i gceist agus nach mbíonnn na hadaimh nasctha, cuirtear in iúl iad leis an uimhir a scríobh ar chlé na siombaile; cur i gcás ciallaíonn '''3C''' (''sa chaint: trí C'') trí adamh shaora (''nemhnasctha'')
Cuirtear móilíní de [[Comhdhúil|chomhdhúil]] (''ina mbíonn adaimh éagsúla nasctha''), in iúl le foirmle ina mbíonn na siombailí gar dá chéile, agus má tá níos mo ná adamh amháin den dúil chéanna sa mhóilín, cuirtear uimhir na n-adamh sin in iúl leis an uimhir a chur ag bun na siombaile ar dheis. Cuir i gcás, ciallaíonn an fhoirmle '''FeO ''' móilín ina mbíonn adamh amháin iarainn nasctha le hadamh ocsaigine, agus ciallaíonn '''Fe<sub>2</sub>O<sub>2</sub>''' móilín ina mbíonn dha adamh iarainn nasctha le trí adamh ocsaigine ar bhealach éigin. Ag caint ar an móilín '''Fe<sub>3</sub>O<sub>2</sub>''', deirimid '''Fe''' a dó,''' O '''a trí. Arís ciallaíonn '''H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>'''('''H''' a dó, '''S''', '''O '''a ceathair) móilín ina bhfuil dhá adamh hidrigine, adamh amháin sulfair agus ceithre adamh ocsaigine nasctha le chéile. Nuair atá níos mó ná móilín amháín i gceist, cuirtear uimhir na móilíní roimne seo; cuir i gcás, ciallaíonn '''3Fe<sub>2</sub>O<sub>2</sub> '''
I gcás imoibriú idir adaimh éagsúla chun móilín de chomhdhúil áirithe a thabhairt, cuirtear in iúl é le cothromóid de na siombaolí agus na foirmlí ceimeacha. Cuir i gcás, ciallaíonn an chotheomóid C+2S → CS<sub>2</sub>, gur imoibrigh adamh amháin carbóin''' C '''le
▲I gcás imoibriú idir adaimh éagsúla chun móilín de chomhdhúil áirithe a thabhairt, cuirtear in iúl é le cothromóid de na siombaolí agus na foirmlí ceimeacha. Cuir i gcás, ciallaíonn an chotheomóid C+2S → CS<sub>2, gur imoibrigh adamh amháin carbóin''' C '''le dha adamh [[Sulfar|sulfair]] '''S''', chun an móilín''' CS'''<sub>'''2''' a thabhairt ina bhfuil na hadaimh sin nasctha le chéile.
| |||