Leagan ó 10:24, 15 Deireadh Fómhair 2016 athraigh TGcoa (plé \| dréachtaí) Confirmed users 31,126 edits mNo edit summary ← Gabh chuig an difear roimhe seo		Leagan ó 11:07, 21 Bealtaine 2018 athraigh cealaigh TGcoa (plé \| dréachtaí) Confirmed users 31,126 edits No edit summary chlib amháin: Visual edit An chéad dhifear eile →
Líne 1: [[Íomhá:Nero Glyptothek Munich 321.jpg\|deas\|200px\|thumb\|Nearó.]] Ba é '''Nearó''', nó ''Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus'', a saolaíodh faoin ainm ''Lucius Domitius Ahenobarbus'', ar a dtugtaí ''Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus'' freisin, ([[15 Nollaig]], [[37]] - [[9 Meitheamh]], [[68]]) an cúigiú hImpire ar [[Impireacht na Róimhe]]. Tá clú air mar gheall ar an bhfinscéal gur sheinn sé ar an bhfidil agus [[an Róimh]] ag dul trí thine. Thairis sin, bhí sé ar duine de na hImpirí ba mhó a rinne géarleanúint ar na Críostaithe i stair Impireacht na Róimhe. Tá clú ar Nearó mar gheall ar an bhfinscéal gur sheinn sé ar an bhfidil agus [[an Róimh]] ag dul trí thine. Thairis sin, bhí sé ar duine de na hImpirí ba mhó a rinne géarleanúint ar na [[An Chríostaíocht\|Críostaithe]] i [[stair]] [[Impireacht na Róimhe]]. Bhí Nearó ag rialú na Róimhe sna blianta 54-68, agus é ag díriú ar chúrsaí taidhleoireachta, trádála agus cultúir ach go háirithe. Chuir sé cogadh ar na Pairtiaigh san Oirthear agus chloígh sé ceannairc na mBreatnach. Thosaigh [[An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh]] lena linn. Sa bhliain 68, áfach, d'éirigh na míleataigh amach in aghaidh Nearó, agus chuir sé lámh ina bhás féin ansin, de rogha ar an gcur chun báis a bhí i ndán dó. == Riail == Tá sé de chlú ar Nearó gur chaith sé an chuid ba mhó dá am ag útamáil le ceoltóireacht, ag marú Críostaithe agus ag bualadh craicinn le fir is le mná, gan trácht a dhéanamh ar mharú a mháthar féin. Tá an tuiscint seo bunaithe ar scríbhinní [[Gaius Suetonius Tranquillus\|Suetonius]], [[Lucius Cassius Dio Cocceianus\|Cassius Dio]], agus [[Publius Cornelius Tacitus\|Tacitus]], nach raibh mórán bá ag aon duine acu le Nearó. Tá foinsí ann, áfach, a thugann le fios go raibh an-luiteamas ag cosmhuintir na Róimhe le Nearó.▼ Bhí Nearó ag rialú na Róimhe sna blianta 54-68, agus é ag díriú ar chúrsaí [[Taidhleoir\|taidhleoireacht]]<nowiki/>a, trádála agus cultúir ach go háirithe. * Chuir Nearó cogadh ar na Pairtiaigh san Oirthear Maidir leis na staraithe Críostaí, is é an bharúil a bhí acusan riamh gurbh é Nearó a chuir tús le géarleanúintí na gCríostaithe sa Róimh. De réir na bhfinscéalta Críostaí, cuireadh beirt Aspal, mar atá, Peadar agus Pól, chun báis nuair a bhí Nearó sa ríchathaoir. Bhain an scríbhneoir Polannach [[Henryk Sienkiewicz]] leas as an scéal seo ina mhórúrscéal ''Quo vadis'', a thabhaigh [[Duais Nobel na Litríochta]] dó sa bhliain 1905. [[Úrscéal stairiúil]] atá ann agus é suite sa Róimh le linn Nearó.▼ * Chloígh Nearó ceannairc na m[[An Bhreatain\|Breatnach]]. * Thosaigh [[An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh]] lena linn. [[Íomhá:Nero-and-agrippina-antonio-rizzi.jpg\|clé\|mion\|Nero agus a mháthair, Agrippina (Antonio Rizzi)]] Chuaigh géarleanúintí Nearó go mór mór i bhfeidhm ar na Críostaithe comhaimseartha. In Apacailipsis Eoin, luaitear beithíoch agus marc an bheithígh, agus deirtear gurb é 666 uimhir an bheithígh. Cé gurb iomaí ciall is féidir le lucht an mhisteachais a bhaint as an uimhir sin, is é an tuiscint atá ag an Eaglais Chaitliceach gur tagairt do Nearó a bhi ann. Is amhlaidh gur féidir úsáid na n-uimhreach a bhaint as na litreacha Eabhraise, agus má scríobhtar an t-ainm NERON síos sna litreacha sin, is féidir é a chiallú mar "666". ▼ Tá sé de chlú ar Nearó gur chaith sé an chuid ba mhó dá am ag útamáil le [[ceol]]<nowiki/>tóireacht, ag marú Críostaithe agus [[Gnéas\|ag bualadh craicinn]] le fir is le mná, gan trácht a dhéanamh ar mharú a mháthar féin (Agrippina). ▲Tá sé de chlú ar Nearó gur chaith sé an chuid ba mhó dá am ag útamáil le ceoltóireacht, ag marú Críostaithe agus ag bualadh craicinn le fir is le mná, gan trácht a dhéanamh ar mharú a mháthar féin. Tá an tuiscint seo bunaithe ar scríbhinní ~~[[Gaius~~ Suetonius ~~Tranquillus\|Suetonius]]~~, ~~[[Lucius~~ Cassius Dio ~~Cocceianus\|Cassius Dio]]~~, agus [[Publius Cornelius Tacitus\|Tacitus]], nach raibh mórán bá ag aon duine acu le Nearó. Tá foinsí ann, áfach, a thugann le fios go raibh an-luiteamas ag cosmhuintir na ~~Róimhe~~[[An Róimh\|Róimh]]<nowiki/>e le Nearó. ~~{{stumpa}}~~ [[Íomhá:Quo Vadis, Nero burning Rome.jpg\|mion\|an finscéal gur sheinn Nearó ar an bhfidil agus [[an Róimh]] ag dul trí thine. (Quo Vadis, ag M. de Lipman, Altemus 1897).]] ~~<!---Idirvicí--->~~ == Géarleanúintí na gCríostaithe == ▲Maidir leis na staraithe Críostaí, is é an bharúil a bhí acusan riamh gurbh é Nearó a chuir tús le géarleanúintí na gCríostaithe sa Róimh. De réir na bhfinscéalta Críostaí, cuireadh beirt [[An Dá Aspal Déag\|Aspal]], mar atá, [[Naomh Peadar\|Peadar]] agus [[Naomh Pól\|Pól]], chun [[Bás\|báis]] nuair a bhí Nearó sa ríchathaoir. Bhain an scríbhneoir Polannach [[Henryk Sienkiewicz]] leas as an scéal seo ina mhórúrscéal ''Quo vadis'', a thabhaigh [[Duais Nobel na Litríochta]] dó sa bhliain 1905. [[Úrscéal stairiúil]] atá ann agus é suite sa Róimh le linn Nearó. [[Íomhá:Siemiradzki Study for the Torches of Nero.jpg\|clé\|mion\|Géarleanúintí na gCríostaithe: "Torches of Nero" (Henryk Siemiradzki, circa 1876)]] == Féinmharú == Sa bhliain 68, d'éirigh na míleataigh amach in aghaidh Nearó. Chuir an t-impire [[Féinmharú\|lámh ina bhás féin]] ansin, de rogha ar an gcur chun báis a bhí i ndán dó. [[Íomhá:As-Nero-Ara pacis-RIC 0562.jpg\|clé\|mion\|Airgead]] Thum an Impireacht i gcogadh cathartha ar feadh bliana, a dtugtar Bliain na gCeithre Impirí air. Tháinig [[Vespasian]] i gcomharbacht ar Nearó faoi dheireadh. == Piseoga == Chuaigh géarleanúintí Nearó go mór mór i bhfeidhm ar na Críostaithe comhaimseartha. [[Íomhá:Vasiliy smirnov 001.jpg\|mion\|288x288px\|Vasiliy Smirnov, ''La morte di Nerone'' (1888)]] ▲~~Chuaigh géarleanúintí Nearó go mór mór i bhfeidhm ar na Críostaithe comhaimseartha.~~ In [[Apacailipsis\|Apacailipsis Eoin]], luaitear beithíoch agus marc an bheithígh, agus deirtear gurb é 666 uimhir an bheithígh. Cé gurb iomaí ciall is féidir le lucht an mhisteachais a bhaint as an uimhir sin, is é an tuiscint atá ag an ~~Eaglais~~[[An ~~Chaitliceach~~Chríostaíocht\|Eaglais]] gur tagairt do Nearó a bhi ann. ~~Is amhlaidh gur féidir úsáid na n-uimhreach a bhaint as na litreacha Eabhraise, agus má scríobhtar an t-ainm NERON síos sna litreacha sin, is féidir é a chiallú mar "666".~~ [[Íomhá:Neronkesar.png\|clé\|mion\|Neron Kesar (666)]] Is amhlaidh gur féidir úsáid na n-uimhreach a bhaint as na litreacha [[An Eabhrais\|Eabhrais]]<nowiki/>e, agus má scríobhtar an t-ainm NERON síos sna litreacha sin, is féidir é a chiallú mar "666". == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:Impirí Rómhánacha]]

An difríocht idir athruithe ar: "Néaró"