An difríocht idir athruithe ar: "Franz Kafka"

Content deleted Content added
mNo edit summary
No edit summary
Líne 12:
}}
 
[[Scríbhneoir]] tábhachtach [[Gearmáinis]]e ab ea '''Franz Kafka''' ([[3 Iúil]] [[1883]] - [[3 Meitheamh]] [[1924]]).
[[Scríbhneoir]] tábhachtach [[Gearmáinis]]e ab ea '''Franz Kafka''' ([[3 Iúil]] [[1883]] - [[3 Meitheamh]] [[1924]]). Rugadh i b[[Prág]] san [[Impireacht na hOstaire-Ungáire|Ostair-Ungáir]] é, arb í príomhchathair na [[Poblacht na Seice|Seice]] inniu í, agus tógadh i dteaghlach meánaicmeach [[Giúdachas|Giúdach]] é. Níor foilsíodh an chuid ba mhó dár scríobh sé ach i ndiaidh a bháis, ach mar sin féin, chuaigh a chuid [[gearrscéal]]ta agus [[úrscéal]]ta go mór mór i bhfeidhm ar an [[litríocht]] ó na [[1920í|1920idí]] ar aghaidh. B'é a dhlúthchara, an scríbhneoir Max Brod, a choinnigh lámhscríbhinní Kafka i dtaisce agus a chuir os comhair an tsaoil mhóir iad, cé go raibh sé ordaithe ag Kafka féin dó na páipéir a chur trí thine.
 
B'í an [[eitinn]] ba thrúig bháis do Kafka. Bhásaigh sé i gKlosterneuburg in aice le Vín.
 
== A Shaol ==
Rugadh i b[[Prág]] san [[Impireacht na hOstaire-Ungáire|Ostair-Ungáir]] é, arb í príomhchathair na [[Poblacht na Seice|Seice]] inniu í, agus tógadh i dteaghlach meánaicmeach [[Giúdachas|Giúdach]] é.
 
B'í an [[eitinn]] ba thrúig bháis do Kafka. Bhásaigh sé i gKlosterneuburg in aice le Vín.
 
== A Shaothar ==
Níor foilsíodh an chuid ba mhó dár scríobh sé ach i ndiaidh a bháis, ach mar sin féin, chuaigh a chuid [[gearrscéal]]ta agus [[úrscéal]]ta go mór mór i bhfeidhm ar an [[litríocht]] ó na [[1920í|1920idí]] ar aghaidh.
 
B'é a dhlúthchara, an scríbhneoir Max Brod, a choinnigh lámhscríbhinní Kafka i dtaisce agus a chuir os comhair an tsaoil mhóir iad, cé go raibh sé ordaithe ag Kafka féin dó na páipéir a chur trí thine.
[[Íomhá:Kafka-as-pupil.jpg|clé|mion|Franz Kafka roimh 1900]]
 
=== Foilsithe lena lá féin ===
Line 29 ⟶ 34:
* 1913 - ''Betrachtung'' ("Marana"; ocht dtéacs déag próis, ina measc: ''Der Ausflug ins Gebirge'', ''Der plötzliche Spaziergang'')
* 1913 - ''Das Urteil'' ("An Breithiúnas")
*[[Íomhá:Kafka-sisters.jpg|clé|mion|na deirfiúracha Kafka]]1913 - ''Der Heizer'' ("An Stócálaí", an chéad chaibidil as an úrscéal neamhchríochnaithe "Der Verschollene")
* 1915 - [[Die Verwandlung (An Claochlú)]]
* 1915 - ''Vor dem Gesetz'' ("Os Coinne an Dlí"[http://www.webcitation.org/query?id=1256577594345157&url=www.geocities.com/Athens/8308/vordemgesetz.html], cuid den úrscéal ''Der Process'')
* 1918 - ''Der Mord'' ("An Dúnmharú", 1918; seanleagan de: ''Ein Brudermord'', "An Fhionaíl" (1919))
* 1918 - ''Ein Landarzt'' ("Dochtúir Tuaithe", ceithre théacs déag próis, ina measc an gearrscéal ''Ein Landarzt'' féin, chomh maith le ''Elf Söhne'', ''Ein Bericht für eine Akademie'' agus a lán eile)
*[[Íomhá:Franz Kafka 1910.jpg|mion|1910]]1919 - ''In der Strafkolonie'' ("Sa Choilíneacht Phionóis")
* 1921 - ''Der Kübelreiter'' ("An Fear atá ag Marcaíocht ar Bhuicéad Guail")
* 1924 - ''Ein Hungerkünstler'' ("Ealaíontóir Ocrais", ceithre théacs próis)
Line 45 ⟶ 50:
* 1915 - ''Blumfeld, ein älterer Junggeselle'' ("Blumfeld, fear scothaosta nár phós")
* 1916–1917 - ''Der Gruftwächter'' ("Garda an Tuama")
*[[Íomhá:Franz Kafka 1917.jpg|mion|1917]]1916–1917 - ''Die Brücke'' ("An Droichead". Max Brod a cheap an teideal.)
* 1917 - ''Eine Kreuzung'' ("Crosbhóithre")
* 1917 - ''Der Jäger Gracchus'' ("Gracchus, an Sealgaire". Max Brod a cheap an teideal)
Line 54 ⟶ 59:
* 1920 - ''Das Stadtwappen'' ("Armas na Cathrach" - Max Brod a cheap an teideal)
* 1920 - ''Kleine Fabel'' ("Fabhalscéal Beag" - Max Brod a cheap an teideal)
* [[Íomhá:Kafka.jpg|clé|mion|1923]]1922 - ''Forschungen eines Hundes'' ("Madra ag Fiosrú" - Max Brod a cheap an teideal)
* 1922 - ''Das Ehepaar'' ("An Lánúin Pósta")
* 1923–1924 - ''Der Bau'' ("An Láithreán Tógála", Max Brod a cheap an teideal)
* 1925 - ''[[Der Process (An Phróis Dlí)|Der Process]]'' ("An Phróis Dlí"; bhreac an t-údar an scéal síos sna blianta 1914/15. ''Der Prozess'' an leagan comhaimseartha Gearmáinise den teideal, ach d'fheicfeá ''Der Prozeß'' agus ''Der Proceß'' freisin; ''Der Process'' a scríobh Kafka féin) (Tugtar ''An Triail'' do leagan Gaeilge le Risteárd mac Annraoi den úrscéal seo (agus do [[An Triail| scéal eile]]).)
* 1926 - ''Das Schloss'' ("An Caisleán"; chuir Kafka an scéal seo ar pár an chéad uair sa bhliain 1922. Úrscéal neamhchríochnaithe é)
*[[Íomhá:Franz Kafka Nachruf.png|clé|mion|fógra báis ]]1927 - ''Der Verschollene'' ("An Fear a nDeachaigh Ceal ann". Scríobh Kafka an chéad sceits sa bhliain 1912. B'é an teideal a cheap Brod dó ná ''Amerika'', is é sin, "Meiriceá", agus is minic a fhoilsítear an t-úrscéal seo faoin teideal sin inniu féin. Úrscéal neamhchríochnaithe eile atá ann).[[Íomhá:Franz Kafka's signature.svg|mion]]
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
 
{{stumpa}}