An difríocht idir athruithe ar: "Ollscoil"

Content deleted Content added
No edit summary
Líne 1:
{{glanadh}}
[[Íomhá:TerryTCD PratchettHouse honorary6 degree TCD(17122191277).jpg|mion|Terry[[Coláiste Pratchettna agTríonóide, ólBaile GuinnessÁtha i gColáisteCliath|Coláiste na Tríonóide, BAC]]]]
Is institiúid [[oideachas|ardoideachais]] agus [[taighde]] í an '''ollscoil''', a bhronnann céimeanna acadúla. Cuireann ollscoil oideachas tríú leibhéal agus ceathrú leibhéal ar fáil.
 
== Stair ==
D´fhéadfaí a rá gurbh í an chéad ollscoil san iarthar an tAcadamh a bhunaigh Pláto, an fealsamh Gréagach, ar bun i 387 RC i gcoill Academos lámh le hAtain, mar ar thug sé ceachtanna [[fealsúnacht]]a, [[matamaitic]]e agus [[lúthchleasaíocht]]a dos na mic léinn.
[[Íomhá:Sigillo alma mater studiorum.gif|clé|mion|Cuireadh na céad ollscoileanna [[an Eoraip|Eorpacha]] sna meánaoiseanna ar bun i m[[Ollscoil Bhologna|Bologna]]]]
 
Cuireadh na céad ollscoileanna [[an Eoraip|Eorpacha]] sna meánaoiseanna ar bun i m[[Ollscoil Bhologna|Bologna]] na h[[an Iodáil|Iodáile]] agus i b[[Páras]] ([[an Fhrainc]]) sna [[meánaoiseanna]] le haghaidh staidéar ar [[dlí|dhlí]], ar [[leigheas]], agus ar dhiagacht.
 
Líne 13:
 
== Dlí ==
[[Íomhá:Grande salle ENC n1.jpg|mion|Grande école (École nationale des chartes, Paris.)]]
Cuirtear ollscoileanna ar bun de ghnáth de réir dlí nó cairte.
 
Sa [[an Fhrainc|bhFrainc]], téann mic léinn freisin chuig na ''coupscours prepartoires'' agus ''grandes écoles'', a bhfuil an-mheas agus clú orthu, agus a bhfuil comórtais an-déine le h-iontráil acu. <!-- Tá ''grandes écoles'' le litríocht, gnó, eolaíocht pholaitiúil, riarachán agus innealtóireacht. Cuireann siad léann ar leibhéal níos airde ar fáil, de ghnáth, ná na cúrsaí céanna in ollscoileanna na Fraince -->. [[Íomhá:Terry Pratchett honorary degree TCD.jpg|mion|Terry Pratchett ag ól Guinness i gColáiste na Tríonóide, BAC]]Sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]], aithnítear ollscoil de réir dlí mar chorparáid ar nós aon chorparáid eile, cé go gcuireann stáit áirithe freagracht áirithe orthu maidir le leas na mac léinn. Mar nach gcuireann rialtas cónaidhme Mheiriceá eagar nó riaradh díreach ar na hollscoileanna, thosaigh eagrais réigiúnaí d'institiúidí ardléinn córais meastúcháin dá gcuid féin. Is eagrais neamh-shocair formhór mór ollscoileanna príobháideacha agus poiblí Mheiriceá, ach ó na 70í ar aghaidh, cuireadh go leor coláistí agus ollscoileanna le sochar ar bun chun tairbhe a bhaint as athraithe áirithe i gcláracha cúnaimh an rialtais chónaidhme.
 
Sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]], aithnítear ollscoil de réir dlí mar chorparáid ar nós aon chorparáid eile, cé go gcuireann stáit áirithe freagracht áirithe orthu maidir le leas na mac léinn. Mar nach gcuireann rialtas cónaidhme Mheiriceá eagar nó riaradh díreach ar na hollscoileanna, thosaigh eagrais réigiúnaí d'institiúidí ardléinn córais meastúcháin dá gcuid féin. Is eagrais neamh-shocair formhór mór ollscoileanna príobháideacha agus poiblí Mheiriceá, ach ó na 70í ar aghaidh, cuireadh go leor coláistí agus ollscoileanna le sochar ar bun chun tairbhe a bhaint as athraithe áirithe i gcláracha cúnaimh an rialtais chónaidhme.
 
Ó na [[1980idí]] ar aghaidh, cuireadh roinnt oll-ollscoileanna ar bun, a thugann teagasc le córais múineadh ó i bhfad.