An difríocht idir athruithe ar: "Dreigeoideach"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Líne 1:
[[Íomhá:Leonid_Meteor.jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:Leonid_Meteor.jpg|deas|mion|204x204px|Dreige]]
Is é a bhíonn i n'''dreigeoideach''' ná rinn bheag spéire níos lú ná timpeall 1 km ar leithead, [[astaróideach]] beag, iarmhar [[Cóiméad|cóiméid]] go minic, a bhíonn ag taisteal tríd an [[spás]].
 
Nuair a thagann a leithéid isteach in [[atmaisféar an Domhain]], téitear é trí [[Frithchuimilt|fhrithchuimilt]] leis an [[Aeráid|aer]] agus imbhualadh leis na [[Móilín|móilíní]] aeir, go lonraíonn sé. agus tugtarTugtar ''dreige'' air ansin.
 
Má imbhuaileann an réad soladach, carraigeach[[carraig]]<nowiki/>eachmiotalach[[miotal]]<nowiki/>ach seo le [[dromchla]] [[An Domhan|an Domhain]], tugtar ''dreigít'' air. Is é a bhíonn i [[Réalta|réaltaí]] reatha ná dreigí, ar mhéid [[gráinne]] [[Gaineamh|gainimh]], a bhíonn á ndó go hiomlán go hard san atmaisféar.
 
Bíonn luas 10-70 km s<small><sup>-1</sup></small> faoina leithéid, agus ní haon ionadh go dtéitear é san aer. Tarlaíonn ceathanna de 50 réalta reatha nó níos mó nuair a théann an Domhan trí [[eireaball]] deannaigh [[Cóiméad|cóiméid]]. Fiú muna mbíonn ceathanna i gceist, bíonn timpeall 5 réalta reatha le feiceáil gach uair oíche ar bith. Díothaítear mórchuid na ndreigí roimh shroichint na [[Talamh|talún]] dóibh,. achAch ó am go chéile maireann dreigít ar mhéid liathróide[[liathróid]]<nowiki/>e agus sroicheann an talamh.
 
Buaileann ceann an t-atmaisféar uair nó dhó sa [[Seachtain|tseachtain]], le pléasc ar cóimhéid le pléasc adamhach.
 
D'fhógair Roinn Cosanta Mheiriceá 136 pléasc den saghas seo ar bharr an atmaisféir i [[1975]]-1992. Bhraith saitilítísatailítí rúnda míleata na pléasca seo, agus bhí déine na bpléasc ar cóimhéid le [[Buama adamhach|buama beag adamhach]].
 
Tharla pléasca in iarthuaisceart na [[Éire|hÉireann]], [[Sruth na Maoile]], agus [[iarthar]] na h[[Albain|Alban]].
 
Níor braitheadh fiú is ceann amháin de na pléasca seo ar dhromchla an [[Domhain síceolaíochta|domhain]], agus meastar nach mbraitheann na saitilítísatailítí ach timpeall 10% de na himbhuailtí a tharlaíonn. Mar sin, seans go dtarlaíonn suas le 80 imbhualadh mar seo gach bliain.
 
Léiríonn an t-eolas seo gur inmheasta an [[dóchúlacht]] go n-imbhuailfidh astaróideach mór an Domhan uair éigin amach anseo, agus go mb'fhéidir go mbeidh sé sin tubaisteach do dhaoine is an Domhan.
 
== Eachtraí ==
 
* [[15 Feabhra]] [[2013]]. Gortaíodh corradh is 400 duine nuair a tharla cith dreigíte os cionn [[Chelyabinsk]], reigiúin iarghualta i [[An tSibéir|Sibéir]] na [[An Rúis|Rúise]]. Tharla an eachtra [[Íomhá:Meteorit_Chelyabinsk_(01).jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:Meteorit_Chelyabinsk_(01).jpg|clé|mion|[[15 Feabhra]] [[2013]]: cith dreigíte]]tamall beag roimh [[Abhacphláinéad|mionphláinéad]] a bheith ag dul faoi, chóngar don [[An Domhan|Domhan]]. Cé go raibh an mionphláinéad sin tuairim is 27,700 [[ciliméadar]] ar shiúil ó thalamh an domhain, bhí sé níos cóngaraí dúinn ná mar a bhíonn bunús na [[Satailít loingseoireachta|satailítí]] atá curtha suas ag [[Rialtas|rialtais]] agus ag lucht telichumarsaide.
 
== Féach Freisin ==
* [[Dreige]]
* [[Dreigeoideach 2030]]
 
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
 
*
 
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol}}
[[Catagóir:Astaróidigh]]
[[Catagóir:Síolta réalteolaíochta]]