An difríocht idir athruithe ar: "Leabhar Laighneach"

Content deleted Content added
→‎Stair an Leabhair: ...ag aistriú go gaeilge
clib: Mobile edit Mobile web edit
→‎Stair an Leabhair: ...ag aistriú go gaeilge.
clib: Mobile edit Mobile web edit
Líne 22:
Is a bhuí le [[John O'Donovan (scoláire)|John O'Donovan]] (bás. 1861) a bhfuil Leabhar Laighean anois mar ainm ag an saothar. Chum sé é be bharr comhcheangal a scéalta le Cúige Laighean. Ina theannta sin, ghlac [[Robert Atkinson (philologist)|Robert Atkinson]] leis an ainm nuair a fhoilsigh sé an t-eagrán liteagrafach in 1880.<ref name=Hellmuth />
 
Tá sé aitheanta go forleathan anois, ámh, gurbh bhunainm na lámhscríbhinne ná ''Lebor na Nuachongbála'' (''Leabhar na Nuachongbhála'').<ref>[https://www.logainm.ie/28230.aspx An Nuachongbháil, Co. Laoise] ar logainm.ie</ref> Chuir [[R.I. Best]] é seo in iúl, agus é tugtha faoi dheara aige gur luaigh [[Sir James Ware]] (bás. 1666) sleachta gearra éagsúla ón Leabhar i lámhscríbhinn dá chuid féin, scríofa i dtosach na 17ú haoise.<ref>British Library, Londain, cód seilf Add. MS 4821.</ref> agus é ''stayedag atfanacht Ballyna,i dtigh [[ContaeRuairí ChillÓ DaraMórdha|Ruairí Uí Mhórdha]], enjoyingag the hospitality of''Ballyna'', [[RuairíContae ÓChill Mórdha|Ruairí Uí MhórdhaDara]]. Ba thiarnaí Nuachongbhála iad naclann ''Mordha'' Mhordha ón 15ú haois ar a laghad, agus ba é seanathair Uí Mhordha a raibh morgáiste aige ar Chluain Eadhnáin, baile Uí Chrimthainn.<ref>Best, ''The Book of Leinster'', vol 1, pp. xi–xvii.</ref>
 
Tá fianaise ann a chomhthacaíonn moladh Best i lámhscríbhinn Acadamh Ríoga na hÉireann, MS&nbsp;B.&nbsp;iv.&nbsp;2,<ref>[https://www.isos.dias.ie/master.html?https://www.isos.dias.ie/libraries/RIA/RIA_MS_B_iv_2/english/index.html RIA MS B iv 2]</ref> é féin ón 17ú haois. Mar a thug [[Rudolf Thurneysen]] faoi dheara,<ref>Thurneysen, ''Die irische Helden- und Königsage bis zum 17. Jahrhundert'', p. 34.</ref> rinne an scríbhneoir cóip de théacsanna ar leith, ag cur le fios gurbh é "Leabhar na h-Ua [''sic''] Chongbála" an fhoinse.<ref>Mar shampla, [https://www.isos.dias.ie/libraries/RIA/RIA_MS_B_iv_2/small_jpgs/229.jpg RIA MS B iv 2, lch. 120]</ref>